ارزیابی اثرات محیط زیستی شبکه آبیاری و زهکشی کانال اصلی شهرستان خداآفرین (استان آذربایجان شرقی و اردبیل)

طرح‌های توسعه با اثرات مثبت خود همواره دارای تأثیرات منفی مستقیم و غیرمستقیم بالقوه بر محیط‌زیست انسانی و طبیعی هستند و چنانچه از پیش برای اثرات منفی چاره‌اندیشی نشود و از لحاظ اثرات مثبت تقویت نشود، نتایج و عواقب نامطلوبی در پی خواهند داشت. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی اثرات محیط زیستی شبکه آبیاری و...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: علی خدائی, رحمان زندی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2024-06-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_45138_c348f34c4b87c7c75e5c1372e9ed874f.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832592595762544640
author علی خدائی
رحمان زندی
author_facet علی خدائی
رحمان زندی
author_sort علی خدائی
collection DOAJ
description طرح‌های توسعه با اثرات مثبت خود همواره دارای تأثیرات منفی مستقیم و غیرمستقیم بالقوه بر محیط‌زیست انسانی و طبیعی هستند و چنانچه از پیش برای اثرات منفی چاره‌اندیشی نشود و از لحاظ اثرات مثبت تقویت نشود، نتایج و عواقب نامطلوبی در پی خواهند داشت. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی اثرات محیط زیستی شبکه آبیاری و زهکشی پایاب سد خداآفرین در استان آذربایجان شرقی و اردبیل در شهرستان خداآفرین و پارس‌آباد است. به‌منظور بررسی پارامترهای محیط‌زیستی، از سه محیط فیزیکی- آلودگی، اکولوژیکی- بیولوژیکی و اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی استفاده شد. سپس با استفاده از روش ماتریس آیکولد، اثر هریک از ریز فعالیت‌های طرح بر عوامل زیست‌محیطی منطقه مطالعاتی، در فاز بهره‌برداری به تفکیک سه محیط‌ مذکور سنجیده شد. یافته­ها نشان داد اجرای طرح بر عدم اجرای آن ارجحیت دارد؛ به این صورت که مجموع پیامدهای ناشی از اجرای طرح بر محیط‌زیست پیرامون مثبت 274 امتیاز هست. در میان پیامدهای اجرای طرح محیط اجتماعی - اقتصادی و فرهنگی دارای بیشترین آثار مثبت 186 امتیاز، محیط فیزیکی و آلودگی با مثبت 46 امتیاز و محیط اکولوژیکی و بیولوژیکی با مثبت 42 امتیاز به خود اختصاص داده است. با توجه به یافته‌های به دست آمده، اجرای طرح شبکه آبیاری و زهکشی کانال اصلی خداآفرین با رعایت استانداردها توجیه‌پذیر است. در راستای کاهش اثرات منفی وارد بر محیط‌های سه‌گانه پیشنهاد می‌گردد در زمان بهره‌برداری پروژه، نظارت مستمر و پایدار و رعایت اصول صحیح آبیاری در نظر گرفته شود.
format Article
id doaj-art-bdd62f8be0dc436ba5a588ac255f0e31
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2024-06-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-bdd62f8be0dc436ba5a588ac255f0e312025-01-21T06:39:27ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762024-06-0113214016110.22067/geoeh.2024.86908.146745138ارزیابی اثرات محیط زیستی شبکه آبیاری و زهکشی کانال اصلی شهرستان خداآفرین (استان آذربایجان شرقی و اردبیل)علی خدائی0رحمان زندی1کارشناس ارشد، گروه علوم و مهندسی محیط‌زیست، دانشکدة جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایراندانشیار، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکدة علوم جغرافیایی و برنامه‌ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایرانطرح‌های توسعه با اثرات مثبت خود همواره دارای تأثیرات منفی مستقیم و غیرمستقیم بالقوه بر محیط‌زیست انسانی و طبیعی هستند و چنانچه از پیش برای اثرات منفی چاره‌اندیشی نشود و از لحاظ اثرات مثبت تقویت نشود، نتایج و عواقب نامطلوبی در پی خواهند داشت. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی اثرات محیط زیستی شبکه آبیاری و زهکشی پایاب سد خداآفرین در استان آذربایجان شرقی و اردبیل در شهرستان خداآفرین و پارس‌آباد است. به‌منظور بررسی پارامترهای محیط‌زیستی، از سه محیط فیزیکی- آلودگی، اکولوژیکی- بیولوژیکی و اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی استفاده شد. سپس با استفاده از روش ماتریس آیکولد، اثر هریک از ریز فعالیت‌های طرح بر عوامل زیست‌محیطی منطقه مطالعاتی، در فاز بهره‌برداری به تفکیک سه محیط‌ مذکور سنجیده شد. یافته­ها نشان داد اجرای طرح بر عدم اجرای آن ارجحیت دارد؛ به این صورت که مجموع پیامدهای ناشی از اجرای طرح بر محیط‌زیست پیرامون مثبت 274 امتیاز هست. در میان پیامدهای اجرای طرح محیط اجتماعی - اقتصادی و فرهنگی دارای بیشترین آثار مثبت 186 امتیاز، محیط فیزیکی و آلودگی با مثبت 46 امتیاز و محیط اکولوژیکی و بیولوژیکی با مثبت 42 امتیاز به خود اختصاص داده است. با توجه به یافته‌های به دست آمده، اجرای طرح شبکه آبیاری و زهکشی کانال اصلی خداآفرین با رعایت استانداردها توجیه‌پذیر است. در راستای کاهش اثرات منفی وارد بر محیط‌های سه‌گانه پیشنهاد می‌گردد در زمان بهره‌برداری پروژه، نظارت مستمر و پایدار و رعایت اصول صحیح آبیاری در نظر گرفته شود.https://geoeh.um.ac.ir/article_45138_c348f34c4b87c7c75e5c1372e9ed874f.pdfارزیابی اثرات محیط‌زیستیشبکه آبیاری و زهکشیماتریس آیکولدپیامدهای اجتماعی-اقتصادیشمال‌غرب ایرانسد خدا آفرین
spellingShingle علی خدائی
رحمان زندی
ارزیابی اثرات محیط زیستی شبکه آبیاری و زهکشی کانال اصلی شهرستان خداآفرین (استان آذربایجان شرقی و اردبیل)
جغرافیا و مخاطرات محیطی
ارزیابی اثرات محیط‌زیستی
شبکه آبیاری و زهکشی
ماتریس آیکولد
پیامدهای اجتماعی-اقتصادی
شمال‌غرب ایران
سد خدا آفرین
title ارزیابی اثرات محیط زیستی شبکه آبیاری و زهکشی کانال اصلی شهرستان خداآفرین (استان آذربایجان شرقی و اردبیل)
title_full ارزیابی اثرات محیط زیستی شبکه آبیاری و زهکشی کانال اصلی شهرستان خداآفرین (استان آذربایجان شرقی و اردبیل)
title_fullStr ارزیابی اثرات محیط زیستی شبکه آبیاری و زهکشی کانال اصلی شهرستان خداآفرین (استان آذربایجان شرقی و اردبیل)
title_full_unstemmed ارزیابی اثرات محیط زیستی شبکه آبیاری و زهکشی کانال اصلی شهرستان خداآفرین (استان آذربایجان شرقی و اردبیل)
title_short ارزیابی اثرات محیط زیستی شبکه آبیاری و زهکشی کانال اصلی شهرستان خداآفرین (استان آذربایجان شرقی و اردبیل)
title_sort ارزیابی اثرات محیط زیستی شبکه آبیاری و زهکشی کانال اصلی شهرستان خداآفرین استان آذربایجان شرقی و اردبیل
topic ارزیابی اثرات محیط‌زیستی
شبکه آبیاری و زهکشی
ماتریس آیکولد
پیامدهای اجتماعی-اقتصادی
شمال‌غرب ایران
سد خدا آفرین
url https://geoeh.um.ac.ir/article_45138_c348f34c4b87c7c75e5c1372e9ed874f.pdf
work_keys_str_mv AT ʿlykẖdạỷy ạrzyạbyạtẖrạtmḥyṭzystysẖbḵhậbyạrywzhḵsẖyḵạnạlạṣlysẖhrstạnkẖdạậfrynạstạnậdẖrbạyjạnsẖrqywạrdbyl
AT rḥmạnzndy ạrzyạbyạtẖrạtmḥyṭzystysẖbḵhậbyạrywzhḵsẖyḵạnạlạṣlysẖhrstạnkẖdạậfrynạstạnậdẖrbạyjạnsẖrqywạrdbyl