TÜRKİYE’DE AŞI TAŞIMA SİSTEMİNDE AHP VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE TAŞIMA TÜRÜ SEÇİMİ

Türkiye’de aşı uygulaması son dönemlerde artma eğiliminde olan bir faaliyet olmaya başlamıştır. Bu durum aşı taşıma problemlerini de gündeme getirmektedir. Aşı taşımada en önemli uygulama soğuk zincir uygulamasıdır. Soğuk zincir, üretim aşamasından başlayıp uygulama aşamasına kadar ürünün düşük sıca...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Emel Güven, Tuğba Danışan, Zeynep Ercan, Gülşen Gümüş, Tamer Eren
Format: Article
Language:English
Published: Mehmet Akif Ersoy University 2022-11-01
Series:Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2417442
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832584348069527552
author Emel Güven
Tuğba Danışan
Zeynep Ercan
Gülşen Gümüş
Tamer Eren
author_facet Emel Güven
Tuğba Danışan
Zeynep Ercan
Gülşen Gümüş
Tamer Eren
author_sort Emel Güven
collection DOAJ
description Türkiye’de aşı uygulaması son dönemlerde artma eğiliminde olan bir faaliyet olmaya başlamıştır. Bu durum aşı taşıma problemlerini de gündeme getirmektedir. Aşı taşımada en önemli uygulama soğuk zincir uygulamasıdır. Soğuk zincir, üretim aşamasından başlayıp uygulama aşamasına kadar ürünün düşük sıcaklıkta saklanması olarak tanımlanabilir. Aşı için gerekli olan sıcaklığı korumak için, kullanılan taşıma ekipmanları oldukça fazla öneme sahiptir. Bu kapsamda gerçekleştirilen çalışmada Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemleri kullanılarak en uygun aşı taşıma alternatifi seçilmiştir. Çalışmada ÇKKV yöntemlerinden Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ve İdeal Çözüme Benzerlik Bakımından Sıralama Performansı Tekniği (TOPSIS-Technique for Order Preference by Similarity to an Ideal Solution) yöntemleri kullanılmıştır. AHP yöntemi ile aşı soğuk zincirinde kullanılan ekipmanların seçilme kriterleri ağırlıklandırılmıştır. TOPSIS yöntemi ile de belirlenen alternatifler değerlendirilerek sıralanmıştır. Sonuç olarak en uygun alternatifin aşılar için özel hazırlanmış buzdolabı olduğu belirlenmiştir.
format Article
id doaj-art-d8d3a599c361462dbd9b12a89eeca434
institution Kabale University
issn 1309-1387
language English
publishDate 2022-11-01
publisher Mehmet Akif Ersoy University
record_format Article
series Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
spelling doaj-art-d8d3a599c361462dbd9b12a89eeca4342025-01-27T14:34:36ZengMehmet Akif Ersoy UniversityMehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi1309-13872022-11-0136475810.20875/makusobed.1114144273TÜRKİYE’DE AŞI TAŞIMA SİSTEMİNDE AHP VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE TAŞIMA TÜRÜ SEÇİMİEmel Güvenhttps://orcid.org/0000-0001-6106-9720Tuğba Danışanhttps://orcid.org/0000-0003-1998-6810Zeynep Ercan0https://orcid.org/0000-0003-2775-9116Gülşen Gümüş1https://orcid.org/0000-0002-2234-8556Tamer Eren2https://orcid.org/0000-0001-5282-3138KIRIKKALE UNIVERSITYKırıkkale ÜniversitesiKIRIKKALE UNIVTürkiye’de aşı uygulaması son dönemlerde artma eğiliminde olan bir faaliyet olmaya başlamıştır. Bu durum aşı taşıma problemlerini de gündeme getirmektedir. Aşı taşımada en önemli uygulama soğuk zincir uygulamasıdır. Soğuk zincir, üretim aşamasından başlayıp uygulama aşamasına kadar ürünün düşük sıcaklıkta saklanması olarak tanımlanabilir. Aşı için gerekli olan sıcaklığı korumak için, kullanılan taşıma ekipmanları oldukça fazla öneme sahiptir. Bu kapsamda gerçekleştirilen çalışmada Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemleri kullanılarak en uygun aşı taşıma alternatifi seçilmiştir. Çalışmada ÇKKV yöntemlerinden Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ve İdeal Çözüme Benzerlik Bakımından Sıralama Performansı Tekniği (TOPSIS-Technique for Order Preference by Similarity to an Ideal Solution) yöntemleri kullanılmıştır. AHP yöntemi ile aşı soğuk zincirinde kullanılan ekipmanların seçilme kriterleri ağırlıklandırılmıştır. TOPSIS yöntemi ile de belirlenen alternatifler değerlendirilerek sıralanmıştır. Sonuç olarak en uygun alternatifin aşılar için özel hazırlanmış buzdolabı olduğu belirlenmiştir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2417442aşısoğuk zinciraşı taşımaçkkvahptopsisvaccinecold chainvaccine transportmcdmahptopsis
spellingShingle Emel Güven
Tuğba Danışan
Zeynep Ercan
Gülşen Gümüş
Tamer Eren
TÜRKİYE’DE AŞI TAŞIMA SİSTEMİNDE AHP VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE TAŞIMA TÜRÜ SEÇİMİ
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
aşı
soğuk zincir
aşı taşıma
çkkv
ahp
topsis
vaccine
cold chain
vaccine transport
mcdm
ahp
topsis
title TÜRKİYE’DE AŞI TAŞIMA SİSTEMİNDE AHP VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE TAŞIMA TÜRÜ SEÇİMİ
title_full TÜRKİYE’DE AŞI TAŞIMA SİSTEMİNDE AHP VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE TAŞIMA TÜRÜ SEÇİMİ
title_fullStr TÜRKİYE’DE AŞI TAŞIMA SİSTEMİNDE AHP VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE TAŞIMA TÜRÜ SEÇİMİ
title_full_unstemmed TÜRKİYE’DE AŞI TAŞIMA SİSTEMİNDE AHP VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE TAŞIMA TÜRÜ SEÇİMİ
title_short TÜRKİYE’DE AŞI TAŞIMA SİSTEMİNDE AHP VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE TAŞIMA TÜRÜ SEÇİMİ
title_sort turkiye de asi tasima sisteminde ahp ve topsis yontemleri ile tasima turu secimi
topic aşı
soğuk zincir
aşı taşıma
çkkv
ahp
topsis
vaccine
cold chain
vaccine transport
mcdm
ahp
topsis
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2417442
work_keys_str_mv AT emelguven turkiyedeasitasimasistemindeahpvetopsisyontemleriiletasimaturusecimi
AT tugbadanısan turkiyedeasitasimasistemindeahpvetopsisyontemleriiletasimaturusecimi
AT zeynepercan turkiyedeasitasimasistemindeahpvetopsisyontemleriiletasimaturusecimi
AT gulsengumus turkiyedeasitasimasistemindeahpvetopsisyontemleriiletasimaturusecimi
AT tamereren turkiyedeasitasimasistemindeahpvetopsisyontemleriiletasimaturusecimi