مطالعه خصوصیات مورفولوژیکی ژنوتیپهای مختلف زرشک (Berberis. sp) در منطقه شمال شرق ایران
سابقه و هدف: ایران با قرار داشتن در زمرة مناطق اصلی تنوع گیاهی ذخایر ژنتیکی مطلوبی در زمینهی گیاهان به ویژه محصولات باغبانی دارد. زرشک نیز از جمله ریزمیوههایی است که به دلیل وجود جمعیتهای وحشی در سراسر کشور مستعد انجام پژوهشهای اولیه شامل گردآوری ژنوتیپهای مختلف و بررسی آنها در جهت شناسایی مزایا و...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2020-04-01
|
| Series: | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jopp.gau.ac.ir/article_4988_5858c2d52746b70cd9eb1f28aed4e454.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | سابقه و هدف: ایران با قرار داشتن در زمرة مناطق اصلی تنوع گیاهی ذخایر ژنتیکی مطلوبی در زمینهی گیاهان به ویژه محصولات باغبانی دارد. زرشک نیز از جمله ریزمیوههایی است که به دلیل وجود جمعیتهای وحشی در سراسر کشور مستعد انجام پژوهشهای اولیه شامل گردآوری ژنوتیپهای مختلف و بررسی آنها در جهت شناسایی مزایا و معایب این گیاه و در نهایت گروهبندی آنها میباشد. هدف از اجرای این تحقیق بررسی خصوصیات مورفولوژیکی ژنوتیپهای مختلف زرشک شمال غرب ایران و بررسی قرابتهای آنها با هم می باشد.مواد و روشها: این مطالعه به منظور بررسی خصوصیات مورفولوژیکی ژنوتیپهای مختلف زرشک در منطقه شمال غربی ایران در سال 1396 اجرا شد. در این مطالعه از استانهای خراسان شمالی، خراسان جنوبی، خراسان رضوی و گلستان 15 ژنوتیپ مختلف زرشک جمعآوری شد و خصوصیات مورفولوژیکی آنها از قبیل خصوصیات مربوط به برگ و میوه ژنوتیپهای زرشک مورد بررسی قرار گرفت و در پایان همبستگی آنها انجام و تجزیه کلاستر نیز صورت گرفت. یافتهها: نتایج نشان داد که اثر تیمار ژنوتیپ بر تمامی صفات بررسی شده در این مطالعه معنی دار بود. با توجه به این نتایج مشخص شد که تعداد برگ در هر گره (6/8 برگ)، طول خار (96/3 سانتی متر) و زاویه خار (106 درجه) در ژنوتیپ درگز2 بیشتر از سایر ژنوتیپهای مورد مطالعه بود در حالی که طول دمبرگ (42/1 سانتی متر) در ژنوتیپ شیروان2 بالاتر از سایر ژنوتیپها بود. با توجه به اینکه طول خوشه (3/7 سانتی متر) و وزن خشک صد حبه (55/8 گرم) ژنوتیپ شیروان3 بیشتر از سایر ژنوتیپها بود ولی نتایج نشان داد که ژنوتیپ بی دانه بیرجند از نظر صفت تعداد برگ در هر خوشه (18 برگ در هر خوشه) و طول دم میوه (6/9 میلی متر) برتر از سایر ژنوتیپهای دانه دار بود. همچنین نتایج نشان داد ژنوتیپ گلستان5 از نظر صفات طول حبه (97/11 میلی متر) و نسبت طول به قطر حبه (98/1) نسبت به سایر ژنوتیپ ها برتر بود. صفات وزن تر و خشک و حجم صد حبه با صفات طول خوشه، طول حبه، قطر حبه مثبت بود وبا افزایش این صفات وزن تر و خشک حبه در ژنوتیپهای زرشک افزایش یافت. نتایج حاصل از تجزیه کلاستر در فاصله 5/0 ژنوتیپهای زرشک را در 5 گروه اصلی گروه بندی نمود که در گروه اول ژنوتیپ شیروان3 و در گروه پنجم ژنوتیپ درگز1 قرار داشت که نشان دهنده اختلاف این ژنوتیپ ها با سایر ژنوتیپ های مورد مطالعه می باشد. همچنین ژنوتیپ بیرجند بی دانه به همراه ژنوتیپ های شیروان1، شیروان4، شیروان2، درگز3 و درگز2 در یک گروه قرار داشتند که بیانگر نزدیک بودن ویژگی های مورفولوژیکی این ژنوتیپ ها با هم می باشد. نتیجهگیری: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که ژنوتیپهای مختلف زرشک دارای طیف وسیعی از خصوصیات مورفولوژیکی بودند که با استفاده از اشتراکاتی که دارند آنها را در گروههای مشابه تقسیم بندی نموده و میتوان از این اطلاعات برای اهداف اصلاحی ژنوتیپهای زرشک استفاده نمود. |
|---|---|
| ISSN: | 2322-2050 2322-2778 |