آشکارسازی روند بلندمدت بارش سالانۀ ایران‌زمین در ارتباط با تغییر فراوانی فرین‌های بارش روزانه
در پژوهش حاضر روند بارش سالانۀ ایران‌زمین با توجه به روند تغییرات فراوانی نمایه‌های فرین بالا و پایین و نیز نمایه‌های بهنجار بارش، به روش تحلیل پهنه‌ای در معرض توجه قرار گرفت. برای انجام پژوهش حاضر از نسخۀ سوم پایگاه داده‌ای اسفزاری با تفکیک مکانی 10 کیلومتر و برای بازه زمانی 01/01/1349 تا 29/12/139...
Saved in:
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2021-01-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_39387_2be4adc02c4abff15e8d6a5bd45f8c92.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832591400152072192 |
|---|---|
| author | حسین عساکره سید ابوالفضل مسعودیان فاطمه ترکارانی |
| author_facet | حسین عساکره سید ابوالفضل مسعودیان فاطمه ترکارانی |
| author_sort | حسین عساکره |
| collection | DOAJ |
| description | در پژوهش حاضر روند بارش سالانۀ ایران‌زمین با توجه به روند تغییرات فراوانی نمایه‌های فرین بالا و پایین و نیز نمایه‌های بهنجار بارش، به روش تحلیل پهنه‌ای در معرض توجه قرار گرفت. برای انجام پژوهش حاضر از نسخۀ سوم پایگاه داده‌ای اسفزاری با تفکیک مکانی 10 کیلومتر و برای بازه زمانی 01/01/1349 تا 29/12/1394 (46 سال و معادل 16801 روز) استفاده شد. روند بارش سالانه در کشور نشان داد که تغییرات بارش در بخش عمده‌ای (حدود 9/80 درصد مساحت) از کشور کاهشی بوده است و تنها بخش محدودی از کشور (حدود 19 درصد مساحت) روند افزایشی را تجربه کرده است. روند کاهشی بارش باعث کاهش آب حاصل از نزولات جوی در کشور به میزان حدود 5/1 میلیارد مترمکعب شده است. اگرچه استنباط‌های آماری نشان از عملکرد عوامل بزرگ‌مقیاس در شکل‌گیری روند کاهشی در بخش عمده‌ای از کشور است، امّا 53/33 درصد پهنه‌های توأم با روند کاهشی از دیدگاه معنی‌داری آماری تحت تأثیر عوامل محلّی (در شمال‌شرق و بخش‌هایی از شرق ایران، پیشکوه‌های داخلی زاگرس و پهنه‌ای ممتد از استان کرمان تا استان‌های اصفهان، چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه بویراحمد، از غرب شیراز و شمال بوشهر در امتداد مرز غربی کشور تا شمال سنندج، هسته‌های پراکنده در بخش‌های جنوبی و شرقی ناحیۀ شمال‌غرب و شمال ایران) بوده است. بررسی‌ها نشان داد که نواحی توأم با روند کاهشی معنی‌دار تحت تأثیر کاهش بارندگی‌های پرمقدار (عمدتاً صدک 75 و بیشتر) بوده‌اند. نواحی توأم با روند مثبت و به لحاظ آماری معنی‌دار حدود 93/2 درصد از کشور را دربر می‌گیرند. این نواحی با گسستگی مکانی و به‌صورت هسته‌هایی بعضاً در درون نواحی توأم با روند منفی دیده می‌شوند. |
| format | Article |
| id | doaj-art-bfcd1a6f089b49499813a101f80a7d08 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2021-01-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-bfcd1a6f089b49499813a101f80a7d082025-01-22T13:01:35ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762021-01-019412314310.22067/geoeh.2021.67028.039387آشکارسازی روند بلندمدت بارش سالانۀ ایران‌زمین در ارتباط با تغییر فراوانی فرین‌های بارش روزانهحسین عساکره0سید ابوالفضل مسعودیان1فاطمه ترکارانی2استاد اقلیم‌شناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه زنجان، زنجان، ایراناستاد اقلیم‌شناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایراندانشجوی دکتری اقلیم‌شناسی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایراندر پژوهش حاضر روند بارش سالانۀ ایران‌زمین با توجه به روند تغییرات فراوانی نمایه‌های فرین بالا و پایین و نیز نمایه‌های بهنجار بارش، به روش تحلیل پهنه‌ای در معرض توجه قرار گرفت. برای انجام پژوهش حاضر از نسخۀ سوم پایگاه داده‌ای اسفزاری با تفکیک مکانی 10 کیلومتر و برای بازه زمانی 01/01/1349 تا 29/12/1394 (46 سال و معادل 16801 روز) استفاده شد. روند بارش سالانه در کشور نشان داد که تغییرات بارش در بخش عمده‌ای (حدود 9/80 درصد مساحت) از کشور کاهشی بوده است و تنها بخش محدودی از کشور (حدود 19 درصد مساحت) روند افزایشی را تجربه کرده است. روند کاهشی بارش باعث کاهش آب حاصل از نزولات جوی در کشور به میزان حدود 5/1 میلیارد مترمکعب شده است. اگرچه استنباط‌های آماری نشان از عملکرد عوامل بزرگ‌مقیاس در شکل‌گیری روند کاهشی در بخش عمده‌ای از کشور است، امّا 53/33 درصد پهنه‌های توأم با روند کاهشی از دیدگاه معنی‌داری آماری تحت تأثیر عوامل محلّی (در شمال‌شرق و بخش‌هایی از شرق ایران، پیشکوه‌های داخلی زاگرس و پهنه‌ای ممتد از استان کرمان تا استان‌های اصفهان، چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه بویراحمد، از غرب شیراز و شمال بوشهر در امتداد مرز غربی کشور تا شمال سنندج، هسته‌های پراکنده در بخش‌های جنوبی و شرقی ناحیۀ شمال‌غرب و شمال ایران) بوده است. بررسی‌ها نشان داد که نواحی توأم با روند کاهشی معنی‌دار تحت تأثیر کاهش بارندگی‌های پرمقدار (عمدتاً صدک 75 و بیشتر) بوده‌اند. نواحی توأم با روند مثبت و به لحاظ آماری معنی‌دار حدود 93/2 درصد از کشور را دربر می‌گیرند. این نواحی با گسستگی مکانی و به‌صورت هسته‌هایی بعضاً در درون نواحی توأم با روند منفی دیده می‌شوند.https://geoeh.um.ac.ir/article_39387_2be4adc02c4abff15e8d6a5bd45f8c92.pdfآشکارسازی روندایرانبارش سالانهروند بارشفرین‌های بارش |
| spellingShingle | حسین عساکره سید ابوالفضل مسعودیان فاطمه ترکارانی آشکارسازی روند بلندمدت بارش سالانۀ ایران‌زمین در ارتباط با تغییر فراوانی فرین‌های بارش روزانه جغرافیا و مخاطرات محیطی آشکارسازی روند ایران بارش سالانه روند بارش فرین‌های بارش |
| title | آشکارسازی روند بلندمدت بارش سالانۀ ایران‌زمین در ارتباط با تغییر فراوانی فرین‌های بارش روزانه |
| title_full | آشکارسازی روند بلندمدت بارش سالانۀ ایران‌زمین در ارتباط با تغییر فراوانی فرین‌های بارش روزانه |
| title_fullStr | آشکارسازی روند بلندمدت بارش سالانۀ ایران‌زمین در ارتباط با تغییر فراوانی فرین‌های بارش روزانه |
| title_full_unstemmed | آشکارسازی روند بلندمدت بارش سالانۀ ایران‌زمین در ارتباط با تغییر فراوانی فرین‌های بارش روزانه |
| title_short | آشکارسازی روند بلندمدت بارش سالانۀ ایران‌زمین در ارتباط با تغییر فراوانی فرین‌های بارش روزانه |
| title_sort | آشکارسازی روند بلندمدت بارش سالانۀ ایران‌زمین در ارتباط با تغییر فراوانی فرین‌های بارش روزانه |
| topic | آشکارسازی روند ایران بارش سالانه روند بارش فرین‌های بارش |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_39387_2be4adc02c4abff15e8d6a5bd45f8c92.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ḥsynʿsạḵrh ậsẖḵạrsạzyrwndblndmdtbạrsẖsạlạnەạyrạnzmyndrạrtbạṭbạtgẖyyrfrạwạnyfrynhạybạrsẖrwzạnh AT sydạbwạlfḍlmsʿwdyạn ậsẖḵạrsạzyrwndblndmdtbạrsẖsạlạnەạyrạnzmyndrạrtbạṭbạtgẖyyrfrạwạnyfrynhạybạrsẖrwzạnh AT fạṭmhtrḵạrạny ậsẖḵạrsạzyrwndblndmdtbạrsẖsạlạnەạyrạnzmyndrạrtbạṭbạtgẖyyrfrạwạnyfrynhạybạrsẖrwzạnh |