ارزیابی و مدل‌سازی تغییرات زمانی- مکانی کاربری اراضی در گسترش شدت بیابان‌زایی مناطق خشک شمال شرق ایران (سرخس)
تغییرات پوشش زمین در دهه‌های اخیر مشکلات فراوانی ازجمله تخریب منابع طبیعی را در برداشته است. پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی نقش مهمی در مدیریت منابع داشته و مدیران را در برنامه‌ریزی بهتر یاری می‌دهد. هدف از این تحقیق، بررسی تغییرات کاربری اراضی در گذشته و پیش‌بینی آن در آینده با استفاده از مدل ساز تغ...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2020-08-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_34145_8c9120c215b709126f147dd273d6e05e.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832591396694917120 |
|---|---|
| author | محبوبه سربازی مجید اونق علی محمدیان بهبهانی مرتضی اکبری |
| author_facet | محبوبه سربازی مجید اونق علی محمدیان بهبهانی مرتضی اکبری |
| author_sort | محبوبه سربازی |
| collection | DOAJ |
| description | تغییرات پوشش زمین در دهه‌های اخیر مشکلات فراوانی ازجمله تخریب منابع طبیعی را در برداشته است. پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی نقش مهمی در مدیریت منابع داشته و مدیران را در برنامه‌ریزی بهتر یاری می‌دهد. هدف از این تحقیق، بررسی تغییرات کاربری اراضی در گذشته و پیش‌بینی آن در آینده با استفاده از مدل ساز تغییر زمین (LCM) در توسعه شدت بیابان‌زایی مناطق خشک شمال شرق ایران، سرخس است. در این تحقیق با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای چند زمانه لندست مربوط به سال‌های 2000، 2005، 2010 و 2015، تغییرات کاربری اراضی طی 15 سال بررسی گردید. وضعیت کاربری اراضی سال 2030 با استفاده از مدل پیش‌بینی مارکوف و رویکرد مدل سازLCM و بر پایة شبکه‌های عصبی مصنوعی پیش‌بینی شد. نتایج نشان داد در طول این دوره، تغییرات کاربری اراضی شامل کاهش سه درصدی مراتع متوسط و غنی، افزایش سه درصدی مراتع فقیر و اراضی بایر و افزایش یک درصدی اراضی کشاورزی بوده است. وسعت پهنه‌های ماسه‌ای در کل این دوره بیش از یک درصد افزایش یافته است که نشان‌دهنده افزایش شدت بیابان‌زایی است. صحّت نقشه کاربری اراضی پیش‌بینی شده و نقشه واقعیت زمینی ضریب کاپای 85 درصدی را نشان می‌دهد. طبق نتایج طی سال‌های 2000 تا 2015 منطقه مطالعاتی دستخوش تغییرات وسیعی گردیده که عمده این تغییرات در جهت تخریب منطقه بوده است. نتایج پیش‌بینی مدل ساز نیز ادامه روند تخریب زمین و شدت بیابان‌زایی را تأیید می‌کند. |
| format | Article |
| id | doaj-art-b4040cf291534bb39a93c13f3f0773fe |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2020-08-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-b4040cf291534bb39a93c13f3f0773fe2025-01-22T12:12:03ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762020-08-019211810.22067/geo.v9i2.8589034145ارزیابی و مدل‌سازی تغییرات زمانی- مکانی کاربری اراضی در گسترش شدت بیابان‌زایی مناطق خشک شمال شرق ایران (سرخس)محبوبه سربازی0مجید اونق1علی محمدیان بهبهانی2مرتضی اکبری3دانشجوی دکتری بیابان‌زدایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگاناستاد گروه مدیریت مناطق بیابانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگاناستادیار گروه مدیریت مناطق بیابانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان- استادیار گروه مدیریت مناطق بیابانی، دانشگاه فردوسی مشهدتغییرات پوشش زمین در دهه‌های اخیر مشکلات فراوانی ازجمله تخریب منابع طبیعی را در برداشته است. پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی نقش مهمی در مدیریت منابع داشته و مدیران را در برنامه‌ریزی بهتر یاری می‌دهد. هدف از این تحقیق، بررسی تغییرات کاربری اراضی در گذشته و پیش‌بینی آن در آینده با استفاده از مدل ساز تغییر زمین (LCM) در توسعه شدت بیابان‌زایی مناطق خشک شمال شرق ایران، سرخس است. در این تحقیق با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای چند زمانه لندست مربوط به سال‌های 2000، 2005، 2010 و 2015، تغییرات کاربری اراضی طی 15 سال بررسی گردید. وضعیت کاربری اراضی سال 2030 با استفاده از مدل پیش‌بینی مارکوف و رویکرد مدل سازLCM و بر پایة شبکه‌های عصبی مصنوعی پیش‌بینی شد. نتایج نشان داد در طول این دوره، تغییرات کاربری اراضی شامل کاهش سه درصدی مراتع متوسط و غنی، افزایش سه درصدی مراتع فقیر و اراضی بایر و افزایش یک درصدی اراضی کشاورزی بوده است. وسعت پهنه‌های ماسه‌ای در کل این دوره بیش از یک درصد افزایش یافته است که نشان‌دهنده افزایش شدت بیابان‌زایی است. صحّت نقشه کاربری اراضی پیش‌بینی شده و نقشه واقعیت زمینی ضریب کاپای 85 درصدی را نشان می‌دهد. طبق نتایج طی سال‌های 2000 تا 2015 منطقه مطالعاتی دستخوش تغییرات وسیعی گردیده که عمده این تغییرات در جهت تخریب منطقه بوده است. نتایج پیش‌بینی مدل ساز نیز ادامه روند تخریب زمین و شدت بیابان‌زایی را تأیید می‌کند.https://geoeh.um.ac.ir/article_34145_8c9120c215b709126f147dd273d6e05e.pdfپیش‌بینی تغییرات کاربری اراضیتصاویر ماهواره‌ایتخریب زمینمدل ساز lcmبیابان‌زایی |
| spellingShingle | محبوبه سربازی مجید اونق علی محمدیان بهبهانی مرتضی اکبری ارزیابی و مدل‌سازی تغییرات زمانی- مکانی کاربری اراضی در گسترش شدت بیابان‌زایی مناطق خشک شمال شرق ایران (سرخس) جغرافیا و مخاطرات محیطی پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی تصاویر ماهواره‌ای تخریب زمین مدل ساز lcm بیابان‌زایی |
| title | ارزیابی و مدل‌سازی تغییرات زمانی- مکانی کاربری اراضی در گسترش شدت بیابان‌زایی مناطق خشک شمال شرق ایران (سرخس) |
| title_full | ارزیابی و مدل‌سازی تغییرات زمانی- مکانی کاربری اراضی در گسترش شدت بیابان‌زایی مناطق خشک شمال شرق ایران (سرخس) |
| title_fullStr | ارزیابی و مدل‌سازی تغییرات زمانی- مکانی کاربری اراضی در گسترش شدت بیابان‌زایی مناطق خشک شمال شرق ایران (سرخس) |
| title_full_unstemmed | ارزیابی و مدل‌سازی تغییرات زمانی- مکانی کاربری اراضی در گسترش شدت بیابان‌زایی مناطق خشک شمال شرق ایران (سرخس) |
| title_short | ارزیابی و مدل‌سازی تغییرات زمانی- مکانی کاربری اراضی در گسترش شدت بیابان‌زایی مناطق خشک شمال شرق ایران (سرخس) |
| title_sort | ارزیابی و مدل‌سازی تغییرات زمانی مکانی کاربری اراضی در گسترش شدت بیابان‌زایی مناطق خشک شمال شرق ایران سرخس |
| topic | پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی تصاویر ماهواره‌ای تخریب زمین مدل ساز lcm بیابان‌زایی |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_34145_8c9120c215b709126f147dd273d6e05e.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mḥbwbhsrbạzy ạrzyạbywmdlsạzytgẖyyrạtzmạnymḵạnyḵạrbryạrạḍydrgstrsẖsẖdtbyạbạnzạyymnạṭqkẖsẖḵsẖmạlsẖrqạyrạnsrkẖs AT mjydạwnq ạrzyạbywmdlsạzytgẖyyrạtzmạnymḵạnyḵạrbryạrạḍydrgstrsẖsẖdtbyạbạnzạyymnạṭqkẖsẖḵsẖmạlsẖrqạyrạnsrkẖs AT ʿlymḥmdyạnbhbhạny ạrzyạbywmdlsạzytgẖyyrạtzmạnymḵạnyḵạrbryạrạḍydrgstrsẖsẖdtbyạbạnzạyymnạṭqkẖsẖḵsẖmạlsẖrqạyrạnsrkẖs AT mrtḍyạḵbry ạrzyạbywmdlsạzytgẖyyrạtzmạnymḵạnyḵạrbryạrạḍydrgstrsẖsẖdtbyạbạnzạyymnạṭqkẖsẖḵsẖmạlsẖrqạyrạnsrkẖs |