Türkiye’de Çevresel Kuznets Eğrisinin Genişletilmiş Sınır Testi (A-ARDL) Yardımıyla Sınanması: 1970-2021 Dönemi
Sanayileşmekte olan ülkeler, ekonomik hedeflerinin başında genellikle yüksek oranda büyümeyi tercih etmektedirler. Ancak bu arzuları, üretim süreçlerinde sıklıkla kullandıkları fosil yakıtların çevre üzerindeki etkilerini göz ardı etmelerine yol açmaktadır. Özellikle gelişmekte olan ülke sayısının g...
Saved in:
Main Authors: | , , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
2024-01-01
|
Series: | Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3293352 |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1832570657223737344 |
---|---|
author | Oğuzhan Demir Kasım Uludağ Dilek Özdemir |
author_facet | Oğuzhan Demir Kasım Uludağ Dilek Özdemir |
author_sort | Oğuzhan Demir |
collection | DOAJ |
description | Sanayileşmekte olan ülkeler, ekonomik hedeflerinin başında genellikle yüksek oranda büyümeyi tercih etmektedirler. Ancak bu arzuları, üretim süreçlerinde sıklıkla kullandıkları fosil yakıtların çevre üzerindeki etkilerini göz ardı etmelerine yol açmaktadır. Özellikle gelişmekte olan ülke sayısının gelişmiş ülke sayısına oranla fazla olduğu düşünüldüğünde, iklim değişikliğine neden olan küresel sera gazı emisyonlarını kontrol altına alma ihtiyacı, günümüzün en önemli sorunlarından birini oluşturmaktadır. Bu amaçla çalışma, gelişmekte olan ülke statüsünde yer alan Türkiye’de enerji tüketiminden kaynaklı karbon emisyonları ile ekonomik büyüme, ticari açıklık ve kişi başına düşen birincil enerji tüketimi arasındaki ilişkiyi Çevresel Kuznets Eğrisi (ÇKE) hipotezi çerçevesinde araştırmaktadır. 1970-2021 döneminin incelendiği çalışmada ÇKE hipotezinin geçerliliği ise; McNown vd. (2018) ve Sam vd. (2019) tarafından literatüre kazandırılan Genişletilmiş Sınır Testi (A-ARDL) yaklaşımı ile sınanmaktadır. Elde edilen ampirik bulgular neticesinde, enerji tüketiminden kaynaklı karbon emisyonları dikkate alındığında, Türkiye’de ÇKE hipotezinin geçerli olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Ayrıca açıklayıcı değişken vektörü olarak kullanılan ticari açıklık ve kişi başına düşen birincil enerji tüketiminin de karbon emisyonlarını arttırdığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, çevre dostu teknolojilere yatırım yapmak, kirlilik kontrolüne önem vermek, düzenlemeleri sıkı bir şekilde uygulamak, toplumu çevre konularında bilinçlendirmek ve ekonomik büyümeyi çevresel sürdürülebilirlik ilkesine göre şekillendirmek, kamu otoritelerinin politika yapıcılarına tavsiye edilmektedir. |
format | Article |
id | doaj-art-c6a49648dbcf4e9ba3773f77c7941f94 |
institution | Kabale University |
issn | 1303-1279 |
language | English |
publishDate | 2024-01-01 |
publisher | Sivas Cumhuriyet Üniversitesi |
record_format | Article |
series | Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi |
spelling | doaj-art-c6a49648dbcf4e9ba3773f77c7941f942025-02-02T14:34:17ZengSivas Cumhuriyet ÜniversitesiCumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi1303-12792024-01-01251819510.37880/cumuiibf.13342312057Türkiye’de Çevresel Kuznets Eğrisinin Genişletilmiş Sınır Testi (A-ARDL) Yardımıyla Sınanması: 1970-2021 DönemiOğuzhan Demirhttps://orcid.org/0000-0001-6320-5562Kasım Uludağhttps://orcid.org/0000-0002-7353-4199Dilek Özdemir0https://orcid.org/0000-0002-8048-7730ATATÜRK ÜNİVERSİTESİSanayileşmekte olan ülkeler, ekonomik hedeflerinin başında genellikle yüksek oranda büyümeyi tercih etmektedirler. Ancak bu arzuları, üretim süreçlerinde sıklıkla kullandıkları fosil yakıtların çevre üzerindeki etkilerini göz ardı etmelerine yol açmaktadır. Özellikle gelişmekte olan ülke sayısının gelişmiş ülke sayısına oranla fazla olduğu düşünüldüğünde, iklim değişikliğine neden olan küresel sera gazı emisyonlarını kontrol altına alma ihtiyacı, günümüzün en önemli sorunlarından birini oluşturmaktadır. Bu amaçla çalışma, gelişmekte olan ülke statüsünde yer alan Türkiye’de enerji tüketiminden kaynaklı karbon emisyonları ile ekonomik büyüme, ticari açıklık ve kişi başına düşen birincil enerji tüketimi arasındaki ilişkiyi Çevresel Kuznets Eğrisi (ÇKE) hipotezi çerçevesinde araştırmaktadır. 1970-2021 döneminin incelendiği çalışmada ÇKE hipotezinin geçerliliği ise; McNown vd. (2018) ve Sam vd. (2019) tarafından literatüre kazandırılan Genişletilmiş Sınır Testi (A-ARDL) yaklaşımı ile sınanmaktadır. Elde edilen ampirik bulgular neticesinde, enerji tüketiminden kaynaklı karbon emisyonları dikkate alındığında, Türkiye’de ÇKE hipotezinin geçerli olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Ayrıca açıklayıcı değişken vektörü olarak kullanılan ticari açıklık ve kişi başına düşen birincil enerji tüketiminin de karbon emisyonlarını arttırdığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, çevre dostu teknolojilere yatırım yapmak, kirlilik kontrolüne önem vermek, düzenlemeleri sıkı bir şekilde uygulamak, toplumu çevre konularında bilinçlendirmek ve ekonomik büyümeyi çevresel sürdürülebilirlik ilkesine göre şekillendirmek, kamu otoritelerinin politika yapıcılarına tavsiye edilmektedir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3293352çevresel kuznets eğrisia-ardlenerji tüketimiticari açıklıkenvironmental kuznets curvea-ardlenergy consumptiontrade opennes |
spellingShingle | Oğuzhan Demir Kasım Uludağ Dilek Özdemir Türkiye’de Çevresel Kuznets Eğrisinin Genişletilmiş Sınır Testi (A-ARDL) Yardımıyla Sınanması: 1970-2021 Dönemi Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi çevresel kuznets eğrisi a-ardl enerji tüketimi ticari açıklık environmental kuznets curve a-ardl energy consumption trade opennes |
title | Türkiye’de Çevresel Kuznets Eğrisinin Genişletilmiş Sınır Testi (A-ARDL) Yardımıyla Sınanması: 1970-2021 Dönemi |
title_full | Türkiye’de Çevresel Kuznets Eğrisinin Genişletilmiş Sınır Testi (A-ARDL) Yardımıyla Sınanması: 1970-2021 Dönemi |
title_fullStr | Türkiye’de Çevresel Kuznets Eğrisinin Genişletilmiş Sınır Testi (A-ARDL) Yardımıyla Sınanması: 1970-2021 Dönemi |
title_full_unstemmed | Türkiye’de Çevresel Kuznets Eğrisinin Genişletilmiş Sınır Testi (A-ARDL) Yardımıyla Sınanması: 1970-2021 Dönemi |
title_short | Türkiye’de Çevresel Kuznets Eğrisinin Genişletilmiş Sınır Testi (A-ARDL) Yardımıyla Sınanması: 1970-2021 Dönemi |
title_sort | turkiye de cevresel kuznets egrisinin genisletilmis sinir testi a ardl yardimiyla sinanmasi 1970 2021 donemi |
topic | çevresel kuznets eğrisi a-ardl enerji tüketimi ticari açıklık environmental kuznets curve a-ardl energy consumption trade opennes |
url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3293352 |
work_keys_str_mv | AT oguzhandemir turkiyedecevreselkuznetsegrisiningenisletilmissınırtestiaardlyardımıylasınanması19702021donemi AT kasımuludag turkiyedecevreselkuznetsegrisiningenisletilmissınırtestiaardlyardımıylasınanması19702021donemi AT dilekozdemir turkiyedecevreselkuznetsegrisiningenisletilmissınırtestiaardlyardımıylasınanması19702021donemi |