صحت‌سنجی پهنه و هیدروگراف سیلاب با استفاده از داده‌های بارش ERA5 (مطالعه موردی: حوضه زشک)

بارش یکی از اصلی‌ترین عوامل وقوع سیلاب‌هاست که به علت عدم پراکندگی مناسب ایستگاه‌های باران‌سنجی و تازه‌تأسیس‌بودن برخی از این ایستگاه‌ها در اکثر حوضه‌های کشور، استفاده از داده‌های بارش با چالشی جدی روبروست. ازاین‌رو روش‌های دورسنجی می‌توانند یکی از گزینه‌های مورداستفاده در این زمینه باشند. در پژوهش...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: سعیده پورانتظاری, کاظم اسماعیلی, علیرضا فرید حسینی, الهه غفاری
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2022-09-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_41822_8820d3487d55f9fd552ad1fb666131ed.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832591321621069824
author سعیده پورانتظاری
کاظم اسماعیلی
علیرضا فرید حسینی
الهه غفاری
author_facet سعیده پورانتظاری
کاظم اسماعیلی
علیرضا فرید حسینی
الهه غفاری
author_sort سعیده پورانتظاری
collection DOAJ
description بارش یکی از اصلی‌ترین عوامل وقوع سیلاب‌هاست که به علت عدم پراکندگی مناسب ایستگاه‌های باران‌سنجی و تازه‌تأسیس‌بودن برخی از این ایستگاه‌ها در اکثر حوضه‌های کشور، استفاده از داده‌های بارش با چالشی جدی روبروست. ازاین‌رو روش‌های دورسنجی می‌توانند یکی از گزینه‌های مورداستفاده در این زمینه باشند. در پژوهش حاضر، داده‌های بارش بازتحلیل‌شده ERA5 برای حوضه آبریز کشف‌رود در گام‌های زمانی روزانه و ماهانه مورد ارزیابی قرار گرفت و سپس هیدروگراف و پهنه سیلاب آن، با استفاده از داده‌های بارش ایستگاه زشک و پارامترهای مربوط به حوضه آبخیز زشک در نرم‌افزارهای HEC-HMS و HEC-RAS، موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که داده‌های بارش ERA5 دارای کم‌برآوردی می‌باشد و داده‌های بارش در گام زمانی ماهانه ([0.92-0.68]=R) دقت بالاتری نسبت به روزانه ([0.081-0.52]=R) داشت و هیدروگراف جریان آن در مقایسه با هیدروگراف مشاهداتی غیرقابل‌قبول (0.47-NSE= و 55.16-=PBias) بود. پهنه سیلاب دبی داده‌های بارش بازتحلیل‌شده ERA5 نیز نسبت به پهنه سیلاب دبی مرجع معادل 0.19- به دست آمد که به دلیل کم‌برآوردی داده‌های بارش و به دنبال آن کم‌برآورد شدن دبی اوج هیدروگراف آن در مدل HEC-HMS این نتیجه به دست آمده است. مطالعات آینده می‌توانند در خصوص ارزیابی پهنه سیلاب حاصل از داده‌های بارش محصولات مختلف در نرم‌افزار HEC-RAS باشند.
format Article
id doaj-art-b17302f55e0e419c9ed68799605ef5a9
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2022-09-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-b17302f55e0e419c9ed68799605ef5a92025-01-22T13:02:50ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762022-09-01113234210.22067/geoeh.2022.74921.115941822صحت‌سنجی پهنه و هیدروگراف سیلاب با استفاده از داده‌های بارش ERA5 (مطالعه موردی: حوضه زشک)سعیده پورانتظاری0کاظم اسماعیلی1علیرضا فرید حسینی2الهه غفاری3دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایراندانشیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایراندانشیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایراندانش‌آموخته دکتری گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایرانبارش یکی از اصلی‌ترین عوامل وقوع سیلاب‌هاست که به علت عدم پراکندگی مناسب ایستگاه‌های باران‌سنجی و تازه‌تأسیس‌بودن برخی از این ایستگاه‌ها در اکثر حوضه‌های کشور، استفاده از داده‌های بارش با چالشی جدی روبروست. ازاین‌رو روش‌های دورسنجی می‌توانند یکی از گزینه‌های مورداستفاده در این زمینه باشند. در پژوهش حاضر، داده‌های بارش بازتحلیل‌شده ERA5 برای حوضه آبریز کشف‌رود در گام‌های زمانی روزانه و ماهانه مورد ارزیابی قرار گرفت و سپس هیدروگراف و پهنه سیلاب آن، با استفاده از داده‌های بارش ایستگاه زشک و پارامترهای مربوط به حوضه آبخیز زشک در نرم‌افزارهای HEC-HMS و HEC-RAS، موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که داده‌های بارش ERA5 دارای کم‌برآوردی می‌باشد و داده‌های بارش در گام زمانی ماهانه ([0.92-0.68]=R) دقت بالاتری نسبت به روزانه ([0.081-0.52]=R) داشت و هیدروگراف جریان آن در مقایسه با هیدروگراف مشاهداتی غیرقابل‌قبول (0.47-NSE= و 55.16-=PBias) بود. پهنه سیلاب دبی داده‌های بارش بازتحلیل‌شده ERA5 نیز نسبت به پهنه سیلاب دبی مرجع معادل 0.19- به دست آمد که به دلیل کم‌برآوردی داده‌های بارش و به دنبال آن کم‌برآورد شدن دبی اوج هیدروگراف آن در مدل HEC-HMS این نتیجه به دست آمده است. مطالعات آینده می‌توانند در خصوص ارزیابی پهنه سیلاب حاصل از داده‌های بارش محصولات مختلف در نرم‌افزار HEC-RAS باشند.https://geoeh.um.ac.ir/article_41822_8820d3487d55f9fd552ad1fb666131ed.pdfپهنه‌بندی سیلابرودخانه زشکera5hec-hmshec-ras
spellingShingle سعیده پورانتظاری
کاظم اسماعیلی
علیرضا فرید حسینی
الهه غفاری
صحت‌سنجی پهنه و هیدروگراف سیلاب با استفاده از داده‌های بارش ERA5 (مطالعه موردی: حوضه زشک)
جغرافیا و مخاطرات محیطی
پهنه‌بندی سیلاب
رودخانه زشک
era5
hec-hms
hec-ras
title صحت‌سنجی پهنه و هیدروگراف سیلاب با استفاده از داده‌های بارش ERA5 (مطالعه موردی: حوضه زشک)
title_full صحت‌سنجی پهنه و هیدروگراف سیلاب با استفاده از داده‌های بارش ERA5 (مطالعه موردی: حوضه زشک)
title_fullStr صحت‌سنجی پهنه و هیدروگراف سیلاب با استفاده از داده‌های بارش ERA5 (مطالعه موردی: حوضه زشک)
title_full_unstemmed صحت‌سنجی پهنه و هیدروگراف سیلاب با استفاده از داده‌های بارش ERA5 (مطالعه موردی: حوضه زشک)
title_short صحت‌سنجی پهنه و هیدروگراف سیلاب با استفاده از داده‌های بارش ERA5 (مطالعه موردی: حوضه زشک)
title_sort صحت‌سنجی پهنه و هیدروگراف سیلاب با استفاده از داده‌های بارش era5 مطالعه موردی حوضه زشک
topic پهنه‌بندی سیلاب
رودخانه زشک
era5
hec-hms
hec-ras
url https://geoeh.um.ac.ir/article_41822_8820d3487d55f9fd552ad1fb666131ed.pdf
work_keys_str_mv AT sʿydhpwrạntẓạry ṣḥtsnjyphnhwhydrwgrạfsylạbbạạstfạdhạzdạdhhạybạrsẖera5mṭạlʿhmwrdyḥwḍhzsẖḵ
AT ḵạẓmạsmạʿyly ṣḥtsnjyphnhwhydrwgrạfsylạbbạạstfạdhạzdạdhhạybạrsẖera5mṭạlʿhmwrdyḥwḍhzsẖḵ
AT ʿlyrḍạfrydḥsyny ṣḥtsnjyphnhwhydrwgrạfsylạbbạạstfạdhạzdạdhhạybạrsẖera5mṭạlʿhmwrdyḥwḍhzsẖḵ
AT ạlhhgẖfạry ṣḥtsnjyphnhwhydrwgrạfsylạbbạạstfạdhạzdạdhhạybạrsẖera5mṭạlʿhmwrdyḥwḍhzsẖḵ