GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ANADOLU‘DA “GEÇİŞ/SINIR GEÇME RİTÜELLERİ”’NDE KAPI VE EŞİK
Kapı ve eşikler, hem soyut hem de somut anlamlar taşıyan kavramlardır; bunlar mekanlar arasında durur, onları birbirinden ayırır veya birbirine bağlarlar. Mimari bir unsur olmanın ötesinde, kapı ve eşikler güçlü semboller ve ikonografik anlatımlar barındırırlar. Bu nedenle, Fransız antropolog Arnold...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | deu |
| Published: |
Ankara Haci Bayram Veli University
2025-06-01
|
| Series: | Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4683195 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1849430400288423936 |
|---|---|
| author | Murat Aydın Sema Ayaz |
| author_facet | Murat Aydın Sema Ayaz |
| author_sort | Murat Aydın |
| collection | DOAJ |
| description | Kapı ve eşikler, hem soyut hem de somut anlamlar taşıyan kavramlardır; bunlar mekanlar arasında durur, onları birbirinden ayırır veya birbirine bağlarlar. Mimari bir unsur olmanın ötesinde, kapı ve eşikler güçlü semboller ve ikonografik anlatımlar barındırırlar. Bu nedenle, Fransız antropolog Arnold Van Gennep tarafından geliştirilmiş olan geçiş/sınır geçme ritüelleri kapsamında önemli bir yer tutarlar. Kapı ve eşikler, sadece fiziksel sınırların ötesine geçişi temsil etmekle kalmaz, aynı zamanda insanın yaşamındaki çeşitli dönüşüm aşamalarını ve bu süreçlere eşlik eden kültürel anlamları da yansıtırlar. Bu semboller, insanların korkularını, değerlerini, tabularını ve inançlarını fiziksel ve görsel biçimde ortaya koyan ifadeler olarak da görülürler.Bu çalışma, insanın sembolik dünyasında sosyal dönüşümün, sınırların ve geçişlerin evrensel ifadesi olan kapı ve eşik ritüellerinin tarihsel derinliğini, çeşitliliğini ve sürekliliğini incelemeyi amaçlamaktadır. Özellikle Anadolu coğrafyasında, farklı zaman dilimlerine ve medeniyetlere ait örnekler üzerinden, eski çağ uygarlıklarından günümüze uzanan bir zaman çizelgesi içinde bu ritüellerin izlerini sürmeyi hedeflemektedir. İşte bu çalışma, sadece mimari ve kültürel bir analiz değil, aynı zamanda insanın sembolik dünyasında sınırların ve geçişlerin, toplumsal kimliklerin ve inanç sistemlerinin anlaşılmasında önemli bir anahtar olmaktadır. Anadolu'nun zengin kültürel ve tarihsel mirasıyla bütünleşmiş kapı ve eşik ritüellerinin, toplumsal hafızada ve günlük yaşamda nasıl yer aldığını ve bu sembollerin zaman içinde nasıl şekillendiğini ortaya koymayı amaçlamaktadır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-bc0a5243fa9e48ddbbb93b7a63346b56 |
| institution | Kabale University |
| issn | 1306-8253 |
| language | deu |
| publishDate | 2025-06-01 |
| publisher | Ankara Haci Bayram Veli University |
| record_format | Article |
| series | Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi |
| spelling | doaj-art-bc0a5243fa9e48ddbbb93b7a63346b562025-08-20T03:28:00ZdeuAnkara Haci Bayram Veli UniversityTürk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi1306-82532025-06-011144674781643GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ANADOLU‘DA “GEÇİŞ/SINIR GEÇME RİTÜELLERİ”’NDE KAPI VE EŞİKMurat Aydınhttps://orcid.org/0000-0002-3409-520XSema Ayaz0https://orcid.org/0000-0001-9133-998XANKARA HACI BAYRAM VELİ ÜNİVERSİTESİKapı ve eşikler, hem soyut hem de somut anlamlar taşıyan kavramlardır; bunlar mekanlar arasında durur, onları birbirinden ayırır veya birbirine bağlarlar. Mimari bir unsur olmanın ötesinde, kapı ve eşikler güçlü semboller ve ikonografik anlatımlar barındırırlar. Bu nedenle, Fransız antropolog Arnold Van Gennep tarafından geliştirilmiş olan geçiş/sınır geçme ritüelleri kapsamında önemli bir yer tutarlar. Kapı ve eşikler, sadece fiziksel sınırların ötesine geçişi temsil etmekle kalmaz, aynı zamanda insanın yaşamındaki çeşitli dönüşüm aşamalarını ve bu süreçlere eşlik eden kültürel anlamları da yansıtırlar. Bu semboller, insanların korkularını, değerlerini, tabularını ve inançlarını fiziksel ve görsel biçimde ortaya koyan ifadeler olarak da görülürler.Bu çalışma, insanın sembolik dünyasında sosyal dönüşümün, sınırların ve geçişlerin evrensel ifadesi olan kapı ve eşik ritüellerinin tarihsel derinliğini, çeşitliliğini ve sürekliliğini incelemeyi amaçlamaktadır. Özellikle Anadolu coğrafyasında, farklı zaman dilimlerine ve medeniyetlere ait örnekler üzerinden, eski çağ uygarlıklarından günümüze uzanan bir zaman çizelgesi içinde bu ritüellerin izlerini sürmeyi hedeflemektedir. İşte bu çalışma, sadece mimari ve kültürel bir analiz değil, aynı zamanda insanın sembolik dünyasında sınırların ve geçişlerin, toplumsal kimliklerin ve inanç sistemlerinin anlaşılmasında önemli bir anahtar olmaktadır. Anadolu'nun zengin kültürel ve tarihsel mirasıyla bütünleşmiş kapı ve eşik ritüellerinin, toplumsal hafızada ve günlük yaşamda nasıl yer aldığını ve bu sembollerin zaman içinde nasıl şekillendiğini ortaya koymayı amaçlamaktadır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4683195thresholdrites of passagegatebeliefritualanatoliakapıritüeleşikgeçiş ritüellerikapıi̇nançritüelanadolu |
| spellingShingle | Murat Aydın Sema Ayaz GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ANADOLU‘DA “GEÇİŞ/SINIR GEÇME RİTÜELLERİ”’NDE KAPI VE EŞİK Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi threshold rites of passage gate belief ritual anatolia kapı ritüel eşik geçiş ritüelleri kapı i̇nanç ritüel anadolu |
| title | GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ANADOLU‘DA “GEÇİŞ/SINIR GEÇME RİTÜELLERİ”’NDE KAPI VE EŞİK |
| title_full | GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ANADOLU‘DA “GEÇİŞ/SINIR GEÇME RİTÜELLERİ”’NDE KAPI VE EŞİK |
| title_fullStr | GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ANADOLU‘DA “GEÇİŞ/SINIR GEÇME RİTÜELLERİ”’NDE KAPI VE EŞİK |
| title_full_unstemmed | GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ANADOLU‘DA “GEÇİŞ/SINIR GEÇME RİTÜELLERİ”’NDE KAPI VE EŞİK |
| title_short | GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ANADOLU‘DA “GEÇİŞ/SINIR GEÇME RİTÜELLERİ”’NDE KAPI VE EŞİK |
| title_sort | gecmisten gunumuze anadolu da gecis sinir gecme rituelleri nde kapi ve esik |
| topic | threshold rites of passage gate belief ritual anatolia kapı ritüel eşik geçiş ritüelleri kapı i̇nanç ritüel anadolu |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4683195 |
| work_keys_str_mv | AT murataydın gecmistengunumuzeanadoludagecissinirgecmerituellerindekapiveesik AT semaayaz gecmistengunumuzeanadoludagecissinirgecmerituellerindekapiveesik |