Dilsel İfadelerin Mantıksal Örgüsü

Dilsel ifadeler üzerine mantıksal bir çözümleme çabası olan bu yazıda dil bir iletişim dizgesi olarak ele alınmış, iletişim amaçlı üretilen deyimler olarak sözceler bileşenlerine ayrılmıştır. Edim ve önerme olmak üzere iki anlamsal bileşenden oluşan sözcelerin, önermesel anlamına odaklanılmıştır...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Çağlayan Yılmaz
Format: Article
Language:English
Published: Selcuk University Press 2023-12-01
Series:Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3611604
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832565953499496448
author Çağlayan Yılmaz
author_facet Çağlayan Yılmaz
author_sort Çağlayan Yılmaz
collection DOAJ
description Dilsel ifadeler üzerine mantıksal bir çözümleme çabası olan bu yazıda dil bir iletişim dizgesi olarak ele alınmış, iletişim amaçlı üretilen deyimler olarak sözceler bileşenlerine ayrılmıştır. Edim ve önerme olmak üzere iki anlamsal bileşenden oluşan sözcelerin, önermesel anlamına odaklanılmıştır. Önermeleri oluşturan terimlerin birbirleriyle ve şeylerle kurduğu ilişkilerin mantıksal örgüsünün önermenin sözdizimine olan etkisi ortaya konmaya çalışılmıştır. Yasaları tanımlayan genel önermeler ile şeyleri betimleyen tekil önermeler olmak üzere iki temel başlıkta ele alınan önermeler tümevarım mantığıyla çözümlenmiştir. Önermeyi oluşturan ögeler olarak terimlerin şeylerle kurduğu uygulama ve adlandırma bağlantıları örnekler üzerinden gösterilmiş ve şeylere yapılan gönderimin koşulları tartışılmıştır. Tekil önermelerin cümle dışında farklı sözdizimleriyle ifade edilebildiğinin kanıtlanmaya çalışıldığı bu yazıda sözdizimsel kuruluşları aynı olan dilsel ifadelerin farklı mantık örgülerine sahip olabildiği gösterilmiştir. Sözdizimi ile mantıksal örgü arasındaki ilişki tamlamalar üzerinden tespit edilmeye çalışılırken yer yer ortaya çıkan aykırılıklara da dikkat çekilmiştir. Aynı önermesel anlama sahip farklı sözdizimlerindeki tekil önermeler için bir çözümleme yöntemi önerilmiş, kullanılan örnekler standart Türkçeden seçilmiştir.
format Article
id doaj-art-c616819e47064bb5a87d2bb2a922173e
institution Kabale University
issn 1300-4921
2458-908X
language English
publishDate 2023-12-01
publisher Selcuk University Press
record_format Article
series Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
spelling doaj-art-c616819e47064bb5a87d2bb2a922173e2025-02-03T01:05:59ZengSelcuk University PressSelçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi1300-49212458-908X2023-12-015012610.21497/sefad.1407697Dilsel İfadelerin Mantıksal ÖrgüsüÇağlayan YılmazDilsel ifadeler üzerine mantıksal bir çözümleme çabası olan bu yazıda dil bir iletişim dizgesi olarak ele alınmış, iletişim amaçlı üretilen deyimler olarak sözceler bileşenlerine ayrılmıştır. Edim ve önerme olmak üzere iki anlamsal bileşenden oluşan sözcelerin, önermesel anlamına odaklanılmıştır. Önermeleri oluşturan terimlerin birbirleriyle ve şeylerle kurduğu ilişkilerin mantıksal örgüsünün önermenin sözdizimine olan etkisi ortaya konmaya çalışılmıştır. Yasaları tanımlayan genel önermeler ile şeyleri betimleyen tekil önermeler olmak üzere iki temel başlıkta ele alınan önermeler tümevarım mantığıyla çözümlenmiştir. Önermeyi oluşturan ögeler olarak terimlerin şeylerle kurduğu uygulama ve adlandırma bağlantıları örnekler üzerinden gösterilmiş ve şeylere yapılan gönderimin koşulları tartışılmıştır. Tekil önermelerin cümle dışında farklı sözdizimleriyle ifade edilebildiğinin kanıtlanmaya çalışıldığı bu yazıda sözdizimsel kuruluşları aynı olan dilsel ifadelerin farklı mantık örgülerine sahip olabildiği gösterilmiştir. Sözdizimi ile mantıksal örgü arasındaki ilişki tamlamalar üzerinden tespit edilmeye çalışılırken yer yer ortaya çıkan aykırılıklara da dikkat çekilmiştir. Aynı önermesel anlama sahip farklı sözdizimlerindeki tekil önermeler için bir çözümleme yöntemi önerilmiş, kullanılan örnekler standart Türkçeden seçilmiştir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3611604mantıkönermegönderimtanımlamabetimleme
spellingShingle Çağlayan Yılmaz
Dilsel İfadelerin Mantıksal Örgüsü
Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
mantık
önerme
gönderim
tanımlama
betimleme
title Dilsel İfadelerin Mantıksal Örgüsü
title_full Dilsel İfadelerin Mantıksal Örgüsü
title_fullStr Dilsel İfadelerin Mantıksal Örgüsü
title_full_unstemmed Dilsel İfadelerin Mantıksal Örgüsü
title_short Dilsel İfadelerin Mantıksal Örgüsü
title_sort dilsel ifadelerin mantiksal orgusu
topic mantık
önerme
gönderim
tanımlama
betimleme
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3611604
work_keys_str_mv AT caglayanyılmaz dilselifadelerinmantıksalorgusu