URDU DİLİNDE SÖZLÜK HAZIRLAMA GELENEĞİ / THE TRADITION OF DICTIONARY COMPILING IN THE URDU LANGUAGE

<p>Urdu sözlükçülüğü bu dilin kendisi kadar eskidir. Emir Hüsrev Dehlevi’nin uyaklı sözlüğü ile başlayan uzun yolculuk günümüzde hazırlanan ve dildeki değişim ve gelişimin aynası olarak kabul edilen tek dilli sözlüklerle devam etmektedir. Uyaklı sözlükler genellikle kelime ezberletme amaçlı de...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Recep DURGUN
Format: Article
Language:English
Published: Selcuk University Press 2016-12-01
Series:Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
Subjects:
Online Access:http://sefad.selcuk.edu.tr/sefad/article/view/678
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832543946386964480
author Recep DURGUN
author_facet Recep DURGUN
author_sort Recep DURGUN
collection DOAJ
description <p>Urdu sözlükçülüğü bu dilin kendisi kadar eskidir. Emir Hüsrev Dehlevi’nin uyaklı sözlüğü ile başlayan uzun yolculuk günümüzde hazırlanan ve dildeki değişim ve gelişimin aynası olarak kabul edilen tek dilli sözlüklerle devam etmektedir. Uyaklı sözlükler genellikle kelime ezberletme amaçlı ders kitabı niteliğindedir. Uyaklı sözlükler döneminde hazırlanan sözlüklerde her hangi bir sözlükçülük standardından bahsedilemez. Çalışmada üç döneme ayırdığımız Urdu sözlükçülüğünün ikinci döneminde batılıların kendi ihtiyaçlarını karşılama amaçlı bu dile ilgisiyle iki dilli sözlükler hazırlanmaya başlar. Bu sözlüklerden özellikle Platts ve Forbes’in hazırladıkları sözlükler kendisinden sonra hazırlanan sözlüklere örnek teşkil etmesi açısından çok önemlidir. Üçüncü dönem yani XIX. Yüzyılda İmam Bahş Sohbai ile başlayan ve Varis Serhindi’nin <em>İlmi Urdu </em>Lugat’ıyla zirveye ulaşan Urdu dilindeki tek dilli sözlükler günümüzde yolculuğuna devam etmektedir. Bir dilin geçirdiği değişimlerin aynası konumundaki tek dilli sözlüklerin uyaklı ve çift dilli sözlüklere göre geç bir dönemde başlamasının temel sebepleri siyasi ve sosyal durumdur. Urdu sözlükçülüğü konusu çok kapsamlı bir alandır, bu çalışmada Urdu sözlükçülüğünde önemli yer teşkil eden eserlere değinilmiştir. Bu çalışmanın amacı Hint Alt Kıtası’na bir Türk mirası olan Urdu dilindeki sözlükçülük alanında kısa ve öz bir bilgi vermektir.</p>
format Article
id doaj-art-c2266f02da7847ba9b391fcb1cec4ef9
institution Kabale University
issn 1300-4921
2458-908X
language English
publishDate 2016-12-01
publisher Selcuk University Press
record_format Article
series Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
spelling doaj-art-c2266f02da7847ba9b391fcb1cec4ef92025-02-03T11:16:29ZengSelcuk University PressSelçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi1300-49212458-908X2016-12-01036367382610URDU DİLİNDE SÖZLÜK HAZIRLAMA GELENEĞİ / THE TRADITION OF DICTIONARY COMPILING IN THE URDU LANGUAGERecep DURGUN0Selçuk Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Urdu Dili ve Edebiyatı Bölümü<p>Urdu sözlükçülüğü bu dilin kendisi kadar eskidir. Emir Hüsrev Dehlevi’nin uyaklı sözlüğü ile başlayan uzun yolculuk günümüzde hazırlanan ve dildeki değişim ve gelişimin aynası olarak kabul edilen tek dilli sözlüklerle devam etmektedir. Uyaklı sözlükler genellikle kelime ezberletme amaçlı ders kitabı niteliğindedir. Uyaklı sözlükler döneminde hazırlanan sözlüklerde her hangi bir sözlükçülük standardından bahsedilemez. Çalışmada üç döneme ayırdığımız Urdu sözlükçülüğünün ikinci döneminde batılıların kendi ihtiyaçlarını karşılama amaçlı bu dile ilgisiyle iki dilli sözlükler hazırlanmaya başlar. Bu sözlüklerden özellikle Platts ve Forbes’in hazırladıkları sözlükler kendisinden sonra hazırlanan sözlüklere örnek teşkil etmesi açısından çok önemlidir. Üçüncü dönem yani XIX. Yüzyılda İmam Bahş Sohbai ile başlayan ve Varis Serhindi’nin <em>İlmi Urdu </em>Lugat’ıyla zirveye ulaşan Urdu dilindeki tek dilli sözlükler günümüzde yolculuğuna devam etmektedir. Bir dilin geçirdiği değişimlerin aynası konumundaki tek dilli sözlüklerin uyaklı ve çift dilli sözlüklere göre geç bir dönemde başlamasının temel sebepleri siyasi ve sosyal durumdur. Urdu sözlükçülüğü konusu çok kapsamlı bir alandır, bu çalışmada Urdu sözlükçülüğünde önemli yer teşkil eden eserlere değinilmiştir. Bu çalışmanın amacı Hint Alt Kıtası’na bir Türk mirası olan Urdu dilindeki sözlükçülük alanında kısa ve öz bir bilgi vermektir.</p>http://sefad.selcuk.edu.tr/sefad/article/view/678Urdu dilisözlükçülüksözlükbilimUrdu sözlüğü.
spellingShingle Recep DURGUN
URDU DİLİNDE SÖZLÜK HAZIRLAMA GELENEĞİ / THE TRADITION OF DICTIONARY COMPILING IN THE URDU LANGUAGE
Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
Urdu dili
sözlükçülük
sözlükbilim
Urdu sözlüğü.
title URDU DİLİNDE SÖZLÜK HAZIRLAMA GELENEĞİ / THE TRADITION OF DICTIONARY COMPILING IN THE URDU LANGUAGE
title_full URDU DİLİNDE SÖZLÜK HAZIRLAMA GELENEĞİ / THE TRADITION OF DICTIONARY COMPILING IN THE URDU LANGUAGE
title_fullStr URDU DİLİNDE SÖZLÜK HAZIRLAMA GELENEĞİ / THE TRADITION OF DICTIONARY COMPILING IN THE URDU LANGUAGE
title_full_unstemmed URDU DİLİNDE SÖZLÜK HAZIRLAMA GELENEĞİ / THE TRADITION OF DICTIONARY COMPILING IN THE URDU LANGUAGE
title_short URDU DİLİNDE SÖZLÜK HAZIRLAMA GELENEĞİ / THE TRADITION OF DICTIONARY COMPILING IN THE URDU LANGUAGE
title_sort urdu dilinde sozluk hazirlama gelenegi the tradition of dictionary compiling in the urdu language
topic Urdu dili
sözlükçülük
sözlükbilim
Urdu sözlüğü.
url http://sefad.selcuk.edu.tr/sefad/article/view/678
work_keys_str_mv AT recepdurgun urdudilindesozlukhazirlamagelenegithetraditionofdictionarycompilingintheurdulanguage