BİR EDEBÎ TÜR OLARAK ATVÂR-I SEB’A VE MANZUM İKİ ÖRNEĞİ

İslaminancına göre nefs, salt kötü değildir. Bazı riyazet metotlarıyla belirli safhalardansonra saf hâle gelebilir. Nefs; emmâre, levvâme, mülhime, mutmainne, râziyye,marziyye ve kâmile adı verilen yedi aşamalı bir yapıya sahiptir. Tasavvufkültüründe, nefsin bu yedi mertebesini ele alan eserlere “at...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: İlyas Kayaokay
Format: Article
Language:English
Published: Çorum Çağrı Eğitim Vakfı 2019-11-01
Series:İslami İlimler Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/826014
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:İslaminancına göre nefs, salt kötü değildir. Bazı riyazet metotlarıyla belirli safhalardansonra saf hâle gelebilir. Nefs; emmâre, levvâme, mülhime, mutmainne, râziyye,marziyye ve kâmile adı verilen yedi aşamalı bir yapıya sahiptir. Tasavvufkültüründe, nefsin bu yedi mertebesini ele alan eserlere “atvâr-ı seb’a” adıverilmektedir. Halvetîlerde daha fazla görülen atvâr-ı seb’a yazma geleneğininbilinen en meşhur örneğini Sofyalı Bâlî kaleme almıştır. Manzum veya mensurolarak yazılan atvâr-ı seb’alar, dîvân edebiyatı çalışmalarında edebî türliteratürüne dâhil edilmemiştir. Müstakil ve bazı eserlerde bir bölüm olarakyer alan müellifi belirli ve belirsiz elliden fazla atvâr-ı seb’a metnininbulunması, atvâr-ı seb’anın bir edebî tür olarak dikkate alınması gerektiğinigöstermektedir. Bumakalede dîvân edebiyatında tespit ettiğimiz iki manzum atvâr-ı seb’a örneği üzerindedurulacaktır. Bu manzumelerden biri; Oğlanlar Şeyhi İbrahim’in 1080 beyittenmüteşekkil “Müfîd ü Muhtasar” adlı mesnevisi içerisinde, 874-1035. beyitler arasında yeralmaktadır. Diğeri ise; Senâyî Hasan Şabânî’nin Dîvânı’nda yer alan 7 benddenmüteşekkil bir terci-i benddir. Çalışmamızda atvâr-ı seb’a hakkında bilgiverildikten sonra bu manzumeler tanıtılacaktır.    
ISSN:1306-7044