Fragment karolińskiego rękopisu z tekstem Liber in partibus Donati Smaragdusa z Saint-Mihiel odnaleziony w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu
W 2018 roku w trakcie badań makulatury introligatorskiej w kolekcji starych druków Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu odnaleziono fragment rękopisu zapisanego minuskułą karolińską. Fragment wzmacniał oprawę dzieła Hieronima Dungresheima pt. Conclusiones cum rationibus ad partes summe theologice...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Adam Mickiewicz University, Poznan
2024-12-01
|
| Series: | Biblioteka |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://pressto.amu.edu.pl/index.php/b/article/view/43289 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832590634974707712 |
|---|---|
| author | Jakub Łukaszewski |
| author_facet | Jakub Łukaszewski |
| author_sort | Jakub Łukaszewski |
| collection | DOAJ |
| description |
W 2018 roku w trakcie badań makulatury introligatorskiej w kolekcji starych druków Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu odnaleziono fragment rękopisu zapisanego minuskułą karolińską. Fragment wzmacniał oprawę dzieła Hieronima Dungresheima pt. Conclusiones cum rationibus ad partes summe theologice […] Thome Aquinatis, Leipzig: W. Stöckel, 1516 (sygn. SD 734 II). Rękopis zawiera tekst Liber in partibus Donati Smaragdusa z Saint-Mihiel. Wyjęty fragment otrzymał sygnaturę Rkp 8060. Cele artykułu: umieszczenie przekazu w tradycji rękopiśmiennej Liber in partibus Donati, kodykologiczny i paleograficzny opis znaleziska i wyjaśnienie, w jaki sposób zabytek trafił do Poznania. Metody: analiza treści i kolacjonowanie tekstu z edycją krytyczną (Smaragdus. Liber in partibus Donati, red. B. Löfsted, L. Holtz, A. Kibre†, CCCM, t. 68, Turnhout 1986); analizy kodykologiczna i paleograficzna fragmentu rękopisu; analiza tegumentologiczna oprawy woluminu, w której wtórnie wykorzystano rękopis oraz badanie proweniencji tego woluminu. Wnioski: tekst na odnalezionym fragmencie jest najbardziej zbliżony do tradycji przekazanej przez rękopis Paris BNF lat. 6400B. Pergamin wyprawiono i przygotowano pod zapis sposobem insularnym, jednak analiza paleograficzna wskazuje, że fragment zapisano kontynentalną minuskułą karolińską, przypuszczalnie w jednym z ośrodków pisarskich w północno-zachodniej części królestwa Franków (Neustria, rejon Orlean-Fleury?). Rękopis można datować na połowę IX wieku. Oprawę woluminu, w której odnaleziono fragment, wykonano w jednym z warsztatów introligatorskich w Erfurcie ok. 1518 roku. Analiza proweniencji woluminu wykazała, że księga była własnością biblioteki Kartuzów w Erfurcie do 1810 roku. Po kasacie klasztoru księgę tę przeniesiono do erfurckiej Biblioteki Uniwersyteckiej. W 1907 roku trafiła do Königliche Bibliothek Berlin (sygn. Cw 855), a do Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu – po 1945 roku.
|
| format | Article |
| id | doaj-art-d5a20add94d6434cbbcb28b27813c7c9 |
| institution | Kabale University |
| issn | 1506-3615 2391-5838 |
| language | English |
| publishDate | 2024-12-01 |
| publisher | Adam Mickiewicz University, Poznan |
| record_format | Article |
| series | Biblioteka |
| spelling | doaj-art-d5a20add94d6434cbbcb28b27813c7c92025-01-23T09:39:32ZengAdam Mickiewicz University, PoznanBiblioteka1506-36152391-58382024-12-0128 (37)10.14746/b.2024.28.2Fragment karolińskiego rękopisu z tekstem Liber in partibus Donati Smaragdusa z Saint-Mihiel odnaleziony w Bibliotece Uniwersyteckiej w PoznaniuJakub Łukaszewski0https://orcid.org/0000-0002-1246-5281Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu W 2018 roku w trakcie badań makulatury introligatorskiej w kolekcji starych druków Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu odnaleziono fragment rękopisu zapisanego minuskułą karolińską. Fragment wzmacniał oprawę dzieła Hieronima Dungresheima pt. Conclusiones cum rationibus ad partes summe theologice […] Thome Aquinatis, Leipzig: W. Stöckel, 1516 (sygn. SD 734 II). Rękopis zawiera tekst Liber in partibus Donati Smaragdusa z Saint-Mihiel. Wyjęty fragment otrzymał sygnaturę Rkp 8060. Cele artykułu: umieszczenie przekazu w tradycji rękopiśmiennej Liber in partibus Donati, kodykologiczny i paleograficzny opis znaleziska i wyjaśnienie, w jaki sposób zabytek trafił do Poznania. Metody: analiza treści i kolacjonowanie tekstu z edycją krytyczną (Smaragdus. Liber in partibus Donati, red. B. Löfsted, L. Holtz, A. Kibre†, CCCM, t. 68, Turnhout 1986); analizy kodykologiczna i paleograficzna fragmentu rękopisu; analiza tegumentologiczna oprawy woluminu, w której wtórnie wykorzystano rękopis oraz badanie proweniencji tego woluminu. Wnioski: tekst na odnalezionym fragmencie jest najbardziej zbliżony do tradycji przekazanej przez rękopis Paris BNF lat. 6400B. Pergamin wyprawiono i przygotowano pod zapis sposobem insularnym, jednak analiza paleograficzna wskazuje, że fragment zapisano kontynentalną minuskułą karolińską, przypuszczalnie w jednym z ośrodków pisarskich w północno-zachodniej części królestwa Franków (Neustria, rejon Orlean-Fleury?). Rękopis można datować na połowę IX wieku. Oprawę woluminu, w której odnaleziono fragment, wykonano w jednym z warsztatów introligatorskich w Erfurcie ok. 1518 roku. Analiza proweniencji woluminu wykazała, że księga była własnością biblioteki Kartuzów w Erfurcie do 1810 roku. Po kasacie klasztoru księgę tę przeniesiono do erfurckiej Biblioteki Uniwersyteckiej. W 1907 roku trafiła do Königliche Bibliothek Berlin (sygn. Cw 855), a do Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu – po 1945 roku. https://pressto.amu.edu.pl/index.php/b/article/view/43289Smaragdus z Saint-Mihielgramatyka łacińskarękopisIX wiekfragmentologiaoprawy książkowe |
| spellingShingle | Jakub Łukaszewski Fragment karolińskiego rękopisu z tekstem Liber in partibus Donati Smaragdusa z Saint-Mihiel odnaleziony w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu Biblioteka Smaragdus z Saint-Mihiel gramatyka łacińska rękopis IX wiek fragmentologia oprawy książkowe |
| title | Fragment karolińskiego rękopisu z tekstem Liber in partibus Donati Smaragdusa z Saint-Mihiel odnaleziony w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu |
| title_full | Fragment karolińskiego rękopisu z tekstem Liber in partibus Donati Smaragdusa z Saint-Mihiel odnaleziony w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu |
| title_fullStr | Fragment karolińskiego rękopisu z tekstem Liber in partibus Donati Smaragdusa z Saint-Mihiel odnaleziony w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu |
| title_full_unstemmed | Fragment karolińskiego rękopisu z tekstem Liber in partibus Donati Smaragdusa z Saint-Mihiel odnaleziony w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu |
| title_short | Fragment karolińskiego rękopisu z tekstem Liber in partibus Donati Smaragdusa z Saint-Mihiel odnaleziony w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu |
| title_sort | fragment karolinskiego rekopisu z tekstem liber in partibus donati smaragdusa z saint mihiel odnaleziony w bibliotece uniwersyteckiej w poznaniu |
| topic | Smaragdus z Saint-Mihiel gramatyka łacińska rękopis IX wiek fragmentologia oprawy książkowe |
| url | https://pressto.amu.edu.pl/index.php/b/article/view/43289 |
| work_keys_str_mv | AT jakubłukaszewski fragmentkarolinskiegorekopisuztekstemliberinpartibusdonatismaragdusazsaintmihielodnalezionywbiblioteceuniwersyteckiejwpoznaniu |