تبیین مؤلفه‌های کلیدی افزایش تاب‌آوری کالبدی شهر تهران در برابر زلزله با رویکرد تحلیل ساختاری (مطالعه موردی: منطقه 10)

پژوهش حاضر با بهره‌گیری از رویکرد تحلیل ساختاری به تبیین مؤلفه‌های افزایش تاب‌آوری کالبدی منطقه 10 شهر تهران در برابر زلزله می‌پردازد. علت انتخاب این محدوده، تراکم جمعیتی بالا و بافت آسیب‌پذیر این منطقه از شهر تهران است. این پژوهش، تحقیقی میدانی با رویکرد توصیفی- تحلیلی بوده و به دنبال پاسخ به این س...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: امین لطیفی, کرامت اله زیاری, سید مجید نادری
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2021-05-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_39778_7b45f229083e27f0bd60196d0ea27bd7.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832591406756003840
author امین لطیفی
کرامت اله زیاری
سید مجید نادری
author_facet امین لطیفی
کرامت اله زیاری
سید مجید نادری
author_sort امین لطیفی
collection DOAJ
description پژوهش حاضر با بهره‌گیری از رویکرد تحلیل ساختاری به تبیین مؤلفه‌های افزایش تاب‌آوری کالبدی منطقه 10 شهر تهران در برابر زلزله می‌پردازد. علت انتخاب این محدوده، تراکم جمعیتی بالا و بافت آسیب‌پذیر این منطقه از شهر تهران است. این پژوهش، تحقیقی میدانی با رویکرد توصیفی- تحلیلی بوده و به دنبال پاسخ به این سؤال است که عوامل کلیدی تبیین‌کننده مؤلفه‌های افزایش تاب‌آوری کالبدی منطقه 10 شهر تهران در آینده با توجه به وضع موجود کدام‌اند؟ برای تدوین چارچوب نظری، ابتدا با استفاده از روش اسنادی، ادبیات موضوع بیان شده و سپس با تکیه بر تکنیک پویش محیطی، داده‌های تجربی مستخرج گردیده است. جامعه آماری این تحقیق شامل 20 نفر از خبرگان و متخصصین شهری بوده و روش نمونه‌گیری، هدفمند است. در گام اول، بر پایه مرور متون نظری و ادبیات موضوع، 41 متغیر به‌عنوان شاخص‌های اولیه اندازه‌گیری تاب‌آ‌وری کالبدی استخراج و در گام بعدی نظرات خبرگان در مورد اثرات این متغیرها بر یکدیگر از طریق توزیع 20 پرسشنامه جمع‌آوری شدند. درنهایت پاسخ‌ها با استفاده از روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرم‌افزار MicMac مورد تحلیل قرار گرفتند. در این تحلیل، میزان تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم متغیرها بر یکدیگر و بر روند آینده تاب‌آوری کالبدی منطقه 10 تهران در برابر زلزله مشخص شد. نتایج حاکی از آن است که از بین 41 متغیر اولیه تأثیرگذار، 11 عامل در تاب‌آوری کالبدی منطقه 10 تهران در مقابله با زلزله اثر کلیدی دارند. این متغیرها عبارت‌اند از: دسترسی به شبکه معابر اصلی، دسترسی به نهادهای امدادرسان، ضوابط فنی و الگوهای ساخت‌وساز، دسترسی به آتش‌نشانی، استحکام بناهای عمومی، توزیع خدمات، بازسازی و بهسازی ساختمان‌های ناپایدار، کاربری زمین، کلاس دانه‌بندی‌، حفاظت از امکانات و زیرساخت‌های عمومی و نسبت راه به ساختمان در محدوده موردمطالعه. همچنین نتایج پژوهش نشان می‌دهد که روابط عوامل کلیدی، از تأثیرگذاری و تأثیرپذیری زیادی برخوردارند.
format Article
id doaj-art-d7a7400546f9468dbd2ea90acabdfa55
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2021-05-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-d7a7400546f9468dbd2ea90acabdfa552025-01-22T13:01:51ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762021-05-0110116118210.22067/geoeh.2021.69072.102639778تبیین مؤلفه‌های کلیدی افزایش تاب‌آوری کالبدی شهر تهران در برابر زلزله با رویکرد تحلیل ساختاری (مطالعه موردی: منطقه 10)امین لطیفی0کرامت اله زیاری1سید مجید نادری2دانشجوی دکتری تخصصی شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایراناستاد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایراناستادیار شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایرانپژوهش حاضر با بهره‌گیری از رویکرد تحلیل ساختاری به تبیین مؤلفه‌های افزایش تاب‌آوری کالبدی منطقه 10 شهر تهران در برابر زلزله می‌پردازد. علت انتخاب این محدوده، تراکم جمعیتی بالا و بافت آسیب‌پذیر این منطقه از شهر تهران است. این پژوهش، تحقیقی میدانی با رویکرد توصیفی- تحلیلی بوده و به دنبال پاسخ به این سؤال است که عوامل کلیدی تبیین‌کننده مؤلفه‌های افزایش تاب‌آوری کالبدی منطقه 10 شهر تهران در آینده با توجه به وضع موجود کدام‌اند؟ برای تدوین چارچوب نظری، ابتدا با استفاده از روش اسنادی، ادبیات موضوع بیان شده و سپس با تکیه بر تکنیک پویش محیطی، داده‌های تجربی مستخرج گردیده است. جامعه آماری این تحقیق شامل 20 نفر از خبرگان و متخصصین شهری بوده و روش نمونه‌گیری، هدفمند است. در گام اول، بر پایه مرور متون نظری و ادبیات موضوع، 41 متغیر به‌عنوان شاخص‌های اولیه اندازه‌گیری تاب‌آ‌وری کالبدی استخراج و در گام بعدی نظرات خبرگان در مورد اثرات این متغیرها بر یکدیگر از طریق توزیع 20 پرسشنامه جمع‌آوری شدند. درنهایت پاسخ‌ها با استفاده از روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرم‌افزار MicMac مورد تحلیل قرار گرفتند. در این تحلیل، میزان تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم متغیرها بر یکدیگر و بر روند آینده تاب‌آوری کالبدی منطقه 10 تهران در برابر زلزله مشخص شد. نتایج حاکی از آن است که از بین 41 متغیر اولیه تأثیرگذار، 11 عامل در تاب‌آوری کالبدی منطقه 10 تهران در مقابله با زلزله اثر کلیدی دارند. این متغیرها عبارت‌اند از: دسترسی به شبکه معابر اصلی، دسترسی به نهادهای امدادرسان، ضوابط فنی و الگوهای ساخت‌وساز، دسترسی به آتش‌نشانی، استحکام بناهای عمومی، توزیع خدمات، بازسازی و بهسازی ساختمان‌های ناپایدار، کاربری زمین، کلاس دانه‌بندی‌، حفاظت از امکانات و زیرساخت‌های عمومی و نسبت راه به ساختمان در محدوده موردمطالعه. همچنین نتایج پژوهش نشان می‌دهد که روابط عوامل کلیدی، از تأثیرگذاری و تأثیرپذیری زیادی برخوردارند.https://geoeh.um.ac.ir/article_39778_7b45f229083e27f0bd60196d0ea27bd7.pdfتحلیل ساختاریتاب‌آوری کالبدیزلزلهمنطقه 10 تهران
spellingShingle امین لطیفی
کرامت اله زیاری
سید مجید نادری
تبیین مؤلفه‌های کلیدی افزایش تاب‌آوری کالبدی شهر تهران در برابر زلزله با رویکرد تحلیل ساختاری (مطالعه موردی: منطقه 10)
جغرافیا و مخاطرات محیطی
تحلیل ساختاری
تاب‌آوری کالبدی
زلزله
منطقه 10 تهران
title تبیین مؤلفه‌های کلیدی افزایش تاب‌آوری کالبدی شهر تهران در برابر زلزله با رویکرد تحلیل ساختاری (مطالعه موردی: منطقه 10)
title_full تبیین مؤلفه‌های کلیدی افزایش تاب‌آوری کالبدی شهر تهران در برابر زلزله با رویکرد تحلیل ساختاری (مطالعه موردی: منطقه 10)
title_fullStr تبیین مؤلفه‌های کلیدی افزایش تاب‌آوری کالبدی شهر تهران در برابر زلزله با رویکرد تحلیل ساختاری (مطالعه موردی: منطقه 10)
title_full_unstemmed تبیین مؤلفه‌های کلیدی افزایش تاب‌آوری کالبدی شهر تهران در برابر زلزله با رویکرد تحلیل ساختاری (مطالعه موردی: منطقه 10)
title_short تبیین مؤلفه‌های کلیدی افزایش تاب‌آوری کالبدی شهر تهران در برابر زلزله با رویکرد تحلیل ساختاری (مطالعه موردی: منطقه 10)
title_sort تبیین مؤلفه‌های کلیدی افزایش تاب‌آوری کالبدی شهر تهران در برابر زلزله با رویکرد تحلیل ساختاری مطالعه موردی منطقه 10
topic تحلیل ساختاری
تاب‌آوری کالبدی
زلزله
منطقه 10 تهران
url https://geoeh.um.ac.ir/article_39778_7b45f229083e27f0bd60196d0ea27bd7.pdf
work_keys_str_mv AT ạmynlṭyfy tbyynmwlfhhạyḵlydyạfzạysẖtạbậwryḵạlbdysẖhrthrạndrbrạbrzlzlhbạrwyḵrdtḥlylsạkẖtạrymṭạlʿhmwrdymnṭqh10
AT ḵrạmtạlhzyạry tbyynmwlfhhạyḵlydyạfzạysẖtạbậwryḵạlbdysẖhrthrạndrbrạbrzlzlhbạrwyḵrdtḥlylsạkẖtạrymṭạlʿhmwrdymnṭqh10
AT sydmjydnạdry tbyynmwlfhhạyḵlydyạfzạysẖtạbậwryḵạlbdysẖhrthrạndrbrạbrzlzlhbạrwyḵrdtḥlylsạkẖtạrymṭạlʿhmwrdymnṭqh10