GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ANADOLU‘DA “GEÇİŞ/SINIR GEÇME RİTÜELLERİ”’NDE KAPI VE EŞİK

Kapı ve eşikler, hem soyut hem de somut anlamlar taşıyan kavramlardır; bunlar mekanlar arasında durur, onları birbirinden ayırır veya birbirine bağlarlar. Mimari bir unsur olmanın ötesinde, kapı ve eşikler güçlü semboller ve ikonografik anlatımlar barındırırlar. Bu nedenle, Fransız antropolog Arnold...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Murat Aydın, Sema Ayaz
Format: Article
Language:deu
Published: Ankara Haci Bayram Veli University 2025-06-01
Series:Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4683195
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:Kapı ve eşikler, hem soyut hem de somut anlamlar taşıyan kavramlardır; bunlar mekanlar arasında durur, onları birbirinden ayırır veya birbirine bağlarlar. Mimari bir unsur olmanın ötesinde, kapı ve eşikler güçlü semboller ve ikonografik anlatımlar barındırırlar. Bu nedenle, Fransız antropolog Arnold Van Gennep tarafından geliştirilmiş olan geçiş/sınır geçme ritüelleri kapsamında önemli bir yer tutarlar. Kapı ve eşikler, sadece fiziksel sınırların ötesine geçişi temsil etmekle kalmaz, aynı zamanda insanın yaşamındaki çeşitli dönüşüm aşamalarını ve bu süreçlere eşlik eden kültürel anlamları da yansıtırlar. Bu semboller, insanların korkularını, değerlerini, tabularını ve inançlarını fiziksel ve görsel biçimde ortaya koyan ifadeler olarak da görülürler.Bu çalışma, insanın sembolik dünyasında sosyal dönüşümün, sınırların ve geçişlerin evrensel ifadesi olan kapı ve eşik ritüellerinin tarihsel derinliğini, çeşitliliğini ve sürekliliğini incelemeyi amaçlamaktadır. Özellikle Anadolu coğrafyasında, farklı zaman dilimlerine ve medeniyetlere ait örnekler üzerinden, eski çağ uygarlıklarından günümüze uzanan bir zaman çizelgesi içinde bu ritüellerin izlerini sürmeyi hedeflemektedir. İşte bu çalışma, sadece mimari ve kültürel bir analiz değil, aynı zamanda insanın sembolik dünyasında sınırların ve geçişlerin, toplumsal kimliklerin ve inanç sistemlerinin anlaşılmasında önemli bir anahtar olmaktadır. Anadolu'nun zengin kültürel ve tarihsel mirasıyla bütünleşmiş kapı ve eşik ritüellerinin, toplumsal hafızada ve günlük yaşamda nasıl yer aldığını ve bu sembollerin zaman içinde nasıl şekillendiğini ortaya koymayı amaçlamaktadır.
ISSN:1306-8253