İRAN’DAKİ DİK KENARLI YİVLERLE ÇEVRİLİ KULE-MEZAR YAPILARININ GELİŞİMİ
Kule-mezar yapısı, ilk olarak İran topraklarında ortaya çıkmıştır. Bu yapılar mezar olmakla birlikte, anıtsal kule ve yol göstermek için kullanıldıklarından dolayı kule-mezar olarak adlandırılmaktadır. Bu yapıların ilk örnekleri İran'ın Türklerle olan sınırlarında ortaya çıkmıştır ve yurt adı v...
Saved in:
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Mehmet Akif Ersoy University
2022-05-01
|
Series: | Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1968808 |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1832584344079695872 |
---|---|
author | Sepideh Şan |
author_facet | Sepideh Şan |
author_sort | Sepideh Şan |
collection | DOAJ |
description | Kule-mezar yapısı, ilk olarak İran topraklarında ortaya çıkmıştır. Bu yapılar mezar olmakla birlikte, anıtsal kule ve yol göstermek için kullanıldıklarından dolayı kule-mezar olarak adlandırılmaktadır. Bu yapıların ilk örnekleri İran'ın Türklerle olan sınırlarında ortaya çıkmıştır ve yurt adı verilen çadırlardan etkilendikleri düşünülmektedir. Dik kenarlı yivlerle çevrili olan silindirik gövdeli yapılar, İran’daki kule-mezar yapılarında görülen en yaygın plan şemalarından biridir. Bu araştırmada İran’da bulunan ve XI.-XIV. yüzyılları arasında yapılmış olan 9 kule-mezar yapısı incelenmiştir. Araştırmalar sonucunda bu yapıların yükseklik ve çapı arasındaki orantının zamanla azaldığı anlaşılmaktadır. Ayrıca bu oranın azalması ile beraber gövde üzerindeki yivlerin sayısı artmaktadır. İncelenen kule-mezar yapılarında dikkati çeken başka önemli husus İlhanlı Döneminde (XIII.-XIV.) yapılan bu tip kule-mezarların önceki benzer örneklere göre özellikle iç mekânda daha çok süsleme içerdiğidir. |
format | Article |
id | doaj-art-c4f42ae4270e48b2af5ed2944280b6f8 |
institution | Kabale University |
issn | 1309-1387 |
language | English |
publishDate | 2022-05-01 |
publisher | Mehmet Akif Ersoy University |
record_format | Article |
series | Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
spelling | doaj-art-c4f42ae4270e48b2af5ed2944280b6f82025-01-27T14:35:03ZengMehmet Akif Ersoy UniversityMehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi1309-13872022-05-013510412510.20875/makusobed.993997273İRAN’DAKİ DİK KENARLI YİVLERLE ÇEVRİLİ KULE-MEZAR YAPILARININ GELİŞİMİSepideh Şan0https://orcid.org/0000-0002-0679-3991ATATÜRK ÜNİVERSİTESİKule-mezar yapısı, ilk olarak İran topraklarında ortaya çıkmıştır. Bu yapılar mezar olmakla birlikte, anıtsal kule ve yol göstermek için kullanıldıklarından dolayı kule-mezar olarak adlandırılmaktadır. Bu yapıların ilk örnekleri İran'ın Türklerle olan sınırlarında ortaya çıkmıştır ve yurt adı verilen çadırlardan etkilendikleri düşünülmektedir. Dik kenarlı yivlerle çevrili olan silindirik gövdeli yapılar, İran’daki kule-mezar yapılarında görülen en yaygın plan şemalarından biridir. Bu araştırmada İran’da bulunan ve XI.-XIV. yüzyılları arasında yapılmış olan 9 kule-mezar yapısı incelenmiştir. Araştırmalar sonucunda bu yapıların yükseklik ve çapı arasındaki orantının zamanla azaldığı anlaşılmaktadır. Ayrıca bu oranın azalması ile beraber gövde üzerindeki yivlerin sayısı artmaktadır. İncelenen kule-mezar yapılarında dikkati çeken başka önemli husus İlhanlı Döneminde (XIII.-XIV.) yapılan bu tip kule-mezarların önceki benzer örneklere göre özellikle iç mekânda daha çok süsleme içerdiğidir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1968808i̇rantürk mimarisikule-mezardik kenarlı yivleriranturkish architecturetomb-towertriangular franges |
spellingShingle | Sepideh Şan İRAN’DAKİ DİK KENARLI YİVLERLE ÇEVRİLİ KULE-MEZAR YAPILARININ GELİŞİMİ Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi i̇ran türk mimarisi kule-mezar dik kenarlı yivler iran turkish architecture tomb-tower triangular franges |
title | İRAN’DAKİ DİK KENARLI YİVLERLE ÇEVRİLİ KULE-MEZAR YAPILARININ GELİŞİMİ |
title_full | İRAN’DAKİ DİK KENARLI YİVLERLE ÇEVRİLİ KULE-MEZAR YAPILARININ GELİŞİMİ |
title_fullStr | İRAN’DAKİ DİK KENARLI YİVLERLE ÇEVRİLİ KULE-MEZAR YAPILARININ GELİŞİMİ |
title_full_unstemmed | İRAN’DAKİ DİK KENARLI YİVLERLE ÇEVRİLİ KULE-MEZAR YAPILARININ GELİŞİMİ |
title_short | İRAN’DAKİ DİK KENARLI YİVLERLE ÇEVRİLİ KULE-MEZAR YAPILARININ GELİŞİMİ |
title_sort | iran daki dik kenarli yivlerle cevrili kule mezar yapilarinin gelisimi |
topic | i̇ran türk mimarisi kule-mezar dik kenarlı yivler iran turkish architecture tomb-tower triangular franges |
url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1968808 |
work_keys_str_mv | AT sepidehsan irandakidikkenarliyivlerlecevrilikulemezaryapilariningelisimi |