Iraklı Şair Ma´rûf er-Rusâfî’nin Gözünden Hülâgû’nun Bağdat İstilası

İslam tarihinin en kahredici olaylarından birisi, 1258 yılında Bağdat’ın Moğol orduları tarafından istila edilmesidir. Günlerce süren katliam sonucunda şehir yerle bir edilmiş, yüzbinlerce insan öldürülmüş ve kütüphaneler yakılmış, nehre dökülmüş ve İslam medeniyetine kastedilmiştir. Bağdat’ın tahri...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Adnan Arslan
Format: Article
Language:English
Published: Çorum Çağrı Eğitim Vakfı 2022-12-01
Series:İslami İlimler Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2809969
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832570916790337536
author Adnan Arslan
author_facet Adnan Arslan
author_sort Adnan Arslan
collection DOAJ
description İslam tarihinin en kahredici olaylarından birisi, 1258 yılında Bağdat’ın Moğol orduları tarafından istila edilmesidir. Günlerce süren katliam sonucunda şehir yerle bir edilmiş, yüzbinlerce insan öldürülmüş ve kütüphaneler yakılmış, nehre dökülmüş ve İslam medeniyetine kastedilmiştir. Bağdat’ın tahribi Arap edebiyatında şehir mersiyesi olarak bilinen türe konu olmuş ve pek çok şair, şehrin başına gelenler üzerine ağıt yakmıştır. Bu şairlerden biri olan Iraklı şair Ma´rûf er-Rusâfî (ö. 1945), yaklaşık altmış beyitlik kasidesinde Bağdat’ta yaşananları edebi bir üslup içerisinde ele almıştır. Kasidede işgalin nasıl gerçekleştiğine dair tarihi veriler edebi sanatlar eşliğinde tasvir edilirken bir taraftan da yapılan hatalara göndermede bulunularak Irak ve İslam dünyasına da mesajlar verilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada şairin kasidesi edebi dil ve üslubun yanı sıra içerdiği siyasi ve sosyal tavsiyeler iki ayrı başlık halinde incelenmiştir. Şaire göre, Bağdat’ın sukuta uğradığı 1258 öncesi ile şairin büyük yıkılışlara tanıklık ettiği yirminci yüzyıl başları arasında Sünni-Şii çekişmesi bakımından çok bir fark yoktur. Bağdat ve civarında asırlar boyu devam eden ve Müslümanlara hilafetin yıkılması ve katliamlar yaşanması gibi çok ağır bedeller ödeten Sünni-Şiî çatışması hala devam etmektedir. Bu açıdan Rusâfî’nin kasidesi, tarihi bir olayı edebi üslup içerisinde aktarırken güne ve gelecek kuşaklara belirli düşüncelerin satır arasında nasıl telkin edilebileceğine dair fikir vermektedir denilebilir.
format Article
id doaj-art-b5746dd86062467d8545807b53103c30
institution Kabale University
issn 1306-7044
language English
publishDate 2022-12-01
publisher Çorum Çağrı Eğitim Vakfı
record_format Article
series İslami İlimler Dergisi
spelling doaj-art-b5746dd86062467d8545807b53103c302025-02-02T13:45:41ZengÇorum Çağrı Eğitim Vakfıİslami İlimler Dergisi1306-70442022-12-01172536710.34082/islamiilimler.1213898167Iraklı Şair Ma´rûf er-Rusâfî’nin Gözünden Hülâgû’nun Bağdat İstilasıAdnan Arslan0https://orcid.org/0000-0002-3989-6612BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ, İSLAMİ İLİMLER FAKÜLTESİİslam tarihinin en kahredici olaylarından birisi, 1258 yılında Bağdat’ın Moğol orduları tarafından istila edilmesidir. Günlerce süren katliam sonucunda şehir yerle bir edilmiş, yüzbinlerce insan öldürülmüş ve kütüphaneler yakılmış, nehre dökülmüş ve İslam medeniyetine kastedilmiştir. Bağdat’ın tahribi Arap edebiyatında şehir mersiyesi olarak bilinen türe konu olmuş ve pek çok şair, şehrin başına gelenler üzerine ağıt yakmıştır. Bu şairlerden biri olan Iraklı şair Ma´rûf er-Rusâfî (ö. 1945), yaklaşık altmış beyitlik kasidesinde Bağdat’ta yaşananları edebi bir üslup içerisinde ele almıştır. Kasidede işgalin nasıl gerçekleştiğine dair tarihi veriler edebi sanatlar eşliğinde tasvir edilirken bir taraftan da yapılan hatalara göndermede bulunularak Irak ve İslam dünyasına da mesajlar verilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada şairin kasidesi edebi dil ve üslubun yanı sıra içerdiği siyasi ve sosyal tavsiyeler iki ayrı başlık halinde incelenmiştir. Şaire göre, Bağdat’ın sukuta uğradığı 1258 öncesi ile şairin büyük yıkılışlara tanıklık ettiği yirminci yüzyıl başları arasında Sünni-Şii çekişmesi bakımından çok bir fark yoktur. Bağdat ve civarında asırlar boyu devam eden ve Müslümanlara hilafetin yıkılması ve katliamlar yaşanması gibi çok ağır bedeller ödeten Sünni-Şiî çatışması hala devam etmektedir. Bu açıdan Rusâfî’nin kasidesi, tarihi bir olayı edebi üslup içerisinde aktarırken güne ve gelecek kuşaklara belirli düşüncelerin satır arasında nasıl telkin edilebileceğine dair fikir vermektedir denilebilir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2809969arap dili ve belagatiarap şiirima´rûf er-rusâfîhülâgûbağdat.arabic language and rhetoricarabic poetrymahülegübaghdad.arap dili ve belagatiarap şiirima´rûf er-rusâfîhülâgûbağdat.arabic language and rhetoricarabic poetrymahülegübaghdad.arabic language and rhetoricarabic poetrymahülegübaghdad.
spellingShingle Adnan Arslan
Iraklı Şair Ma´rûf er-Rusâfî’nin Gözünden Hülâgû’nun Bağdat İstilası
İslami İlimler Dergisi
arap dili ve belagati
arap şiiri
ma´rûf er-rusâfî
hülâgû
bağdat.
arabic language and rhetoric
arabic poetry
ma
hülegü
baghdad.
arap dili ve belagati
arap şiiri
ma´rûf er-rusâfî
hülâgû
bağdat.
arabic language and rhetoric
arabic poetry
ma
hülegü
baghdad.
arabic language and rhetoric
arabic poetry
ma
hülegü
baghdad.
title Iraklı Şair Ma´rûf er-Rusâfî’nin Gözünden Hülâgû’nun Bağdat İstilası
title_full Iraklı Şair Ma´rûf er-Rusâfî’nin Gözünden Hülâgû’nun Bağdat İstilası
title_fullStr Iraklı Şair Ma´rûf er-Rusâfî’nin Gözünden Hülâgû’nun Bağdat İstilası
title_full_unstemmed Iraklı Şair Ma´rûf er-Rusâfî’nin Gözünden Hülâgû’nun Bağdat İstilası
title_short Iraklı Şair Ma´rûf er-Rusâfî’nin Gözünden Hülâgû’nun Bağdat İstilası
title_sort irakli sair ma´ruf er rusafi nin gozunden hulagu nun bagdat istilasi
topic arap dili ve belagati
arap şiiri
ma´rûf er-rusâfî
hülâgû
bağdat.
arabic language and rhetoric
arabic poetry
ma
hülegü
baghdad.
arap dili ve belagati
arap şiiri
ma´rûf er-rusâfî
hülâgû
bağdat.
arabic language and rhetoric
arabic poetry
ma
hülegü
baghdad.
arabic language and rhetoric
arabic poetry
ma
hülegü
baghdad.
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2809969
work_keys_str_mv AT adnanarslan iraklısairmaruferrusafiningozundenhulagununbagdatistilası