بررسی حداکثر دبی مقادیر سیلاب حوضه آبریز شیراز در توزیع گمبل تیپ یک (مطالعه موردی: رودخانه خشک، استان فارس)
پژوهش حاضر با هدفِ شناسایی مطالعه جامع، جهت مقادیر دبی‌های مؤثر بر وقوع سیلاب‌های شهری رودخانه خشک شیراز انجام شده است. حوضه آبریز شیراز با مساحت برابر 10/1865 کیلومترمربع و اقلیم خشک و نیمه‌خشک، همراه با پوشش گیاهی متوسط به دلیل خشکسالی‌ها و تغییرات کاربری اراضی است که نشان از شرایط سیلابی حوضه در...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2024-01-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_42701_4d18cf28fc0a247b05c5e557d6dbecda.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832592593016324096 |
|---|---|
| author | شهرام روستایی حسن افتخار فریبا کرمی سعید نگهبان |
| author_facet | شهرام روستایی حسن افتخار فریبا کرمی سعید نگهبان |
| author_sort | شهرام روستایی |
| collection | DOAJ |
| description | پژوهش حاضر با هدفِ شناسایی مطالعه جامع، جهت مقادیر دبی‌های مؤثر بر وقوع سیلاب‌های شهری رودخانه خشک شیراز انجام شده است. حوضه آبریز شیراز با مساحت برابر 10/1865 کیلومترمربع و اقلیم خشک و نیمه‌خشک، همراه با پوشش گیاهی متوسط به دلیل خشکسالی‌ها و تغییرات کاربری اراضی است که نشان از شرایط سیلابی حوضه در زمان رخداد رگبارهای ناگهانی دارد. روش تحقیق آماری- تحلیلی و نوع آن کاربردی است. بدین منظور در جمع‌آوری داده‌ها از آمار درازمدت بارش در ایستگاه باران‌سنجی حوضه آبریز شیراز در یک دورۀ 50 ساله و آمار دبی حداکثر روزانه در یک دورۀ 44 ساله ایستگاه‌های آب‌سنجی موجود در منطقه، پس از بررسی موقعیت مکانی، کیفیت تجهیزات، مدت و کیفیت داده‌های ایستگاه‌های آب‌سنجی، استفاده شده است. سپس به‌منظور انتخاب توزیع مناسب، داده‌های هر ایستگاه در محیط "Excle" وارد شده و اقدام به استخراج ماکزیمم مقادیر دبی شده و خروجی‌ها و ضوابط جبری در نرم‌افزار Graphers 16 محاسبه و تهیه شده است. در مرحله بعد جهت رفع اوریب یا بایاس از میانگین و انحراف استاندارد مقادیر دبی در تابع احتمال تیپ یک گمبل، با محاسبه گشتاور دوم توزیع حد آستانه از ساختار جز به جز ریمان استفاده شده است. درنهایت این تحقیق نشان داد تا قبل از قاجاریه دقیقاً توسعۀ فیزیکی شهر شیراز خارج از محدوده عبور رودخانه خشک بوده است؛ اما به‌تدریج با روند توسعه شهرنشینی، عدم رعایت حریم رودخانه و مدیریت‌های غلط شهری در حال حاضر کوچک‌ترین بارش‌های سالانه موجب وقوع سیلاب شهری شیراز شده است؛ به‌طوری‌که با این تفاسیر بروز فاجعه در به وقوع پیوستن دبی پیک طی صدسال با احتمال 70 در صد با حدود 200 مترمکعب در ثانیه حتمی است، اما این به معنای وقوع سیل در شیراز طریق رودخانه خشک نبوده است. |
| format | Article |
| id | doaj-art-b490b40836ca4838a027d956cfecc0f8 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2024-01-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-b490b40836ca4838a027d956cfecc0f82025-01-21T06:40:52ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762024-01-0112411713710.22067/geoeh.2022.77273.124542701بررسی حداکثر دبی مقادیر سیلاب حوضه آبریز شیراز در توزیع گمبل تیپ یک (مطالعه موردی: رودخانه خشک، استان فارس)شهرام روستایی0حسن افتخار1فریبا کرمی2سعید نگهبان3استاد ژئومورفولوژی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایراندانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایراناستاد ژئومورفولوژی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایراندانشیار ژئومورفولوژی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایرانپژوهش حاضر با هدفِ شناسایی مطالعه جامع، جهت مقادیر دبی‌های مؤثر بر وقوع سیلاب‌های شهری رودخانه خشک شیراز انجام شده است. حوضه آبریز شیراز با مساحت برابر 10/1865 کیلومترمربع و اقلیم خشک و نیمه‌خشک، همراه با پوشش گیاهی متوسط به دلیل خشکسالی‌ها و تغییرات کاربری اراضی است که نشان از شرایط سیلابی حوضه در زمان رخداد رگبارهای ناگهانی دارد. روش تحقیق آماری- تحلیلی و نوع آن کاربردی است. بدین منظور در جمع‌آوری داده‌ها از آمار درازمدت بارش در ایستگاه باران‌سنجی حوضه آبریز شیراز در یک دورۀ 50 ساله و آمار دبی حداکثر روزانه در یک دورۀ 44 ساله ایستگاه‌های آب‌سنجی موجود در منطقه، پس از بررسی موقعیت مکانی، کیفیت تجهیزات، مدت و کیفیت داده‌های ایستگاه‌های آب‌سنجی، استفاده شده است. سپس به‌منظور انتخاب توزیع مناسب، داده‌های هر ایستگاه در محیط "Excle" وارد شده و اقدام به استخراج ماکزیمم مقادیر دبی شده و خروجی‌ها و ضوابط جبری در نرم‌افزار Graphers 16 محاسبه و تهیه شده است. در مرحله بعد جهت رفع اوریب یا بایاس از میانگین و انحراف استاندارد مقادیر دبی در تابع احتمال تیپ یک گمبل، با محاسبه گشتاور دوم توزیع حد آستانه از ساختار جز به جز ریمان استفاده شده است. درنهایت این تحقیق نشان داد تا قبل از قاجاریه دقیقاً توسعۀ فیزیکی شهر شیراز خارج از محدوده عبور رودخانه خشک بوده است؛ اما به‌تدریج با روند توسعه شهرنشینی، عدم رعایت حریم رودخانه و مدیریت‌های غلط شهری در حال حاضر کوچک‌ترین بارش‌های سالانه موجب وقوع سیلاب شهری شیراز شده است؛ به‌طوری‌که با این تفاسیر بروز فاجعه در به وقوع پیوستن دبی پیک طی صدسال با احتمال 70 در صد با حدود 200 مترمکعب در ثانیه حتمی است، اما این به معنای وقوع سیل در شیراز طریق رودخانه خشک نبوده است.https://geoeh.um.ac.ir/article_42701_4d18cf28fc0a247b05c5e557d6dbecda.pdfسیلدبی حداکثرتوزیع گمبلحوضه شیراز |
| spellingShingle | شهرام روستایی حسن افتخار فریبا کرمی سعید نگهبان بررسی حداکثر دبی مقادیر سیلاب حوضه آبریز شیراز در توزیع گمبل تیپ یک (مطالعه موردی: رودخانه خشک، استان فارس) جغرافیا و مخاطرات محیطی سیل دبی حداکثر توزیع گمبل حوضه شیراز |
| title | بررسی حداکثر دبی مقادیر سیلاب حوضه آبریز شیراز در توزیع گمبل تیپ یک (مطالعه موردی: رودخانه خشک، استان فارس) |
| title_full | بررسی حداکثر دبی مقادیر سیلاب حوضه آبریز شیراز در توزیع گمبل تیپ یک (مطالعه موردی: رودخانه خشک، استان فارس) |
| title_fullStr | بررسی حداکثر دبی مقادیر سیلاب حوضه آبریز شیراز در توزیع گمبل تیپ یک (مطالعه موردی: رودخانه خشک، استان فارس) |
| title_full_unstemmed | بررسی حداکثر دبی مقادیر سیلاب حوضه آبریز شیراز در توزیع گمبل تیپ یک (مطالعه موردی: رودخانه خشک، استان فارس) |
| title_short | بررسی حداکثر دبی مقادیر سیلاب حوضه آبریز شیراز در توزیع گمبل تیپ یک (مطالعه موردی: رودخانه خشک، استان فارس) |
| title_sort | بررسی حداکثر دبی مقادیر سیلاب حوضه آبریز شیراز در توزیع گمبل تیپ یک مطالعه موردی رودخانه خشک، استان فارس |
| topic | سیل دبی حداکثر توزیع گمبل حوضه شیراز |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_42701_4d18cf28fc0a247b05c5e557d6dbecda.pdf |
| work_keys_str_mv | AT sẖhrạmrwstạyy brrsyḥdạḵtẖrdbymqạdyrsylạbḥwḍhậbryzsẖyrạzdrtwzyʿgmbltypyḵmṭạlʿhmwrdyrwdkẖạnhkẖsẖḵạstạnfạrs AT ḥsnạftkẖạr brrsyḥdạḵtẖrdbymqạdyrsylạbḥwḍhậbryzsẖyrạzdrtwzyʿgmbltypyḵmṭạlʿhmwrdyrwdkẖạnhkẖsẖḵạstạnfạrs AT frybạḵrmy brrsyḥdạḵtẖrdbymqạdyrsylạbḥwḍhậbryzsẖyrạzdrtwzyʿgmbltypyḵmṭạlʿhmwrdyrwdkẖạnhkẖsẖḵạstạnfạrs AT sʿydnghbạn brrsyḥdạḵtẖrdbymqạdyrsylạbḥwḍhậbryzsẖyrạzdrtwzyʿgmbltypyḵmṭạlʿhmwrdyrwdkẖạnhkẖsẖḵạstạnfạrs |