بررسی تغییرات کاربری اراضی حوضه سد کارده به روش آنالیز شدت
پوشش زمین و کاربری اراضی از مهمترین عوامل هیدرولوژیکی در حوضههای آبخیز میباشند؛ زیرا در کیفیت و حجم کل رواناب نقش مؤثری دارند. بررسی میزان افزایش، کاهش، انتقال و ثبات بین کاربریها درک بهتری از نحوه تغییرات پوشش و کاربری اراضی یک منطقه میدهد. این تحقیق تغییرات را در میان کلاسهای طبقهبندی شده ک...
Saved in:
Main Authors: | , , , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2019-06-01
|
Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
Subjects: | |
Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_33340_f08a4a98291b7b16b6c4e7b6fe1ae49b.pdf |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1832591398994444288 |
---|---|
author | مهدی مهدیزاده کاریزکی امین علیزاده حسین انصاری هادی معماریان خلیل آباد |
author_facet | مهدی مهدیزاده کاریزکی امین علیزاده حسین انصاری هادی معماریان خلیل آباد |
author_sort | مهدی مهدیزاده کاریزکی |
collection | DOAJ |
description | پوشش زمین و کاربری اراضی از مهمترین عوامل هیدرولوژیکی در حوضههای آبخیز میباشند؛ زیرا در کیفیت و حجم کل رواناب نقش مؤثری دارند. بررسی میزان افزایش، کاهش، انتقال و ثبات بین کاربریها درک بهتری از نحوه تغییرات پوشش و کاربری اراضی یک منطقه میدهد. این تحقیق تغییرات را در میان کلاسهای طبقهبندی شده کاربری اراضی حوضه آبخیز سد کارده (شمالشرق ایران) ارزیابی و شدت آنها را در سه بعد زمان، طبقه و شدت انتقال تحلیل میکند. با استفاده از تصاویر ماهوارهای و بررسیهای میدانی، منطقه مورد مطالعه در سالهای 1987، 1998، 2008 و 2016 به پنج طبقه مرتع، زراعت آبی و باغات، زراعت دیم، برونزدگی سنگی بدون پوشش و مناطق مسکونی طبقهبندی شد. تحلیل شدت تغییرات کاربریها براساس روش ریاضی ابداعی آلدویک و پنتیوس(2012) که شدتهای مشاهداتی را با شدت یکنواخت مقایسه میکند، انجام شد. برای هر بازه زمانی، جدول تقاطعی ایجاد شد و شدت تغییرات هر کاربری در سه بعد زمان، طبقه و انتقال بررسی شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان تغییرات کاربری اراضی مربوط به سه کاربری مرتع، زراعت آبی و دیم بوده و در بازه زمانی 1998-1987 رخ داده است، اما شدت این تغییرات در بازه زمانی 2016- 2008 بیشتر بود. در تمامی دورهها کاربری مرتع بهعنوان یک پتانسیل در تبدیل به سایر کاربریها نقش مؤثر داشته و تغییرات کاربریها الگوی منظمی نداشتند. در اثر تغییرات شدید و غیراصولی تبدیل کاربری مرتع به اراضی زراعی دیم و آبی و بالعکس، کاربری بدون پوشش 4 درصد افزایش نشان داد. نتایج نشان میدهد که همانند سایر مناطق مشابه در کشورهای درحالتوسعه، تغییرات کاربری اراضی با رشد جمعیتی، شرایط اقلیمی و اقتصادی کشور مرتبط است و میتواند بر منابع طبیعی تأثیر مخرب بگذارد. |
format | Article |
id | doaj-art-b91ea3a48aa741ec8b6f03d49fb230e7 |
institution | Kabale University |
issn | 2322-1682 2383-3076 |
language | English |
publishDate | 2019-06-01 |
publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
record_format | Article |
series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
spelling | doaj-art-b91ea3a48aa741ec8b6f03d49fb230e72025-01-22T12:10:30ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762019-06-0182759510.22067/geo.v8i2.8204033340بررسی تغییرات کاربری اراضی حوضه سد کارده به روش آنالیز شدتمهدی مهدیزاده کاریزکی0امین علیزاده1حسین انصاری2هادی معماریان خلیل آباد3دانشگاه فردوسی مشهددانشگاه فردوسی مشهددانشگاه فردوسی مشهددانشگاه بیرجندپوشش زمین و کاربری اراضی از مهمترین عوامل هیدرولوژیکی در حوضههای آبخیز میباشند؛ زیرا در کیفیت و حجم کل رواناب نقش مؤثری دارند. بررسی میزان افزایش، کاهش، انتقال و ثبات بین کاربریها درک بهتری از نحوه تغییرات پوشش و کاربری اراضی یک منطقه میدهد. این تحقیق تغییرات را در میان کلاسهای طبقهبندی شده کاربری اراضی حوضه آبخیز سد کارده (شمالشرق ایران) ارزیابی و شدت آنها را در سه بعد زمان، طبقه و شدت انتقال تحلیل میکند. با استفاده از تصاویر ماهوارهای و بررسیهای میدانی، منطقه مورد مطالعه در سالهای 1987، 1998، 2008 و 2016 به پنج طبقه مرتع، زراعت آبی و باغات، زراعت دیم، برونزدگی سنگی بدون پوشش و مناطق مسکونی طبقهبندی شد. تحلیل شدت تغییرات کاربریها براساس روش ریاضی ابداعی آلدویک و پنتیوس(2012) که شدتهای مشاهداتی را با شدت یکنواخت مقایسه میکند، انجام شد. برای هر بازه زمانی، جدول تقاطعی ایجاد شد و شدت تغییرات هر کاربری در سه بعد زمان، طبقه و انتقال بررسی شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان تغییرات کاربری اراضی مربوط به سه کاربری مرتع، زراعت آبی و دیم بوده و در بازه زمانی 1998-1987 رخ داده است، اما شدت این تغییرات در بازه زمانی 2016- 2008 بیشتر بود. در تمامی دورهها کاربری مرتع بهعنوان یک پتانسیل در تبدیل به سایر کاربریها نقش مؤثر داشته و تغییرات کاربریها الگوی منظمی نداشتند. در اثر تغییرات شدید و غیراصولی تبدیل کاربری مرتع به اراضی زراعی دیم و آبی و بالعکس، کاربری بدون پوشش 4 درصد افزایش نشان داد. نتایج نشان میدهد که همانند سایر مناطق مشابه در کشورهای درحالتوسعه، تغییرات کاربری اراضی با رشد جمعیتی، شرایط اقلیمی و اقتصادی کشور مرتبط است و میتواند بر منابع طبیعی تأثیر مخرب بگذارد.https://geoeh.um.ac.ir/article_33340_f08a4a98291b7b16b6c4e7b6fe1ae49b.pdfکاربری اراضیپوششطبقهبندیشدت تغییراتحوضه آبخیز |
spellingShingle | مهدی مهدیزاده کاریزکی امین علیزاده حسین انصاری هادی معماریان خلیل آباد بررسی تغییرات کاربری اراضی حوضه سد کارده به روش آنالیز شدت جغرافیا و مخاطرات محیطی کاربری اراضی پوشش طبقهبندی شدت تغییرات حوضه آبخیز |
title | بررسی تغییرات کاربری اراضی حوضه سد کارده به روش آنالیز شدت |
title_full | بررسی تغییرات کاربری اراضی حوضه سد کارده به روش آنالیز شدت |
title_fullStr | بررسی تغییرات کاربری اراضی حوضه سد کارده به روش آنالیز شدت |
title_full_unstemmed | بررسی تغییرات کاربری اراضی حوضه سد کارده به روش آنالیز شدت |
title_short | بررسی تغییرات کاربری اراضی حوضه سد کارده به روش آنالیز شدت |
title_sort | بررسی تغییرات کاربری اراضی حوضه سد کارده به روش آنالیز شدت |
topic | کاربری اراضی پوشش طبقهبندی شدت تغییرات حوضه آبخیز |
url | https://geoeh.um.ac.ir/article_33340_f08a4a98291b7b16b6c4e7b6fe1ae49b.pdf |
work_keys_str_mv | AT mhdymhdyzạdhḵạryzḵy brrsytgẖyyrạtḵạrbryạrạḍyḥwḍhsdḵạrdhbhrwsẖậnạlyzsẖdt AT ạmynʿlyzạdh brrsytgẖyyrạtḵạrbryạrạḍyḥwḍhsdḵạrdhbhrwsẖậnạlyzsẖdt AT ḥsynạnṣạry brrsytgẖyyrạtḵạrbryạrạḍyḥwḍhsdḵạrdhbhrwsẖậnạlyzsẖdt AT hạdymʿmạryạnkẖlylậbạd brrsytgẖyyrạtḵạrbryạrạḍyḥwḍhsdḵạrdhbhrwsẖậnạlyzsẖdt |