نقد و بررسی دیدگاه‌ها پیرامون مفاد «لاینبغی» در روایات
«ینبغی» و «لاینبغی»، ازجمله تعبیرات پرکاربرد در روایات هستند که ریشه آنها در لغت به این معانی است: طلب، جواز، شایستگی، تمکن و تیسّر. مشتقات این مادهٔ لغوی در قرآن کریم نیز در همین معانی به کار رفته است.این جستار با روش توصیفی‌تحلیلی، به کاربست‌های روایی این تعبیرات و ضرورت مفهوم‌شناسی و واکاوی مفا...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2024-08-01
|
| Series: | علوم قرآن و حدیث |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jquran.um.ac.ir/article_45216_d860a2cba402f37082fa28cdf9a1d430.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832575483577892864 |
|---|---|
| author | عبدالجبار زرگوش نسب علی حسینی‌فر |
| author_facet | عبدالجبار زرگوش نسب علی حسینی‌فر |
| author_sort | عبدالجبار زرگوش نسب |
| collection | DOAJ |
| description | «ینبغی» و «لاینبغی»، ازجمله تعبیرات پرکاربرد در روایات هستند که ریشه آنها در لغت به این معانی است: طلب، جواز، شایستگی، تمکن و تیسّر. مشتقات این مادهٔ لغوی در قرآن کریم نیز در همین معانی به کار رفته است.این جستار با روش توصیفی‌تحلیلی، به کاربست‌های روایی این تعبیرات و ضرورت مفهوم‌شناسی و واکاوی مفاد آنها می‌پردازد. به نظر می‌رسد در دلالت «ینبغی» بر جواز تکلیفی، مناقشه و خلافی در میان نیست و مدلول «لاینبغی»، محل نقض و ابرام فقهای امامیه قرار گرفته است. با تتبع در منابع لغوی و تأمل در کاربردهای رواییِ این تعبیر و دقت در استعمالات آن می‌توان گفت: فراوانی استعمال آن در تحریم کاربرد دارد. شاید بتوان با تمسک به این کثرت استعمال و انصراف ناشی از آن و نیز برخی مؤیدات رواییِ بر غلبهٔ ظهور این مادهٔ لغوی در حرمت، بر ظهور آن در کراهت تأکید کرد. بعضی از لغت‌شناسان، «لاینبغی» را واجد معنایی؛ اعم از عدم‌تمکن و عدم‌تیسّر تلقی کرده و آن را به‌معنای عدم‌شایستگی و فقدان اهلیّت تفسیر کرده‌اند. |
| format | Article |
| id | doaj-art-d6be3582bbb04c0080462cf317eb11c1 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2008-9120 2980-9126 |
| language | fas |
| publishDate | 2024-08-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | علوم قرآن و حدیث |
| spelling | doaj-art-d6be3582bbb04c0080462cf317eb11c12025-02-01T06:35:50ZfasFerdowsi University of Mashhadعلوم قرآن و حدیث2008-91202980-91262024-08-0156113515410.22067/jquran.2024.83156.155645216نقد و بررسی دیدگاه‌ها پیرامون مفاد «لاینبغی» در روایاتعبدالجبار زرگوش نسب0علی حسینی‌فر1دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه ایلام، ایلام،ایرانمدرس سطوح عالی حوزه علمیه ایلام، ایلام، ایران«ینبغی» و «لاینبغی»، ازجمله تعبیرات پرکاربرد در روایات هستند که ریشه آنها در لغت به این معانی است: طلب، جواز، شایستگی، تمکن و تیسّر. مشتقات این مادهٔ لغوی در قرآن کریم نیز در همین معانی به کار رفته است.این جستار با روش توصیفی‌تحلیلی، به کاربست‌های روایی این تعبیرات و ضرورت مفهوم‌شناسی و واکاوی مفاد آنها می‌پردازد. به نظر می‌رسد در دلالت «ینبغی» بر جواز تکلیفی، مناقشه و خلافی در میان نیست و مدلول «لاینبغی»، محل نقض و ابرام فقهای امامیه قرار گرفته است. با تتبع در منابع لغوی و تأمل در کاربردهای رواییِ این تعبیر و دقت در استعمالات آن می‌توان گفت: فراوانی استعمال آن در تحریم کاربرد دارد. شاید بتوان با تمسک به این کثرت استعمال و انصراف ناشی از آن و نیز برخی مؤیدات رواییِ بر غلبهٔ ظهور این مادهٔ لغوی در حرمت، بر ظهور آن در کراهت تأکید کرد. بعضی از لغت‌شناسان، «لاینبغی» را واجد معنایی؛ اعم از عدم‌تمکن و عدم‌تیسّر تلقی کرده و آن را به‌معنای عدم‌شایستگی و فقدان اهلیّت تفسیر کرده‌اند.https://jquran.um.ac.ir/article_45216_d860a2cba402f37082fa28cdf9a1d430.pdfینبغیلاینبغیجوازاباحهنفی بأسحکم شرعی |
| spellingShingle | عبدالجبار زرگوش نسب علی حسینی‌فر نقد و بررسی دیدگاه‌ها پیرامون مفاد «لاینبغی» در روایات علوم قرآن و حدیث ینبغی لاینبغی جواز اباحه نفی بأس حکم شرعی |
| title | نقد و بررسی دیدگاه‌ها پیرامون مفاد «لاینبغی» در روایات |
| title_full | نقد و بررسی دیدگاه‌ها پیرامون مفاد «لاینبغی» در روایات |
| title_fullStr | نقد و بررسی دیدگاه‌ها پیرامون مفاد «لاینبغی» در روایات |
| title_full_unstemmed | نقد و بررسی دیدگاه‌ها پیرامون مفاد «لاینبغی» در روایات |
| title_short | نقد و بررسی دیدگاه‌ها پیرامون مفاد «لاینبغی» در روایات |
| title_sort | نقد و بررسی دیدگاه‌ها پیرامون مفاد لاینبغی در روایات |
| topic | ینبغی لاینبغی جواز اباحه نفی بأس حکم شرعی |
| url | https://jquran.um.ac.ir/article_45216_d860a2cba402f37082fa28cdf9a1d430.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ʿbdạljbạrzrgwsẖnsb nqdwbrrsydydgạhhạpyrạmwnmfạdlạynbgẖydrrwạyạt AT ʿlyḥsynyfr nqdwbrrsydydgạhhạpyrạmwnmfạdlạynbgẖydrrwạyạt |