آنالیز چند متغیره ویژگی های فنوتیپی در تعدادی از گونه های گلابی (.Pyrus spp)
سابقه و هدف: اساسی‌ترین مرحله در برنامه‌های بهنژادی درختان میوه، گردآوری و ارزیابی ژرم پلاسم داخلی و خارجی است. مطالعه حاضر به‌منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی و گروه‌بندی گونه‌های مطالعه‌شده‌ی گلابی براساس 48 صفت کیفی مهم برگ، شاخه، شکوفه، میوه و تعیین فاصله ژنتیکی بین آن‌ها و با هدف ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ارﻗﺎم ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑ...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2021-12-01
|
| Series: | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jopp.gau.ac.ir/article_5926_bd7c1a90c63d023020742235370b09fe.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832586599183941632 |
|---|---|
| author | امید اسدالهی عبداله احتشام نیا سید حسام الدین حجازی حمید عبدالهی |
| author_facet | امید اسدالهی عبداله احتشام نیا سید حسام الدین حجازی حمید عبدالهی |
| author_sort | امید اسدالهی |
| collection | DOAJ |
| description | سابقه و هدف: اساسی‌ترین مرحله در برنامه‌های بهنژادی درختان میوه، گردآوری و ارزیابی ژرم پلاسم داخلی و خارجی است. مطالعه حاضر به‌منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی و گروه‌بندی گونه‌های مطالعه‌شده‌ی گلابی براساس 48 صفت کیفی مهم برگ، شاخه، شکوفه، میوه و تعیین فاصله ژنتیکی بین آن‌ها و با هدف ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ارﻗﺎم ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای ﻛﺸﺖ و کار و اﺳﺘﻔﺎده از آن‌ها در برنامه‌های اﺻﻼﺣﻲ اﺳﺖ. اﻳﺮان با بیش از ده گونه از جنس گلابی و نزدیکی به مراکز تنوع گلابی به‌عنوان ﻳﻜﻲ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻬﻢ ژﻧﺘﻴﻜﻲ این محصول در دﻧﻴﺎ شناخته‌شده اﺳﺖ. به‌رغم اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻤﺘﺎز ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ برای گلابی در کشور، ﻫﻨﻮز اﻃﻼﻋﺎت دﻗﻴﻘﻲ از رواﺑﻂ ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﺑﻴﻦ ژنوتیپ‌های ﺑﻮﻣﻲ ﺑﺮای اﻫﺪاف اﺻﻼﺣﻲ ﮔﻼﺑﻲ در اﻳﺮان وﺟﻮد ﻧﺪارد.مواد و روش‌ها: بدین منظور این پژوهش در سال 1397، با ارزیابی 13 گونه گلابی از گونه‌های شرقی و غربی در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج و گروه علوم باغبانی دانشگاه لرستان انجام شد. اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ به بررسی ﺻﻔﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ درخت، ﺷﺎﺧﻪ، ﺑﺮگ، گل و ﻣﻴﻮه بر اساس الگوی زمانی مورد توصیه، با بررسی سه صفت عمومی درخت، پنج صفت شــاخه، 13 صفت برگ و دمبرگ، شش صفت شکوفه و 20 صفت میوه گونه‌های مختلف گلابی بر اساس توصیف‌گر ملی آزمون‌های تمایز، یکنواختی و پایداری که نسخه تکمیل بومی سازی شده دستورالعمل آزمون‌های تمایز، یکنواختی و پایداری اتحادیه بین‌المللی محافظت از ارقام گلابی(UPOV) است، ارزیابی گردید. در این بررسی تجزیه کلاستر به روش وارد (Ward) و با استفاده از تمام صفات بررسی‌شده انجام شد.یافته‌ها: نتایج ارزیابی صفات بررسی‌شده نشان داد تنوع بالایی در خصوصیات اندازه میوه، موقعیت بیشترین قطر میوه، شکل میوه، شکل نوک و قاعده برگ بین گونه‌های مطالعه‌شده وجود داشت. گونه‌های بررسی شده در فاصله 400 به سه گروه اصلی تقسیم شدند به‌طوری که گونه آسیایی، گونه‌های بومی و گونه اروپایی در گروه جداگانه قرار گرفتند. نتایج تجزیه همبستگی ساده صفات نشان داد که صفات مرتبط با برگ از جمله طول و عرض پهنک، همبستگی مثبت با صفات میوه داشت.همچنین بیشترین همبستگی منفی و معنی دار بین صفات موقعیت بیشترین قطر میوه و شکل گلبرگ مشاهده شد. نتایج تجزیه به عامل-های اصلی نشان داد، 11 عامل اصلی 99/97 درصد از واریانس کل را توجیه می‌کند. در بین مولفه‌ها، فاکتور اول و دوم که بیشتر مربوط به صفات قدرت تنه و میوه و برگ بود نزدیک به 50 درصد واریانس را توجیه کرده است.نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج در بین صفات مورد بررسی شکل و انداره میوه، صفات برگی مهم‌ترین صفات برای تشخیص تنوع گونه‌های گلابی بودند. این مطالعه نشان داد که گونه‌های گلابی شرقی و غربی از تنوع قابل توجهی برخوردار بوده و منبع ارزشمندی برای پژوهش‌های بهنژادی می‌باشند. |
| format | Article |
| id | doaj-art-bd008df9bfc1485f9367ceb76edfa815 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-2050 2322-2778 |
| language | fas |
| publishDate | 2021-12-01 |
| publisher | Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources |
| record_format | Article |
| series | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| spelling | doaj-art-bd008df9bfc1485f9367ceb76edfa8152025-01-25T06:59:52ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782021-12-0128417719410.22069/jopp.2021.18266.27015926آنالیز چند متغیره ویژگی های فنوتیپی در تعدادی از گونه های گلابی (.Pyrus spp)امید اسدالهی0عبداله احتشام نیا1سید حسام الدین حجازی2حمید عبدالهی3کارشناسی‌ارشد گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایراننویسنده مسئول، استادیار گروه علوم باغبانی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران.استادیار گروه زیست‌شناسی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران.دانشیار بخش باغبانی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، کرج، ایرانسابقه و هدف: اساسی‌ترین مرحله در برنامه‌های بهنژادی درختان میوه، گردآوری و ارزیابی ژرم پلاسم داخلی و خارجی است. مطالعه حاضر به‌منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی و گروه‌بندی گونه‌های مطالعه‌شده‌ی گلابی براساس 48 صفت کیفی مهم برگ، شاخه، شکوفه، میوه و تعیین فاصله ژنتیکی بین آن‌ها و با هدف ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ارﻗﺎم ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای ﻛﺸﺖ و کار و اﺳﺘﻔﺎده از آن‌ها در برنامه‌های اﺻﻼﺣﻲ اﺳﺖ. اﻳﺮان با بیش از ده گونه از جنس گلابی و نزدیکی به مراکز تنوع گلابی به‌عنوان ﻳﻜﻲ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻬﻢ ژﻧﺘﻴﻜﻲ این محصول در دﻧﻴﺎ شناخته‌شده اﺳﺖ. به‌رغم اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻤﺘﺎز ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ برای گلابی در کشور، ﻫﻨﻮز اﻃﻼﻋﺎت دﻗﻴﻘﻲ از رواﺑﻂ ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﺑﻴﻦ ژنوتیپ‌های ﺑﻮﻣﻲ ﺑﺮای اﻫﺪاف اﺻﻼﺣﻲ ﮔﻼﺑﻲ در اﻳﺮان وﺟﻮد ﻧﺪارد.مواد و روش‌ها: بدین منظور این پژوهش در سال 1397، با ارزیابی 13 گونه گلابی از گونه‌های شرقی و غربی در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج و گروه علوم باغبانی دانشگاه لرستان انجام شد. اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ به بررسی ﺻﻔﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ درخت، ﺷﺎﺧﻪ، ﺑﺮگ، گل و ﻣﻴﻮه بر اساس الگوی زمانی مورد توصیه، با بررسی سه صفت عمومی درخت، پنج صفت شــاخه، 13 صفت برگ و دمبرگ، شش صفت شکوفه و 20 صفت میوه گونه‌های مختلف گلابی بر اساس توصیف‌گر ملی آزمون‌های تمایز، یکنواختی و پایداری که نسخه تکمیل بومی سازی شده دستورالعمل آزمون‌های تمایز، یکنواختی و پایداری اتحادیه بین‌المللی محافظت از ارقام گلابی(UPOV) است، ارزیابی گردید. در این بررسی تجزیه کلاستر به روش وارد (Ward) و با استفاده از تمام صفات بررسی‌شده انجام شد.یافته‌ها: نتایج ارزیابی صفات بررسی‌شده نشان داد تنوع بالایی در خصوصیات اندازه میوه، موقعیت بیشترین قطر میوه، شکل میوه، شکل نوک و قاعده برگ بین گونه‌های مطالعه‌شده وجود داشت. گونه‌های بررسی شده در فاصله 400 به سه گروه اصلی تقسیم شدند به‌طوری که گونه آسیایی، گونه‌های بومی و گونه اروپایی در گروه جداگانه قرار گرفتند. نتایج تجزیه همبستگی ساده صفات نشان داد که صفات مرتبط با برگ از جمله طول و عرض پهنک، همبستگی مثبت با صفات میوه داشت.همچنین بیشترین همبستگی منفی و معنی دار بین صفات موقعیت بیشترین قطر میوه و شکل گلبرگ مشاهده شد. نتایج تجزیه به عامل-های اصلی نشان داد، 11 عامل اصلی 99/97 درصد از واریانس کل را توجیه می‌کند. در بین مولفه‌ها، فاکتور اول و دوم که بیشتر مربوط به صفات قدرت تنه و میوه و برگ بود نزدیک به 50 درصد واریانس را توجیه کرده است.نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج در بین صفات مورد بررسی شکل و انداره میوه، صفات برگی مهم‌ترین صفات برای تشخیص تنوع گونه‌های گلابی بودند. این مطالعه نشان داد که گونه‌های گلابی شرقی و غربی از تنوع قابل توجهی برخوردار بوده و منبع ارزشمندی برای پژوهش‌های بهنژادی می‌باشند.https://jopp.gau.ac.ir/article_5926_bd7c1a90c63d023020742235370b09fe.pdfآنالیز کلاسترتنوع ژنتیکیصفات مورفولوژیکگلابیهمبستگی |
| spellingShingle | امید اسدالهی عبداله احتشام نیا سید حسام الدین حجازی حمید عبدالهی آنالیز چند متغیره ویژگی های فنوتیپی در تعدادی از گونه های گلابی (.Pyrus spp) Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī آنالیز کلاستر تنوع ژنتیکی صفات مورفولوژیک گلابی همبستگی |
| title | آنالیز چند متغیره ویژگی های فنوتیپی در تعدادی از گونه های گلابی (.Pyrus spp) |
| title_full | آنالیز چند متغیره ویژگی های فنوتیپی در تعدادی از گونه های گلابی (.Pyrus spp) |
| title_fullStr | آنالیز چند متغیره ویژگی های فنوتیپی در تعدادی از گونه های گلابی (.Pyrus spp) |
| title_full_unstemmed | آنالیز چند متغیره ویژگی های فنوتیپی در تعدادی از گونه های گلابی (.Pyrus spp) |
| title_short | آنالیز چند متغیره ویژگی های فنوتیپی در تعدادی از گونه های گلابی (.Pyrus spp) |
| title_sort | آنالیز چند متغیره ویژگی های فنوتیپی در تعدادی از گونه های گلابی pyrus spp |
| topic | آنالیز کلاستر تنوع ژنتیکی صفات مورفولوژیک گلابی همبستگی |
| url | https://jopp.gau.ac.ir/article_5926_bd7c1a90c63d023020742235370b09fe.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ạmydạsdạlhy ậnạlyzcẖndmtgẖyrhwyzẖgyhạyfnwtypydrtʿdạdyạzgwnhhạyglạbypyrusspp AT ʿbdạlhạḥtsẖạmnyạ ậnạlyzcẖndmtgẖyrhwyzẖgyhạyfnwtypydrtʿdạdyạzgwnhhạyglạbypyrusspp AT sydḥsạmạldynḥjạzy ậnạlyzcẖndmtgẖyrhwyzẖgyhạyfnwtypydrtʿdạdyạzgwnhhạyglạbypyrusspp AT ḥmydʿbdạlhy ậnạlyzcẖndmtgẖyrhwyzẖgyhạyfnwtypydrtʿdạdyạzgwnhhạyglạbypyrusspp |