الگوی سازگاری معیشت جوامع روستایی ایران در مواجه با تغییرات اقلیمی

امروزه معیشت روستائیان به‌شدت با تغییرات اقلیمی گره‌خورده است؛ به‌طوری‌که با افزایش این تغییرات وضعیت پایداری معیشتی آنان با بحران مواجه است. این مسئله نشان از چگونگی الگوی سازگاری این جوامع در برخورد با این تغییرات دارد؛ بنابراین، هدف پژوهش حاضر شناسایی الگوی سازگاری معیشت جوامع روستایی ایران در مو...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: علی مختاری کرچگانی, علی خدادادی, مرتضی توکلی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2024-06-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_44276_0290c6646c890c1a399ddea0582dd5af.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832592594651054080
author علی مختاری کرچگانی
علی خدادادی
مرتضی توکلی
author_facet علی مختاری کرچگانی
علی خدادادی
مرتضی توکلی
author_sort علی مختاری کرچگانی
collection DOAJ
description امروزه معیشت روستائیان به‌شدت با تغییرات اقلیمی گره‌خورده است؛ به‌طوری‌که با افزایش این تغییرات وضعیت پایداری معیشتی آنان با بحران مواجه است. این مسئله نشان از چگونگی الگوی سازگاری این جوامع در برخورد با این تغییرات دارد؛ بنابراین، هدف پژوهش حاضر شناسایی الگوی سازگاری معیشت جوامع روستایی ایران در مواجه با تغییرات اقلیمی است. روش مطالعه در زمره مطالعات کاربردی است، که از نظر هدف توصیفی– تبیینی، در یک رویکرد کیفی و کمی صورت پذیرفته است. این تحقیق از روش نمونه‌گیری غیراحتمالی هدفمند بوده، و برای گردآوری داده‌های ثانویه از روش اسنادی و داده‌های اولیه از روش میدانی (پرسشنامه کیو) استفاده ‌شده. جامعه موردمطالعه شامل خبرگان است؛ پرسشنامه‌ها به‌صورت الکترونیکی، برای 20 نفر از کارشناسان (جامعه دانشگاهی) ارسال گردید. جهت تجزیه‌وتحلیل داده­های جمع‌آوری‌شده از روش تحلیل عاملی کیو استفاده‌ شده. نتایج پژوهش حاکی از آن است که الگوی پایین به بالا به‌عنوان راهبرد محوری در سازگاری معیشتی جوامع روستایی در برابر تغییرات اقلیمی خواهد بود. از سویی دو عامل "سازگاری زیست‌محیطی" با امتیاز 34.37 و "سازگاری اجتماعی" با امتیاز 23.8 به‌عنوان مهم‌ترین راهبردها معیشتی برای جوامع روستایی ایران شناخته شدند که این الگوی سازگاری می­تواند در قالب برنامه‌های اجرایی همچون: آموزش الگوی­های رفتاری سازگار؛ ارتقاء پشتیبانی اجتماعی؛ شیوه‌های صرفه‌جویی در مصرف آب و اشتراک‌گذاری دانش بومی جوامع روستایی در مواجه با تغییرات اقلیمی محقق گردد. همچنین، برای پایداری معیشت روستائیان در مواجه با رویدادهای اقلیمی، نهادهای داخلی و خارجی می‌توانند با بهره‌گیری از ظرفیت‌های دانش بومی به سیاست‌های سازگاری دست پیدا کنند.
format Article
id doaj-art-b8c783e472274da9a10656762d956ec4
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2024-06-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-b8c783e472274da9a10656762d956ec42025-01-21T06:39:27ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762024-06-0113226329110.22067/geoeh.2023.83326.139244276الگوی سازگاری معیشت جوامع روستایی ایران در مواجه با تغییرات اقلیمیعلی مختاری کرچگانی0علی خدادادی1مرتضی توکلی2دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایراندانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایراندانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایرانامروزه معیشت روستائیان به‌شدت با تغییرات اقلیمی گره‌خورده است؛ به‌طوری‌که با افزایش این تغییرات وضعیت پایداری معیشتی آنان با بحران مواجه است. این مسئله نشان از چگونگی الگوی سازگاری این جوامع در برخورد با این تغییرات دارد؛ بنابراین، هدف پژوهش حاضر شناسایی الگوی سازگاری معیشت جوامع روستایی ایران در مواجه با تغییرات اقلیمی است. روش مطالعه در زمره مطالعات کاربردی است، که از نظر هدف توصیفی– تبیینی، در یک رویکرد کیفی و کمی صورت پذیرفته است. این تحقیق از روش نمونه‌گیری غیراحتمالی هدفمند بوده، و برای گردآوری داده‌های ثانویه از روش اسنادی و داده‌های اولیه از روش میدانی (پرسشنامه کیو) استفاده ‌شده. جامعه موردمطالعه شامل خبرگان است؛ پرسشنامه‌ها به‌صورت الکترونیکی، برای 20 نفر از کارشناسان (جامعه دانشگاهی) ارسال گردید. جهت تجزیه‌وتحلیل داده­های جمع‌آوری‌شده از روش تحلیل عاملی کیو استفاده‌ شده. نتایج پژوهش حاکی از آن است که الگوی پایین به بالا به‌عنوان راهبرد محوری در سازگاری معیشتی جوامع روستایی در برابر تغییرات اقلیمی خواهد بود. از سویی دو عامل "سازگاری زیست‌محیطی" با امتیاز 34.37 و "سازگاری اجتماعی" با امتیاز 23.8 به‌عنوان مهم‌ترین راهبردها معیشتی برای جوامع روستایی ایران شناخته شدند که این الگوی سازگاری می­تواند در قالب برنامه‌های اجرایی همچون: آموزش الگوی­های رفتاری سازگار؛ ارتقاء پشتیبانی اجتماعی؛ شیوه‌های صرفه‌جویی در مصرف آب و اشتراک‌گذاری دانش بومی جوامع روستایی در مواجه با تغییرات اقلیمی محقق گردد. همچنین، برای پایداری معیشت روستائیان در مواجه با رویدادهای اقلیمی، نهادهای داخلی و خارجی می‌توانند با بهره‌گیری از ظرفیت‌های دانش بومی به سیاست‌های سازگاری دست پیدا کنند.https://geoeh.um.ac.ir/article_44276_0290c6646c890c1a399ddea0582dd5af.pdfسازگاری معیشتیتغییرات اقلیمیالگوی پایین به بالادانش بومیجوامع روستاییسازگاری زیست محیطی
spellingShingle علی مختاری کرچگانی
علی خدادادی
مرتضی توکلی
الگوی سازگاری معیشت جوامع روستایی ایران در مواجه با تغییرات اقلیمی
جغرافیا و مخاطرات محیطی
سازگاری معیشتی
تغییرات اقلیمی
الگوی پایین به بالا
دانش بومی
جوامع روستایی
سازگاری زیست محیطی
title الگوی سازگاری معیشت جوامع روستایی ایران در مواجه با تغییرات اقلیمی
title_full الگوی سازگاری معیشت جوامع روستایی ایران در مواجه با تغییرات اقلیمی
title_fullStr الگوی سازگاری معیشت جوامع روستایی ایران در مواجه با تغییرات اقلیمی
title_full_unstemmed الگوی سازگاری معیشت جوامع روستایی ایران در مواجه با تغییرات اقلیمی
title_short الگوی سازگاری معیشت جوامع روستایی ایران در مواجه با تغییرات اقلیمی
title_sort الگوی سازگاری معیشت جوامع روستایی ایران در مواجه با تغییرات اقلیمی
topic سازگاری معیشتی
تغییرات اقلیمی
الگوی پایین به بالا
دانش بومی
جوامع روستایی
سازگاری زیست محیطی
url https://geoeh.um.ac.ir/article_44276_0290c6646c890c1a399ddea0582dd5af.pdf
work_keys_str_mv AT ʿlymkẖtạryḵrcẖgạny ạlgwysạzgạrymʿysẖtjwạmʿrwstạyyạyrạndrmwạjhbạtgẖyyrạtạqlymy
AT ʿlykẖdạdạdy ạlgwysạzgạrymʿysẖtjwạmʿrwstạyyạyrạndrmwạjhbạtgẖyyrạtạqlymy
AT mrtḍytwḵly ạlgwysạzgạrymʿysẖtjwạmʿrwstạyyạyrạndrmwạjhbạtgẖyyrạtạqlymy