اثر پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک بر جوانه‌زنی چهار توده بومی شنبلیله(Trigonella foenum-graecum L) در شرایط تنش شوری
سابقه و هدف: شوری یک عامل محیطی است که تمام مراحل رشد و نمو گیاه از جوانه‌زنی تا تولید میوه و دانه را کم و بیش تحت تأثیر قرار می‌دهد. جوانه‌زنی، یکی از بحرانی‌ترین مراحل رشد گیاه در شرایط تنش شوری می‌باشد. در این شرایط، پیش‌تیمار بذر یکی از روش‌های بهبود جوانه‌زنی و رشد آن در شرایط تنش محیطی می‌باشد...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2016-12-01
|
| Series: | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jopp.gau.ac.ir/article_3318_fc26a977c25c339f69de5a9409361bbb.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832586677775761408 |
|---|---|
| author | حسن فرهادی مجید عزیزی |
| author_facet | حسن فرهادی مجید عزیزی |
| author_sort | حسن فرهادی |
| collection | DOAJ |
| description | سابقه و هدف: شوری یک عامل محیطی است که تمام مراحل رشد و نمو گیاه از جوانه‌زنی تا تولید میوه و دانه را کم و بیش تحت تأثیر قرار می‌دهد. جوانه‌زنی، یکی از بحرانی‌ترین مراحل رشد گیاه در شرایط تنش شوری می‌باشد. در این شرایط، پیش‌تیمار بذر یکی از روش‌های بهبود جوانه‌زنی و رشد آن در شرایط تنش محیطی می‌باشد. تیمار بذر روشی است که به واسطه آن بذرها پیش از قرار گرفتن در بستر خود و مواجهه با شرایط اکولوژیکی محیط، از نظر فیزیولوژیک و بیوشیمیایی آمادگی جوانه‌زنی پیدا می‌‌کنند. این آزمایش به منظور بررسی اثر پیش‌تیمار بذر چهار توده بومی شنبلیله با سالیسیلیک اسید بر برخی شاخص‌های جوانه‌زنی، گیاه شنبلیله و شناسایی متحمل‌ترین توده به شوری انجام شد. مواد و روش‌ها: این تحقیق در سال 1392 در آزمایشگاه ویژه دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در ظروف پتری شیشه‌ای انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل چهار سطح شوری (در چهار غلظت صفر، 60، 120 و 180 میلی‌مولار) کلرید سدیم و سالیسیلیک اسید (در دو غلظت صفر و یک میلی‌مولار) بودند. در این آزمایش اثر پیش تیمار بذر با سالیسیلیک اسید بر جوانه‌زنی چهار توده بومی شنبلیله در شرایط تنش شوری مورد بررسی قرار گرفت. صفات اندازه‌گیری شامل درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه، وزن خشک ساقه‌چه، وزن خشک گیاهچه و نسبت وزن خشک ریشه‌چه به ساقه‌چه بودند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که اثر توده، سالیسیلیک اسید و شوری بر صفات اندازه‌گیری شده در سطح یک درصد معنی‌دار بود. اثر متقابل توده و سالیسیلیک اسید به جزء طول ساقه‌چه و اثر متقابل توده × شوری و شوری × سالیسیلیک اسید به جز نسبت وزن ریشه‌چه به ساقه-چه بر بقیه صفات اندازه‌گیری شده معنی‌دار بود. ولی اثرات متقابل توده × سالیسیلیک اسید × شوری بر هیچ یک از صفات مورد مطالعه معنی‌دار نبود. با افزایش تنش شوری، کلیه صفات مورد مطالعه کاهش معنی‌داری نشان داد. در شرایط عدم وجود تنش شوری، کاربرد سالیسیلیک اسید تأثیر معنی‌داری بر افزایش صفات مورد بررسی نداشت ولی در تیمارهای تحت تنش شوری تأثیر مثبت بر جوانه‌زنی داشت و سبب افزایش جوانه‌زنی گردید. به طور کلی، در بین چهار توده شنبلیله مورد مطالعه، توده‌های اصفهان و آمل تحمل نسبتاً بیشتری به شوری در شرایط پیش تیمار و عدم پیش تیمار با سالیسیلیک اسید در بیشتر صفات اندازه‌گیری شده نشان دادند. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج بدست آمده اثر تمامی تیمارها بر صفات مورد مطالعه معنی‌دار بود در حالی که اثر متقابل توده و سالیسیلیک اسید بر طول ساقه‌چه، اثر متقابل توده و شوری و نیز شوری و سالیسیلیک اسید بر نسبت وزن ریشه‌چه به ساقه‌چه و اثر متقابل سه گانه سالیسیلیک اسید، شوری و توده در صفات اندازه‌گیری شده از نظر آماری معنی‌دار نبودند. توده‌های بومی اصفهان و آمل در بیشتر مراحل رشد تحمل بیشتری نسبت به توده‌های همدان و یاسوج نشان دادند. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، به نظر می‌رسد بتوان از این دو توده به عنوان توده‌های حاوی ژن‌های متحمل به شوری برای اصلاح توده‌هایی با پتانسیل عملکرد زیاد استفاده کرد. |
| format | Article |
| id | doaj-art-d59905b4108240faa52cc9bf32419385 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-2050 2322-2778 |
| language | fas |
| publishDate | 2016-12-01 |
| publisher | Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources |
| record_format | Article |
| series | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| spelling | doaj-art-d59905b4108240faa52cc9bf324193852025-01-25T06:50:29ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782016-12-0123311910.22069/jopp.2017.5829.15253318اثر پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک بر جوانه‌زنی چهار توده بومی شنبلیله(Trigonella foenum-graecum L) در شرایط تنش شوریحسن فرهادی0مجید عزیزی1دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهداستاد دانشگاه فردوسی مشهدسابقه و هدف: شوری یک عامل محیطی است که تمام مراحل رشد و نمو گیاه از جوانه‌زنی تا تولید میوه و دانه را کم و بیش تحت تأثیر قرار می‌دهد. جوانه‌زنی، یکی از بحرانی‌ترین مراحل رشد گیاه در شرایط تنش شوری می‌باشد. در این شرایط، پیش‌تیمار بذر یکی از روش‌های بهبود جوانه‌زنی و رشد آن در شرایط تنش محیطی می‌باشد. تیمار بذر روشی است که به واسطه آن بذرها پیش از قرار گرفتن در بستر خود و مواجهه با شرایط اکولوژیکی محیط، از نظر فیزیولوژیک و بیوشیمیایی آمادگی جوانه‌زنی پیدا می‌‌کنند. این آزمایش به منظور بررسی اثر پیش‌تیمار بذر چهار توده بومی شنبلیله با سالیسیلیک اسید بر برخی شاخص‌های جوانه‌زنی، گیاه شنبلیله و شناسایی متحمل‌ترین توده به شوری انجام شد. مواد و روش‌ها: این تحقیق در سال 1392 در آزمایشگاه ویژه دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در ظروف پتری شیشه‌ای انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل چهار سطح شوری (در چهار غلظت صفر، 60، 120 و 180 میلی‌مولار) کلرید سدیم و سالیسیلیک اسید (در دو غلظت صفر و یک میلی‌مولار) بودند. در این آزمایش اثر پیش تیمار بذر با سالیسیلیک اسید بر جوانه‌زنی چهار توده بومی شنبلیله در شرایط تنش شوری مورد بررسی قرار گرفت. صفات اندازه‌گیری شامل درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه، وزن خشک ساقه‌چه، وزن خشک گیاهچه و نسبت وزن خشک ریشه‌چه به ساقه‌چه بودند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که اثر توده، سالیسیلیک اسید و شوری بر صفات اندازه‌گیری شده در سطح یک درصد معنی‌دار بود. اثر متقابل توده و سالیسیلیک اسید به جزء طول ساقه‌چه و اثر متقابل توده × شوری و شوری × سالیسیلیک اسید به جز نسبت وزن ریشه‌چه به ساقه-چه بر بقیه صفات اندازه‌گیری شده معنی‌دار بود. ولی اثرات متقابل توده × سالیسیلیک اسید × شوری بر هیچ یک از صفات مورد مطالعه معنی‌دار نبود. با افزایش تنش شوری، کلیه صفات مورد مطالعه کاهش معنی‌داری نشان داد. در شرایط عدم وجود تنش شوری، کاربرد سالیسیلیک اسید تأثیر معنی‌داری بر افزایش صفات مورد بررسی نداشت ولی در تیمارهای تحت تنش شوری تأثیر مثبت بر جوانه‌زنی داشت و سبب افزایش جوانه‌زنی گردید. به طور کلی، در بین چهار توده شنبلیله مورد مطالعه، توده‌های اصفهان و آمل تحمل نسبتاً بیشتری به شوری در شرایط پیش تیمار و عدم پیش تیمار با سالیسیلیک اسید در بیشتر صفات اندازه‌گیری شده نشان دادند. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج بدست آمده اثر تمامی تیمارها بر صفات مورد مطالعه معنی‌دار بود در حالی که اثر متقابل توده و سالیسیلیک اسید بر طول ساقه‌چه، اثر متقابل توده و شوری و نیز شوری و سالیسیلیک اسید بر نسبت وزن ریشه‌چه به ساقه‌چه و اثر متقابل سه گانه سالیسیلیک اسید، شوری و توده در صفات اندازه‌گیری شده از نظر آماری معنی‌دار نبودند. توده‌های بومی اصفهان و آمل در بیشتر مراحل رشد تحمل بیشتری نسبت به توده‌های همدان و یاسوج نشان دادند. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، به نظر می‌رسد بتوان از این دو توده به عنوان توده‌های حاوی ژن‌های متحمل به شوری برای اصلاح توده‌هایی با پتانسیل عملکرد زیاد استفاده کرد.https://jopp.gau.ac.ir/article_3318_fc26a977c25c339f69de5a9409361bbb.pdfتنش شوریجوانه‌زنیسالیسیلیک اسیدگیاهچه شنبلیله |
| spellingShingle | حسن فرهادی مجید عزیزی اثر پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک بر جوانه‌زنی چهار توده بومی شنبلیله(Trigonella foenum-graecum L) در شرایط تنش شوری Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī تنش شوری جوانه‌زنی سالیسیلیک اسید گیاهچه شنبلیله |
| title | اثر پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک بر جوانه‌زنی چهار توده بومی شنبلیله(Trigonella foenum-graecum L) در شرایط تنش شوری |
| title_full | اثر پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک بر جوانه‌زنی چهار توده بومی شنبلیله(Trigonella foenum-graecum L) در شرایط تنش شوری |
| title_fullStr | اثر پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک بر جوانه‌زنی چهار توده بومی شنبلیله(Trigonella foenum-graecum L) در شرایط تنش شوری |
| title_full_unstemmed | اثر پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک بر جوانه‌زنی چهار توده بومی شنبلیله(Trigonella foenum-graecum L) در شرایط تنش شوری |
| title_short | اثر پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک بر جوانه‌زنی چهار توده بومی شنبلیله(Trigonella foenum-graecum L) در شرایط تنش شوری |
| title_sort | اثر پیش تیمار بذر با اسید سالیسیلیک بر جوانه‌زنی چهار توده بومی شنبلیله trigonella foenum graecum l در شرایط تنش شوری |
| topic | تنش شوری جوانه‌زنی سالیسیلیک اسید گیاهچه شنبلیله |
| url | https://jopp.gau.ac.ir/article_3318_fc26a977c25c339f69de5a9409361bbb.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ḥsnfrhạdy ạtẖrpysẖtymạrbdẖrbạạsydsạlysylyḵbrjwạnhznycẖhạrtwdhbwmysẖnblylhtrigonellafoenumgraecumldrsẖrạyṭtnsẖsẖwry AT mjydʿzyzy ạtẖrpysẖtymạrbdẖrbạạsydsạlysylyḵbrjwạnhznycẖhạrtwdhbwmysẖnblylhtrigonellafoenumgraecumldrsẖrạyṭtnsẖsẖwry |