Kapsayıcı Çocuk Kütüphanesi Hizmetleri: Otizm Tanılı Çocuğa Sahip Ebeveynlerin ve Kütüphane Personelinin Görüşleri

Amaç: Bilgi tüm insanlık için temel bir ihtiyaçtır. Bireylerin bilgiye erişebilmesini kolaylaştıracak önemli kurumlardan biri kütüphanelerdir. Bu araştırmada OSB tanılı çocuğa sahip ebeveynlerin ve kütüphane personelinin görüş ve deneyimlerine göre OSB olan çocukların ve ebeveynlerinin kütüphane kul...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Esin Pektaş Karabekir, Yasemin Ergenekon, Arif Yilmaz, Nilay Kaptan
Format: Article
Language:English
Published: Türk Kütüphaneciler Derneği (Turkish Librarians' Association) 2024-03-01
Series:Türk Kütüphaneciliği
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3223668
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832542397059301376
author Esin Pektaş Karabekir
Yasemin Ergenekon
Arif Yilmaz
Nilay Kaptan
author_facet Esin Pektaş Karabekir
Yasemin Ergenekon
Arif Yilmaz
Nilay Kaptan
author_sort Esin Pektaş Karabekir
collection DOAJ
description Amaç: Bilgi tüm insanlık için temel bir ihtiyaçtır. Bireylerin bilgiye erişebilmesini kolaylaştıracak önemli kurumlardan biri kütüphanelerdir. Bu araştırmada OSB tanılı çocuğa sahip ebeveynlerin ve kütüphane personelinin görüş ve deneyimlerine göre OSB olan çocukların ve ebeveynlerinin kütüphane kullanımının incelenmesi hedeflenmiştir.Yöntem: Bu amaç doğrultusunda araştırma, nitel araştırma yaklaşımlarından durum çalışması olarak gerçekleştirilmiş ve çalışmada çoklu durum analizi kullanılmıştır. Araştırmaya yedi kütüphane personeli, sekiz OSB tanılı çocuğa sahip ebeveyn gönüllü olarak katılmıştır. Yarı-yapılandırılmış görüşmeler yoluyla toplanan veriler tematik analiz yoluyla analiz edilmiştir.Bulgular: Araştırmada elde edilen verileri çocuk kütüphanelerinin yedi kriteri olan “kütüphanelerin misyonu ve amaçları, insan kaynakları, yeterlikler ve bilgi, derme geliştirme ve yönetimi, programlar ve sosyal yardım faaliyetleri, mekân tasarımı ve hoş bir mekânın oluşturulması, pazarlama ve tanıtım, değerlendirme ve etki” kapsamında değerlendirilmiştir. Söz konusu yedi kriter doğrultusunda yapılan analiz sonucunda “kütüphaneye ilişkin algı”, “kütüphane kullanımına yönelik engeller”, “kütüphanelerin yapacağı çalışmalara ilişkin beklentiler”, “personel algısı”, “materyal türü ve özellikleri”, “program ve etkinliklere ilişkin beklentiler”, “kütüphanede verilen hizmetler”, “kapsayıcı iç mekân”, “bilgilendirme ve farkındalık”, “bütüncül ve çoklu değerlendirme yapılması” olmak üzere 10 temaya ve alt-temalara ulaşılmıştır. Sonuç: Bulgularda verilere dayalı olarak ulaşılan temalara ilişkin ebeveynlerin ve kütüphane personelinin görüşleri karşılaştırmalı olarak sunulmuş, bulgular alanyazına dayalı olarak tartışılmıştır. Sonrasında ise araştırmadan elde edilen bulgular dikkate alınarak OSB olan çocuklar ve ebeveynlerine hizmet sağlayan kütüphanelerin yeni rolleri için yapabileceği çalışmalara ilişkin öneriler sunulmuştur. Özgünlük: Bu çalışmada OSB olan çocuklar ve ebeveynlerinin kütüphane hizmetlerinden yararlanabilecekleri vurgulanmıştır. Çalışmanın bulgularının alana özgün olarak katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Çalışmanın bulguları aracılığıyla OSB olan çocukların ve ailelerinin kütüphane hizmetlerinden yararlanmaları için kütüphane hizmetlerini iyileştirme çalışmalarına katkı sağlanabileceği düşünülmektedir. Ayrıca bu çalışmanın OSB olan çocukların ve ailelerinin kütüphane kullanımına ilişkin yapılacak yeni çalışmalar için öncü ve yönlendirici olabileceği öngörülmektedir.
format Article
id doaj-art-b2386fdefb2943288b84aea4c1cad46d
institution Kabale University
issn 2147-9682
language English
publishDate 2024-03-01
publisher Türk Kütüphaneciler Derneği (Turkish Librarians' Association)
record_format Article
series Türk Kütüphaneciliği
spelling doaj-art-b2386fdefb2943288b84aea4c1cad46d2025-02-04T06:03:23ZengTürk Kütüphaneciler Derneği (Turkish Librarians' Association)Türk Kütüphaneciliği2147-96822024-03-01381275610.24146/tk.13177841848Kapsayıcı Çocuk Kütüphanesi Hizmetleri: Otizm Tanılı Çocuğa Sahip Ebeveynlerin ve Kütüphane Personelinin GörüşleriEsin Pektaş Karabekir0Yasemin Ergenekon1Arif YilmazNilay Kaptan2https://orcid.org/0000-0003-0634-2549ANADOLU ÜNİVERSİTESİANADOLU ÜNİVERSİTESİHACETTEPE ÜNİVERSİTESİAmaç: Bilgi tüm insanlık için temel bir ihtiyaçtır. Bireylerin bilgiye erişebilmesini kolaylaştıracak önemli kurumlardan biri kütüphanelerdir. Bu araştırmada OSB tanılı çocuğa sahip ebeveynlerin ve kütüphane personelinin görüş ve deneyimlerine göre OSB olan çocukların ve ebeveynlerinin kütüphane kullanımının incelenmesi hedeflenmiştir.Yöntem: Bu amaç doğrultusunda araştırma, nitel araştırma yaklaşımlarından durum çalışması olarak gerçekleştirilmiş ve çalışmada çoklu durum analizi kullanılmıştır. Araştırmaya yedi kütüphane personeli, sekiz OSB tanılı çocuğa sahip ebeveyn gönüllü olarak katılmıştır. Yarı-yapılandırılmış görüşmeler yoluyla toplanan veriler tematik analiz yoluyla analiz edilmiştir.Bulgular: Araştırmada elde edilen verileri çocuk kütüphanelerinin yedi kriteri olan “kütüphanelerin misyonu ve amaçları, insan kaynakları, yeterlikler ve bilgi, derme geliştirme ve yönetimi, programlar ve sosyal yardım faaliyetleri, mekân tasarımı ve hoş bir mekânın oluşturulması, pazarlama ve tanıtım, değerlendirme ve etki” kapsamında değerlendirilmiştir. Söz konusu yedi kriter doğrultusunda yapılan analiz sonucunda “kütüphaneye ilişkin algı”, “kütüphane kullanımına yönelik engeller”, “kütüphanelerin yapacağı çalışmalara ilişkin beklentiler”, “personel algısı”, “materyal türü ve özellikleri”, “program ve etkinliklere ilişkin beklentiler”, “kütüphanede verilen hizmetler”, “kapsayıcı iç mekân”, “bilgilendirme ve farkındalık”, “bütüncül ve çoklu değerlendirme yapılması” olmak üzere 10 temaya ve alt-temalara ulaşılmıştır. Sonuç: Bulgularda verilere dayalı olarak ulaşılan temalara ilişkin ebeveynlerin ve kütüphane personelinin görüşleri karşılaştırmalı olarak sunulmuş, bulgular alanyazına dayalı olarak tartışılmıştır. Sonrasında ise araştırmadan elde edilen bulgular dikkate alınarak OSB olan çocuklar ve ebeveynlerine hizmet sağlayan kütüphanelerin yeni rolleri için yapabileceği çalışmalara ilişkin öneriler sunulmuştur. Özgünlük: Bu çalışmada OSB olan çocuklar ve ebeveynlerinin kütüphane hizmetlerinden yararlanabilecekleri vurgulanmıştır. Çalışmanın bulgularının alana özgün olarak katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Çalışmanın bulguları aracılığıyla OSB olan çocukların ve ailelerinin kütüphane hizmetlerinden yararlanmaları için kütüphane hizmetlerini iyileştirme çalışmalarına katkı sağlanabileceği düşünülmektedir. Ayrıca bu çalışmanın OSB olan çocukların ve ailelerinin kütüphane kullanımına ilişkin yapılacak yeni çalışmalar için öncü ve yönlendirici olabileceği öngörülmektedir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3223668children with autism spectrum disorderparentslibrary staffinclusive children’s librarythematic analysisotizm spektrum bozukluğu olan çocuklarebeveynlerkütüphane personelikapsayıcı çocuk kütüphanesitematik analiz
spellingShingle Esin Pektaş Karabekir
Yasemin Ergenekon
Arif Yilmaz
Nilay Kaptan
Kapsayıcı Çocuk Kütüphanesi Hizmetleri: Otizm Tanılı Çocuğa Sahip Ebeveynlerin ve Kütüphane Personelinin Görüşleri
Türk Kütüphaneciliği
children with autism spectrum disorder
parents
library staff
inclusive children’s library
thematic analysis
otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar
ebeveynler
kütüphane personeli
kapsayıcı çocuk kütüphanesi
tematik analiz
title Kapsayıcı Çocuk Kütüphanesi Hizmetleri: Otizm Tanılı Çocuğa Sahip Ebeveynlerin ve Kütüphane Personelinin Görüşleri
title_full Kapsayıcı Çocuk Kütüphanesi Hizmetleri: Otizm Tanılı Çocuğa Sahip Ebeveynlerin ve Kütüphane Personelinin Görüşleri
title_fullStr Kapsayıcı Çocuk Kütüphanesi Hizmetleri: Otizm Tanılı Çocuğa Sahip Ebeveynlerin ve Kütüphane Personelinin Görüşleri
title_full_unstemmed Kapsayıcı Çocuk Kütüphanesi Hizmetleri: Otizm Tanılı Çocuğa Sahip Ebeveynlerin ve Kütüphane Personelinin Görüşleri
title_short Kapsayıcı Çocuk Kütüphanesi Hizmetleri: Otizm Tanılı Çocuğa Sahip Ebeveynlerin ve Kütüphane Personelinin Görüşleri
title_sort kapsayici cocuk kutuphanesi hizmetleri otizm tanili cocuga sahip ebeveynlerin ve kutuphane personelinin gorusleri
topic children with autism spectrum disorder
parents
library staff
inclusive children’s library
thematic analysis
otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar
ebeveynler
kütüphane personeli
kapsayıcı çocuk kütüphanesi
tematik analiz
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3223668
work_keys_str_mv AT esinpektaskarabekir kapsayıcıcocukkutuphanesihizmetleriotizmtanılıcocugasahipebeveynlerinvekutuphanepersoneliningorusleri
AT yaseminergenekon kapsayıcıcocukkutuphanesihizmetleriotizmtanılıcocugasahipebeveynlerinvekutuphanepersoneliningorusleri
AT arifyilmaz kapsayıcıcocukkutuphanesihizmetleriotizmtanılıcocugasahipebeveynlerinvekutuphanepersoneliningorusleri
AT nilaykaptan kapsayıcıcocukkutuphanesihizmetleriotizmtanılıcocugasahipebeveynlerinvekutuphanepersoneliningorusleri