ENTEGRE NEHİR HAVZASINI YÖNETME DENEYİMLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ: ABD VE TÜRKİYE ÖRNEKLERİ - THE COMPARATIVE ANALYSIS OF THE INTEGRATED RIVER BASIN MANAGEMENT EXPERIENCES: USA AND TURKEY SAMPLES

Su havzalarını geliştirmek ve değerlendirmek için geliştirilen yaklaşımlardan biri, entegre nehir havzasını yönetme (IRBM) yaklaşımıdır. IRBM, kısaca nehir havzasının su ve toprak kaynaklarının entegre bir şekilde geliştirilmesi ve kullanılmasıdır. Dünyanın en eski ve en ünlü IRBM örneği, 1933 yılın...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Fatih Çelik
Format: Article
Language:English
Published: Mehmet Akif Ersoy University 2019-06-01
Series:Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/743914
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832584267690934272
author Fatih Çelik
author_facet Fatih Çelik
author_sort Fatih Çelik
collection DOAJ
description Su havzalarını geliştirmek ve değerlendirmek için geliştirilen yaklaşımlardan biri, entegre nehir havzasını yönetme (IRBM) yaklaşımıdır. IRBM, kısaca nehir havzasının su ve toprak kaynaklarının entegre bir şekilde geliştirilmesi ve kullanılmasıdır. Dünyanın en eski ve en ünlü IRBM örneği, 1933 yılında ABD’de kurulan Tennessee Vadisi Yönetimi’dir (TVA). TVA, çok sayıda ülkede benzer projelere öncülük etmiştir. Bunlardan biri, Türkiye’de Güneydoğu Anadolu Projesi’dir (GAP).TVA, ABD’nin Tennessee Vadisi’nin ekonomik kalkınmasını hızlandırmak için kurulmuştur. Özel teşebbüsün girişkenliğine ve esnekliğine sahip bir şekilde kurulan TVA, bölgesel kalkınma yaklaşımı temelinde IRBM yaklaşımını uygulamıştır. Bu çerçevede çok sayıda baraj ve sulama kanalları inşa etmiş; elektrik enerjisi üretmiş; bölgenin kalkınmasına katkıda bulunmuştur.GAP, Türkiye’nin çok sektörlü, entegre bölgesel kalkınma projesidir. Fırat ve Dicle nehirlerinde barajlar ve sulama kanalları yapmak için 1977 yılında geliştirilmiştir. 40 yıllık süreçte tamamlanamayan GAP’ın enerji projelerinde % 78, sulama projelerinde ise % 52 oranında gerçekleşme sağlanmıştır.Bu çalışmada TVA ve GAP, kuruluş süreci, amacı, yönetimi, finansmanı ve faaliyetleri bakımından karşılaştırmalı olarak incelenmiş; benzer ve farklı yönleri ortaya konmuştur. Konu, doküman analizi tekniğiyle incelenmiştir. Analizle iki projenin başlıca benzerliklerinin, uygulanan IRBM yaklaşımı; başlıca farklılıkların ise, finansman ve yönetim yapıları ile faaliyetlerinde olduğu gözlenmiştir.
format Article
id doaj-art-bb2b6f238189406cb88b5e40e3143fbc
institution Kabale University
issn 1309-1387
language English
publishDate 2019-06-01
publisher Mehmet Akif Ersoy University
record_format Article
series Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
spelling doaj-art-bb2b6f238189406cb88b5e40e3143fbc2025-01-27T14:39:49ZengMehmet Akif Ersoy UniversityMehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi1309-13872019-06-01112821824210.20875/makusobed.428813273ENTEGRE NEHİR HAVZASINI YÖNETME DENEYİMLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ: ABD VE TÜRKİYE ÖRNEKLERİ - THE COMPARATIVE ANALYSIS OF THE INTEGRATED RIVER BASIN MANAGEMENT EXPERIENCES: USA AND TURKEY SAMPLESFatih Çelikhttps://orcid.org/0000-0002-4486-5722Su havzalarını geliştirmek ve değerlendirmek için geliştirilen yaklaşımlardan biri, entegre nehir havzasını yönetme (IRBM) yaklaşımıdır. IRBM, kısaca nehir havzasının su ve toprak kaynaklarının entegre bir şekilde geliştirilmesi ve kullanılmasıdır. Dünyanın en eski ve en ünlü IRBM örneği, 1933 yılında ABD’de kurulan Tennessee Vadisi Yönetimi’dir (TVA). TVA, çok sayıda ülkede benzer projelere öncülük etmiştir. Bunlardan biri, Türkiye’de Güneydoğu Anadolu Projesi’dir (GAP).TVA, ABD’nin Tennessee Vadisi’nin ekonomik kalkınmasını hızlandırmak için kurulmuştur. Özel teşebbüsün girişkenliğine ve esnekliğine sahip bir şekilde kurulan TVA, bölgesel kalkınma yaklaşımı temelinde IRBM yaklaşımını uygulamıştır. Bu çerçevede çok sayıda baraj ve sulama kanalları inşa etmiş; elektrik enerjisi üretmiş; bölgenin kalkınmasına katkıda bulunmuştur.GAP, Türkiye’nin çok sektörlü, entegre bölgesel kalkınma projesidir. Fırat ve Dicle nehirlerinde barajlar ve sulama kanalları yapmak için 1977 yılında geliştirilmiştir. 40 yıllık süreçte tamamlanamayan GAP’ın enerji projelerinde % 78, sulama projelerinde ise % 52 oranında gerçekleşme sağlanmıştır.Bu çalışmada TVA ve GAP, kuruluş süreci, amacı, yönetimi, finansmanı ve faaliyetleri bakımından karşılaştırmalı olarak incelenmiş; benzer ve farklı yönleri ortaya konmuştur. Konu, doküman analizi tekniğiyle incelenmiştir. Analizle iki projenin başlıca benzerliklerinin, uygulanan IRBM yaklaşımı; başlıca farklılıkların ise, finansman ve yönetim yapıları ile faaliyetlerinde olduğu gözlenmiştir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/743914tennessee vadisi yönetimi (tva)entegre nehir havzasını yönetme (irbm)güneydoğu anadolu projesi (gap)abdtürkiyeintegrated river basin management (irbm)tennessee valley authority (tva)southeastern anatolia project (gap)usaturkey
spellingShingle Fatih Çelik
ENTEGRE NEHİR HAVZASINI YÖNETME DENEYİMLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ: ABD VE TÜRKİYE ÖRNEKLERİ - THE COMPARATIVE ANALYSIS OF THE INTEGRATED RIVER BASIN MANAGEMENT EXPERIENCES: USA AND TURKEY SAMPLES
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
tennessee vadisi yönetimi (tva)
entegre nehir havzasını yönetme (irbm)
güneydoğu anadolu projesi (gap)
abd
türkiye
integrated river basin management (irbm)
tennessee valley authority (tva)
southeastern anatolia project (gap)
usa
turkey
title ENTEGRE NEHİR HAVZASINI YÖNETME DENEYİMLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ: ABD VE TÜRKİYE ÖRNEKLERİ - THE COMPARATIVE ANALYSIS OF THE INTEGRATED RIVER BASIN MANAGEMENT EXPERIENCES: USA AND TURKEY SAMPLES
title_full ENTEGRE NEHİR HAVZASINI YÖNETME DENEYİMLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ: ABD VE TÜRKİYE ÖRNEKLERİ - THE COMPARATIVE ANALYSIS OF THE INTEGRATED RIVER BASIN MANAGEMENT EXPERIENCES: USA AND TURKEY SAMPLES
title_fullStr ENTEGRE NEHİR HAVZASINI YÖNETME DENEYİMLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ: ABD VE TÜRKİYE ÖRNEKLERİ - THE COMPARATIVE ANALYSIS OF THE INTEGRATED RIVER BASIN MANAGEMENT EXPERIENCES: USA AND TURKEY SAMPLES
title_full_unstemmed ENTEGRE NEHİR HAVZASINI YÖNETME DENEYİMLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ: ABD VE TÜRKİYE ÖRNEKLERİ - THE COMPARATIVE ANALYSIS OF THE INTEGRATED RIVER BASIN MANAGEMENT EXPERIENCES: USA AND TURKEY SAMPLES
title_short ENTEGRE NEHİR HAVZASINI YÖNETME DENEYİMLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ: ABD VE TÜRKİYE ÖRNEKLERİ - THE COMPARATIVE ANALYSIS OF THE INTEGRATED RIVER BASIN MANAGEMENT EXPERIENCES: USA AND TURKEY SAMPLES
title_sort entegre nehir havzasini yonetme deneyimlerinin karsilastirmali analizi abd ve turkiye ornekleri the comparative analysis of the integrated river basin management experiences usa and turkey samples
topic tennessee vadisi yönetimi (tva)
entegre nehir havzasını yönetme (irbm)
güneydoğu anadolu projesi (gap)
abd
türkiye
integrated river basin management (irbm)
tennessee valley authority (tva)
southeastern anatolia project (gap)
usa
turkey
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/743914
work_keys_str_mv AT fatihcelik entegrenehirhavzasiniyonetmedeneyimlerininkarsilastirmalianaliziabdveturkiyeorneklerithecomparativeanalysisoftheintegratedriverbasinmanagementexperiencesusaandturkeysamples