Anadolu’daki Kilim Motiflerinin Gümüş-Telkari Alanına Uygulanması: Mardin Olgunlaşma Enstitüsü Örneği

Dünyanın farklı bölge ve kültürlerinde pek çok insan kimi zaman gereksinimden, kimi vakit de dekoratif amaçlı olarak hayatlarında her türlü dokuma ürünlerini kullanmışlardır. Bu dokuma ürünlerinden biri de kilimlerdir. Kilim; tezgâhta atkı ipliklerinin, çözgü iplikleri arasından geçirilmesiyle, el i...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Fırat Allak
Format: Article
Language:English
Published: Mardin Artuklu University 2022-04-01
Series:International Journal of Mardin Studies (IJMS)
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2202513
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832570850677620736
author Fırat Allak
author_facet Fırat Allak
author_sort Fırat Allak
collection DOAJ
description Dünyanın farklı bölge ve kültürlerinde pek çok insan kimi zaman gereksinimden, kimi vakit de dekoratif amaçlı olarak hayatlarında her türlü dokuma ürünlerini kullanmışlardır. Bu dokuma ürünlerinden biri de kilimlerdir. Kilim; tezgâhta atkı ipliklerinin, çözgü iplikleri arasından geçirilmesiyle, el ile dokunan, halıdan daha ince ve tüysüz olan renkli ve nakışlı bir yün dokumadır. Çağımızda değişen teknoloji ile beraber üretim yöntemleri değişmiş olsa da kullanılan motiflerin anlamı asıllarını yüzyıllardır koruyarak günümüze kadar gelmeyi başarabilmiştir. Kilimlerde kullanılan motifler bazen kötü güçlerden korunmak için, bazen dile getirilemeyen hisleri sembolleştirmek için, bazen de iyi şans getirmesi için dokundukları anlaşılmaktadır. Anadolu coğrafyasında üretilen kilimler genellikle kadınlar tarafından dokunmaktaydı. Kadının hislerini sözlü olarak anlatamadığı yerde motiflerin dilini kullandığı bilinmektedir. Motiflerin manaları, vermek istenilen mesaj birçok araştırmacı için çalışma konusu olmuştur. Günümüzde bu motifler, taşıdıkları anlamlar ile kültürel mirasın bilincinin yanında sanatsal olarak pek çok alanda uygulanmasına ve yeni sanat eserlerinin ortaya çıkmasında esin kaynağı olmuştur. Bu alanlardan biri de gümüş-telkâri sanatıdır. Bu bağlamda çalışma konusu Mardin Olgunlaşma Enstitüsü bünyesinde yer alan Takı imalatı atölyesinde kilim motiflerinden üretilen takılar oluşturmaktadır. Çalışmada kilim motiflerinin taşıdığı anlamlarından bahsedip gümüş telkâri alanına yansıtılan örnekleri görselleriyle aktarılmaya çalışılacaktır. Bu çalışmadaki amaç yüzyıllarca asıllarını koruyarak günümüze gelen kilim motiflerini yer döşemesi dışında insan bedeni üzerinde takı işlevinde üretilip yaygınlaşmasını sağlayarak gelecek kuşaklara aktarmaktır.
format Article
id doaj-art-b2cdaf98bb28493495d42a3ec83923e8
institution Kabale University
issn 2718-0824
language English
publishDate 2022-04-01
publisher Mardin Artuklu University
record_format Article
series International Journal of Mardin Studies (IJMS)
spelling doaj-art-b2cdaf98bb28493495d42a3ec83923e82025-02-02T13:53:10ZengMardin Artuklu UniversityInternational Journal of Mardin Studies (IJMS)2718-08242022-04-0131557250Anadolu’daki Kilim Motiflerinin Gümüş-Telkari Alanına Uygulanması: Mardin Olgunlaşma Enstitüsü ÖrneğiFırat Allak0https://orcid.org/0000-0002-1502-2355YYÜ EDEBİYAT FAKÜLTESİDünyanın farklı bölge ve kültürlerinde pek çok insan kimi zaman gereksinimden, kimi vakit de dekoratif amaçlı olarak hayatlarında her türlü dokuma ürünlerini kullanmışlardır. Bu dokuma ürünlerinden biri de kilimlerdir. Kilim; tezgâhta atkı ipliklerinin, çözgü iplikleri arasından geçirilmesiyle, el ile dokunan, halıdan daha ince ve tüysüz olan renkli ve nakışlı bir yün dokumadır. Çağımızda değişen teknoloji ile beraber üretim yöntemleri değişmiş olsa da kullanılan motiflerin anlamı asıllarını yüzyıllardır koruyarak günümüze kadar gelmeyi başarabilmiştir. Kilimlerde kullanılan motifler bazen kötü güçlerden korunmak için, bazen dile getirilemeyen hisleri sembolleştirmek için, bazen de iyi şans getirmesi için dokundukları anlaşılmaktadır. Anadolu coğrafyasında üretilen kilimler genellikle kadınlar tarafından dokunmaktaydı. Kadının hislerini sözlü olarak anlatamadığı yerde motiflerin dilini kullandığı bilinmektedir. Motiflerin manaları, vermek istenilen mesaj birçok araştırmacı için çalışma konusu olmuştur. Günümüzde bu motifler, taşıdıkları anlamlar ile kültürel mirasın bilincinin yanında sanatsal olarak pek çok alanda uygulanmasına ve yeni sanat eserlerinin ortaya çıkmasında esin kaynağı olmuştur. Bu alanlardan biri de gümüş-telkâri sanatıdır. Bu bağlamda çalışma konusu Mardin Olgunlaşma Enstitüsü bünyesinde yer alan Takı imalatı atölyesinde kilim motiflerinden üretilen takılar oluşturmaktadır. Çalışmada kilim motiflerinin taşıdığı anlamlarından bahsedip gümüş telkâri alanına yansıtılan örnekleri görselleriyle aktarılmaya çalışılacaktır. Bu çalışmadaki amaç yüzyıllarca asıllarını koruyarak günümüze gelen kilim motiflerini yer döşemesi dışında insan bedeni üzerinde takı işlevinde üretilip yaygınlaşmasını sağlayarak gelecek kuşaklara aktarmaktır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2202513kilimtelkarimardinolgunlaşmagümüşmotifrugfiligreemardinmaturationsilvermotif
spellingShingle Fırat Allak
Anadolu’daki Kilim Motiflerinin Gümüş-Telkari Alanına Uygulanması: Mardin Olgunlaşma Enstitüsü Örneği
International Journal of Mardin Studies (IJMS)
kilim
telkari
mardin
olgunlaşma
gümüş
motif
rug
filigree
mardin
maturation
silver
motif
title Anadolu’daki Kilim Motiflerinin Gümüş-Telkari Alanına Uygulanması: Mardin Olgunlaşma Enstitüsü Örneği
title_full Anadolu’daki Kilim Motiflerinin Gümüş-Telkari Alanına Uygulanması: Mardin Olgunlaşma Enstitüsü Örneği
title_fullStr Anadolu’daki Kilim Motiflerinin Gümüş-Telkari Alanına Uygulanması: Mardin Olgunlaşma Enstitüsü Örneği
title_full_unstemmed Anadolu’daki Kilim Motiflerinin Gümüş-Telkari Alanına Uygulanması: Mardin Olgunlaşma Enstitüsü Örneği
title_short Anadolu’daki Kilim Motiflerinin Gümüş-Telkari Alanına Uygulanması: Mardin Olgunlaşma Enstitüsü Örneği
title_sort anadolu daki kilim motiflerinin gumus telkari alanina uygulanmasi mardin olgunlasma enstitusu ornegi
topic kilim
telkari
mardin
olgunlaşma
gümüş
motif
rug
filigree
mardin
maturation
silver
motif
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2202513
work_keys_str_mv AT fıratallak anadoludakikilimmotifleriningumustelkarialanınauygulanmasımardinolgunlasmaenstitusuornegi