Osmanlı Son Dönemi ile Cumhuriyet Dönemini İdrak Etmiş Bursalı Mutasavvıf Mûsikîşinaslar
İslam medeniyetinin düşünce sisteminin önemli bir bölümünü de tasavvufi düşünce oluşturmaktadır. Hz. Paygamber’den sonraki süreçte diğer ilim ve sanat dallarında olduğu gibi tasavvufi sahada da tedrici bir gelişim yaşanmıştır. İlerleyen yüzyıllarda bu alandaki kurumsallaşma ile birlikte pek çok pek...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Mehmet Bahçekapılı
2023-06-01
|
| Series: | Türkiye Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2930075 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1849761206738354176 |
|---|---|
| author | Şemsettin Çoban |
| author_facet | Şemsettin Çoban |
| author_sort | Şemsettin Çoban |
| collection | DOAJ |
| description | İslam medeniyetinin düşünce sisteminin önemli bir bölümünü de tasavvufi düşünce oluşturmaktadır. Hz. Paygamber’den sonraki süreçte diğer ilim ve sanat dallarında olduğu gibi tasavvufi sahada da tedrici bir gelişim yaşanmıştır. İlerleyen yüzyıllarda bu alandaki kurumsallaşma ile birlikte pek çok pek eser vücûda getirildiği gibi dergâh çevreleri sanatsal alanda da İslam kültürünü besleyen önemli birer merkez halini almıştır. Zira Anadolu’nun İslamlaşma sürecinden başlamak üzere Cumhuriyet’in Dönemi’nin ilk yıllarına kadar cami ve medreselerle birlikte dinî kültürü şekillendiren bu müesseseler aynı zamanda sanatsal açıdan da yüzyıllarca zengin bir birikimi bünyesinde barındırmıştır. İşte bunlardan biri de dinî mûsikî sahasıdır. Osmanlı’nın kuruşundan son dönemine kadar Bursa dergâh çevrelerinde yüzlerce mutasavvıf musikişinas yetişmiş olup bu zatların isimleri şehrin dinî ve ilmî kültürüne ışık tutan vefeyatnâmelerin mûsikîşinas gülbünlerinde zikredilmiştir. Başta kıraat, mevlid, mi’râciyye mersiyye, formlarında olmak üzere dinî mûsikînin her iki sahasında meşk silsilesiyle yetişen yektâ mûsikîşinasların bir bölümü de Osmanlı son dönemi ile Cumhuriyet Dönemi’ni idrak etmiş şahsiyetlerdir. Makalemizde dinî mûsikî kültürü bağlamında her iki dönem arasında birer köprü şahsiyet olan mutasavvıf musikişinaslardan Mehmed Şemseddin Ulusoy, Mehmed Ali Tokuş, Ahmet Hüsamettin Fındıkoğlu ve Ahmet Canip Özbayraktar’ın hayatları Cumhuriyet Dönemi Bursa dinî mûsikî kültürüne hizmetleri açısından ele alınacaktır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-db3bb4aaf2e245fa858f970660e5dfa0 |
| institution | DOAJ |
| issn | 2149-9845 2636-7807 |
| language | English |
| publishDate | 2023-06-01 |
| publisher | Mehmet Bahçekapılı |
| record_format | Article |
| series | Türkiye Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi |
| spelling | doaj-art-db3bb4aaf2e245fa858f970660e5dfa02025-08-20T03:06:05ZengMehmet BahçekapılıTürkiye Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi2149-98452636-78072023-06-011533935810.53112/tudear.12455641227Osmanlı Son Dönemi ile Cumhuriyet Dönemini İdrak Etmiş Bursalı Mutasavvıf MûsikîşinaslarŞemsettin Çoban0BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ, İLAHİYAT FAKÜLTESİİslam medeniyetinin düşünce sisteminin önemli bir bölümünü de tasavvufi düşünce oluşturmaktadır. Hz. Paygamber’den sonraki süreçte diğer ilim ve sanat dallarında olduğu gibi tasavvufi sahada da tedrici bir gelişim yaşanmıştır. İlerleyen yüzyıllarda bu alandaki kurumsallaşma ile birlikte pek çok pek eser vücûda getirildiği gibi dergâh çevreleri sanatsal alanda da İslam kültürünü besleyen önemli birer merkez halini almıştır. Zira Anadolu’nun İslamlaşma sürecinden başlamak üzere Cumhuriyet’in Dönemi’nin ilk yıllarına kadar cami ve medreselerle birlikte dinî kültürü şekillendiren bu müesseseler aynı zamanda sanatsal açıdan da yüzyıllarca zengin bir birikimi bünyesinde barındırmıştır. İşte bunlardan biri de dinî mûsikî sahasıdır. Osmanlı’nın kuruşundan son dönemine kadar Bursa dergâh çevrelerinde yüzlerce mutasavvıf musikişinas yetişmiş olup bu zatların isimleri şehrin dinî ve ilmî kültürüne ışık tutan vefeyatnâmelerin mûsikîşinas gülbünlerinde zikredilmiştir. Başta kıraat, mevlid, mi’râciyye mersiyye, formlarında olmak üzere dinî mûsikînin her iki sahasında meşk silsilesiyle yetişen yektâ mûsikîşinasların bir bölümü de Osmanlı son dönemi ile Cumhuriyet Dönemi’ni idrak etmiş şahsiyetlerdir. Makalemizde dinî mûsikî kültürü bağlamında her iki dönem arasında birer köprü şahsiyet olan mutasavvıf musikişinaslardan Mehmed Şemseddin Ulusoy, Mehmed Ali Tokuş, Ahmet Hüsamettin Fındıkoğlu ve Ahmet Canip Özbayraktar’ın hayatları Cumhuriyet Dönemi Bursa dinî mûsikî kültürüne hizmetleri açısından ele alınacaktır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2930075mutasavvıfmûsikîşinasşeyhbursa dinî mûsikîmersiyyehanmi’râciyyehanmevlidhanmutasavvıfmûsikîşinasşeyhbursa dinî mûsikîmersiyyehanmi’râciyyehanmevlidhanmutasavvıfmûsikîşinasşeyhbursa dinî mûsikîmersiyyehanmi’râciyyehanmevlidhan |
| spellingShingle | Şemsettin Çoban Osmanlı Son Dönemi ile Cumhuriyet Dönemini İdrak Etmiş Bursalı Mutasavvıf Mûsikîşinaslar Türkiye Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi mutasavvıf mûsikîşinas şeyh bursa dinî mûsikî mersiyyehan mi’râciyyehan mevlidhan mutasavvıf mûsikîşinas şeyh bursa dinî mûsikî mersiyyehan mi’râciyyehan mevlidhan mutasavvıf mûsikîşinas şeyh bursa dinî mûsikî mersiyyehan mi’râciyyehan mevlidhan |
| title | Osmanlı Son Dönemi ile Cumhuriyet Dönemini İdrak Etmiş Bursalı Mutasavvıf Mûsikîşinaslar |
| title_full | Osmanlı Son Dönemi ile Cumhuriyet Dönemini İdrak Etmiş Bursalı Mutasavvıf Mûsikîşinaslar |
| title_fullStr | Osmanlı Son Dönemi ile Cumhuriyet Dönemini İdrak Etmiş Bursalı Mutasavvıf Mûsikîşinaslar |
| title_full_unstemmed | Osmanlı Son Dönemi ile Cumhuriyet Dönemini İdrak Etmiş Bursalı Mutasavvıf Mûsikîşinaslar |
| title_short | Osmanlı Son Dönemi ile Cumhuriyet Dönemini İdrak Etmiş Bursalı Mutasavvıf Mûsikîşinaslar |
| title_sort | osmanli son donemi ile cumhuriyet donemini idrak etmis bursali mutasavvif musikisinaslar |
| topic | mutasavvıf mûsikîşinas şeyh bursa dinî mûsikî mersiyyehan mi’râciyyehan mevlidhan mutasavvıf mûsikîşinas şeyh bursa dinî mûsikî mersiyyehan mi’râciyyehan mevlidhan mutasavvıf mûsikîşinas şeyh bursa dinî mûsikî mersiyyehan mi’râciyyehan mevlidhan |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2930075 |
| work_keys_str_mv | AT semsettincoban osmanlısondonemiilecumhuriyetdoneminiidraketmisbursalımutasavvıfmusikisinaslar |