TÜRKİYE’DE AŞI TAŞIMA SİSTEMİNDE AHP VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE TAŞIMA TÜRÜ SEÇİMİ
Türkiye’de aşı uygulaması son dönemlerde artma eğiliminde olan bir faaliyet olmaya başlamıştır. Bu durum aşı taşıma problemlerini de gündeme getirmektedir. Aşı taşımada en önemli uygulama soğuk zincir uygulamasıdır. Soğuk zincir, üretim aşamasından başlayıp uygulama aşamasına kadar ürünün düşük sıca...
Saved in:
Main Authors: | , , , , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Mehmet Akif Ersoy University
2022-11-01
|
Series: | Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2417442 |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1832584348069527552 |
---|---|
author | Emel Güven Tuğba Danışan Zeynep Ercan Gülşen Gümüş Tamer Eren |
author_facet | Emel Güven Tuğba Danışan Zeynep Ercan Gülşen Gümüş Tamer Eren |
author_sort | Emel Güven |
collection | DOAJ |
description | Türkiye’de aşı uygulaması son dönemlerde artma eğiliminde olan bir faaliyet olmaya başlamıştır. Bu durum aşı taşıma problemlerini de gündeme getirmektedir. Aşı taşımada en önemli uygulama soğuk zincir uygulamasıdır. Soğuk zincir, üretim aşamasından başlayıp uygulama aşamasına kadar ürünün düşük sıcaklıkta saklanması olarak tanımlanabilir. Aşı için gerekli olan sıcaklığı korumak için, kullanılan taşıma ekipmanları oldukça fazla öneme sahiptir. Bu kapsamda gerçekleştirilen çalışmada Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemleri kullanılarak en uygun aşı taşıma alternatifi seçilmiştir. Çalışmada ÇKKV yöntemlerinden Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ve İdeal Çözüme Benzerlik Bakımından Sıralama Performansı Tekniği (TOPSIS-Technique for Order Preference by Similarity to an Ideal Solution) yöntemleri kullanılmıştır. AHP yöntemi ile aşı soğuk zincirinde kullanılan ekipmanların seçilme kriterleri ağırlıklandırılmıştır. TOPSIS yöntemi ile de belirlenen alternatifler değerlendirilerek sıralanmıştır. Sonuç olarak en uygun alternatifin aşılar için özel hazırlanmış buzdolabı olduğu belirlenmiştir. |
format | Article |
id | doaj-art-d8d3a599c361462dbd9b12a89eeca434 |
institution | Kabale University |
issn | 1309-1387 |
language | English |
publishDate | 2022-11-01 |
publisher | Mehmet Akif Ersoy University |
record_format | Article |
series | Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
spelling | doaj-art-d8d3a599c361462dbd9b12a89eeca4342025-01-27T14:34:36ZengMehmet Akif Ersoy UniversityMehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi1309-13872022-11-0136475810.20875/makusobed.1114144273TÜRKİYE’DE AŞI TAŞIMA SİSTEMİNDE AHP VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE TAŞIMA TÜRÜ SEÇİMİEmel Güvenhttps://orcid.org/0000-0001-6106-9720Tuğba Danışanhttps://orcid.org/0000-0003-1998-6810Zeynep Ercan0https://orcid.org/0000-0003-2775-9116Gülşen Gümüş1https://orcid.org/0000-0002-2234-8556Tamer Eren2https://orcid.org/0000-0001-5282-3138KIRIKKALE UNIVERSITYKırıkkale ÜniversitesiKIRIKKALE UNIVTürkiye’de aşı uygulaması son dönemlerde artma eğiliminde olan bir faaliyet olmaya başlamıştır. Bu durum aşı taşıma problemlerini de gündeme getirmektedir. Aşı taşımada en önemli uygulama soğuk zincir uygulamasıdır. Soğuk zincir, üretim aşamasından başlayıp uygulama aşamasına kadar ürünün düşük sıcaklıkta saklanması olarak tanımlanabilir. Aşı için gerekli olan sıcaklığı korumak için, kullanılan taşıma ekipmanları oldukça fazla öneme sahiptir. Bu kapsamda gerçekleştirilen çalışmada Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemleri kullanılarak en uygun aşı taşıma alternatifi seçilmiştir. Çalışmada ÇKKV yöntemlerinden Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ve İdeal Çözüme Benzerlik Bakımından Sıralama Performansı Tekniği (TOPSIS-Technique for Order Preference by Similarity to an Ideal Solution) yöntemleri kullanılmıştır. AHP yöntemi ile aşı soğuk zincirinde kullanılan ekipmanların seçilme kriterleri ağırlıklandırılmıştır. TOPSIS yöntemi ile de belirlenen alternatifler değerlendirilerek sıralanmıştır. Sonuç olarak en uygun alternatifin aşılar için özel hazırlanmış buzdolabı olduğu belirlenmiştir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2417442aşısoğuk zinciraşı taşımaçkkvahptopsisvaccinecold chainvaccine transportmcdmahptopsis |
spellingShingle | Emel Güven Tuğba Danışan Zeynep Ercan Gülşen Gümüş Tamer Eren TÜRKİYE’DE AŞI TAŞIMA SİSTEMİNDE AHP VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE TAŞIMA TÜRÜ SEÇİMİ Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi aşı soğuk zincir aşı taşıma çkkv ahp topsis vaccine cold chain vaccine transport mcdm ahp topsis |
title | TÜRKİYE’DE AŞI TAŞIMA SİSTEMİNDE AHP VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE TAŞIMA TÜRÜ SEÇİMİ |
title_full | TÜRKİYE’DE AŞI TAŞIMA SİSTEMİNDE AHP VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE TAŞIMA TÜRÜ SEÇİMİ |
title_fullStr | TÜRKİYE’DE AŞI TAŞIMA SİSTEMİNDE AHP VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE TAŞIMA TÜRÜ SEÇİMİ |
title_full_unstemmed | TÜRKİYE’DE AŞI TAŞIMA SİSTEMİNDE AHP VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE TAŞIMA TÜRÜ SEÇİMİ |
title_short | TÜRKİYE’DE AŞI TAŞIMA SİSTEMİNDE AHP VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE TAŞIMA TÜRÜ SEÇİMİ |
title_sort | turkiye de asi tasima sisteminde ahp ve topsis yontemleri ile tasima turu secimi |
topic | aşı soğuk zincir aşı taşıma çkkv ahp topsis vaccine cold chain vaccine transport mcdm ahp topsis |
url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2417442 |
work_keys_str_mv | AT emelguven turkiyedeasitasimasistemindeahpvetopsisyontemleriiletasimaturusecimi AT tugbadanısan turkiyedeasitasimasistemindeahpvetopsisyontemleriiletasimaturusecimi AT zeynepercan turkiyedeasitasimasistemindeahpvetopsisyontemleriiletasimaturusecimi AT gulsengumus turkiyedeasitasimasistemindeahpvetopsisyontemleriiletasimaturusecimi AT tamereren turkiyedeasitasimasistemindeahpvetopsisyontemleriiletasimaturusecimi |