Doğuşta Yaşam Beklentisini Etkileyen Faktörlerin Tahmini: E-7 Ülkeleri Örneği
Bir toplumun sağlık ve refah düzeyinin önemli bir göstergesi olan doğuşta yaşam beklentisi, belirli bir yılda doğan bir bireyin ortalama kaç yıl yaşayacağını ifade etmektedir. Aynı zamanda bireylerin ve toplumun ülkede veya bölgede sunulan sağlık hizmetlerinden faydalanma imkanıyla yakından ilgilidi...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
2021-11-01
|
| Series: | Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1823870 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832570663708131328 |
|---|---|
| author | Hacı Hayrettin Tıraş Sefa Özbek |
| author_facet | Hacı Hayrettin Tıraş Sefa Özbek |
| author_sort | Hacı Hayrettin Tıraş |
| collection | DOAJ |
| description | Bir toplumun sağlık ve refah düzeyinin önemli bir göstergesi olan doğuşta yaşam beklentisi, belirli bir yılda doğan bir bireyin ortalama kaç yıl yaşayacağını ifade etmektedir. Aynı zamanda bireylerin ve toplumun ülkede veya bölgede sunulan sağlık hizmetlerinden faydalanma imkanıyla yakından ilgilidir. Doğuşta yaşam beklentisi insani kalkınmanın önemli bir parçası ve ülkelerin sağlık düzeylerinin karşılaştırılmasında sıklıkla kullanılan önemli bir ölçüttür. Yaşam beklentisindeki artışlar beşeri sermayeye önemli katkılar sağlarken ekonomik büyüme ve gelişmeyi de hızlandırmaktadır. Bu çalışmanın amacı 1991-2019 döneminde E-7 ülkelerinde (Brezilya, Meksika, Hindistan, Çin, Endonezya, Türkiye ve Rusya) doğuşta yaşam beklentisine etki eden faktörlerin belirlenmesidir. Çalışmada bağımlı değişken olarak doğuşta yaşam beklentisi kullanılırken, kentleşme oranı, işsizlik oranı, kaba doğum oranı ve kişi başı GSYİH değişkenleri bağımsız değişkenleri oluşturmaktadır. Değişkenler arasındaki ilişkiyi test etmek için Westerlund (2006) panel eş bütünleşme testi kullanılmıştır. Eşbütünleşme katsayıları ise Eberhardt ve Bond (2009) tarafından önerilen AMG testi ile tahmin edilmiştir. Araştırma sonucunda, E-7 ülkelerinden oluşan panel sonuçlarının %5 düzeyinde istatistiki olarak anlamsız olduğu elde edilmiştir. Panel sonuçlarının istatistiki olarak anlamsız çıkması analiz edilen ülke grubunun heterojen olma özelliğinden kaynaklanmaktadır. Bununla birlikte ülke bazlı değerlendirmelerde E-7 ülkelerinde doğuşta yaşam beklentisine etki eden faktörlerin ülkelere göre değiştiği sonucuna ulaşılmıştır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-d85e21061cc94450bb56c736e6c4b397 |
| institution | Kabale University |
| issn | 1303-1279 |
| language | English |
| publishDate | 2021-11-01 |
| publisher | Sivas Cumhuriyet Üniversitesi |
| record_format | Article |
| series | Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi |
| spelling | doaj-art-d85e21061cc94450bb56c736e6c4b3972025-02-02T14:34:01ZengSivas Cumhuriyet ÜniversitesiCumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi1303-12792021-11-0122214516710.37880/cumuiibf.9523592057Doğuşta Yaşam Beklentisini Etkileyen Faktörlerin Tahmini: E-7 Ülkeleri ÖrneğiHacı Hayrettin Tıraş0https://orcid.org/0000-0001-5197-9827Sefa Özbek1https://orcid.org/0000-0002-2263-216XNİĞDE ZÜBEYDE HANIM SAĞLIK YÜKSEKOKULUKAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ, İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ, İKTİSAT BÖLÜMÜBir toplumun sağlık ve refah düzeyinin önemli bir göstergesi olan doğuşta yaşam beklentisi, belirli bir yılda doğan bir bireyin ortalama kaç yıl yaşayacağını ifade etmektedir. Aynı zamanda bireylerin ve toplumun ülkede veya bölgede sunulan sağlık hizmetlerinden faydalanma imkanıyla yakından ilgilidir. Doğuşta yaşam beklentisi insani kalkınmanın önemli bir parçası ve ülkelerin sağlık düzeylerinin karşılaştırılmasında sıklıkla kullanılan önemli bir ölçüttür. Yaşam beklentisindeki artışlar beşeri sermayeye önemli katkılar sağlarken ekonomik büyüme ve gelişmeyi de hızlandırmaktadır. Bu çalışmanın amacı 1991-2019 döneminde E-7 ülkelerinde (Brezilya, Meksika, Hindistan, Çin, Endonezya, Türkiye ve Rusya) doğuşta yaşam beklentisine etki eden faktörlerin belirlenmesidir. Çalışmada bağımlı değişken olarak doğuşta yaşam beklentisi kullanılırken, kentleşme oranı, işsizlik oranı, kaba doğum oranı ve kişi başı GSYİH değişkenleri bağımsız değişkenleri oluşturmaktadır. Değişkenler arasındaki ilişkiyi test etmek için Westerlund (2006) panel eş bütünleşme testi kullanılmıştır. Eşbütünleşme katsayıları ise Eberhardt ve Bond (2009) tarafından önerilen AMG testi ile tahmin edilmiştir. Araştırma sonucunda, E-7 ülkelerinden oluşan panel sonuçlarının %5 düzeyinde istatistiki olarak anlamsız olduğu elde edilmiştir. Panel sonuçlarının istatistiki olarak anlamsız çıkması analiz edilen ülke grubunun heterojen olma özelliğinden kaynaklanmaktadır. Bununla birlikte ülke bazlı değerlendirmelerde E-7 ülkelerinde doğuşta yaşam beklentisine etki eden faktörlerin ülkelere göre değiştiği sonucuna ulaşılmıştır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1823870sağlık,yaşam beklntisipanel eşbütünleşme testlerihealthlife expectancypanel cointegration testse-7 countries |
| spellingShingle | Hacı Hayrettin Tıraş Sefa Özbek Doğuşta Yaşam Beklentisini Etkileyen Faktörlerin Tahmini: E-7 Ülkeleri Örneği Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi sağlık, yaşam beklntisi panel eşbütünleşme testleri health life expectancy panel cointegration tests e-7 countries |
| title | Doğuşta Yaşam Beklentisini Etkileyen Faktörlerin Tahmini: E-7 Ülkeleri Örneği |
| title_full | Doğuşta Yaşam Beklentisini Etkileyen Faktörlerin Tahmini: E-7 Ülkeleri Örneği |
| title_fullStr | Doğuşta Yaşam Beklentisini Etkileyen Faktörlerin Tahmini: E-7 Ülkeleri Örneği |
| title_full_unstemmed | Doğuşta Yaşam Beklentisini Etkileyen Faktörlerin Tahmini: E-7 Ülkeleri Örneği |
| title_short | Doğuşta Yaşam Beklentisini Etkileyen Faktörlerin Tahmini: E-7 Ülkeleri Örneği |
| title_sort | dogusta yasam beklentisini etkileyen faktorlerin tahmini e 7 ulkeleri ornegi |
| topic | sağlık, yaşam beklntisi panel eşbütünleşme testleri health life expectancy panel cointegration tests e-7 countries |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1823870 |
| work_keys_str_mv | AT hacıhayrettintıras dogustayasambeklentisinietkileyenfaktorlerintahminie7ulkeleriornegi AT sefaozbek dogustayasambeklentisinietkileyenfaktorlerintahminie7ulkeleriornegi |