پهنه‌بندی خطر سیلاب در شهر ایلام با استفاده از مدل تابع شواهد قطعی

هدف از این مطالعه، پهنه­بندی خطر سیلاب در شهر ایلام با استفاده از مدل تابع شواهد قطعی می­باشد. فاکتورهای مؤثر بر وقوع سیل که در این مطالعه در نظر گرفته شدند، شامل شیب، جهت شیب، ارتفاع، فاصله از رودخانه، تراکم آبراهه، شاخص رطوبت توپوگرافی، شاخص قدرت توان جریان، انحنای شیب، لیتولوژی، خاک‌شناسی، کاربری...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: خدیجه داوند, هیمن شهابی, ممند سالاری
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2021-07-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_40003_7c91bddfba93a39656a72c49c511cdf1.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832591395091644416
author خدیجه داوند
هیمن شهابی
ممند سالاری
author_facet خدیجه داوند
هیمن شهابی
ممند سالاری
author_sort خدیجه داوند
collection DOAJ
description هدف از این مطالعه، پهنه­بندی خطر سیلاب در شهر ایلام با استفاده از مدل تابع شواهد قطعی می­باشد. فاکتورهای مؤثر بر وقوع سیل که در این مطالعه در نظر گرفته شدند، شامل شیب، جهت شیب، ارتفاع، فاصله از رودخانه، تراکم آبراهه، شاخص رطوبت توپوگرافی، شاخص قدرت توان جریان، انحنای شیب، لیتولوژی، خاک‌شناسی، کاربری اراضی و میزان بارندگی هستند. پس از جمع‌آوری اطلاعات و لایه­های موردنیاز، 126 نقطه سیل­گیر در منطقه مطالعاتی شناسایی شدند. موقعیت­های سیل­گیر به‌صورت تصادفی به دو گروه 70 درصد (89 نقطه) و 30 درصد (37 نقطه) به ترتیب برای مدل‌سازی و اعتبار سنجی تقسیم شدند. به کمک مدل تابع شواهد قطعی (EBF) نقشه­ی پهنه­بندی خطر سیلاب شهر ایلام تهیه شد. نقشه­های حساسیت به وقوع سیل تهیه‌شده، به 5 کلاس خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد طبقه­بندی شدند. برای ارزیابی عملکرد مدل­، از سطح زیر نمودار AUC به‌دست‌آمده از منحنی ROC استفاده گردید. با توجه به معیار ارزیابی مورداستفاده در این مطالعه (ROC) و با توجه به داده‌های اعتبارسنجی، مدل تابع شواهد قطعی EBF (914/0) در پتانسیل‌یابی سیل‌خیزی در منطقۀ موردنظر دارای عملکرد خوبی بود. درنهایت با توجه به نقشه نهایی به‌دست‌آمده، مناطق شرق و شمال­شرقی شهر ایلام در محدوده کم‌خطر هستند. همچنین نتایج مطالعه نشان داد که سیل‌خیزی شهر ایلام ناشی از عوامل محیطی شامل شیب زیاد و تغییر کاربری اراضی است که بر اساس نقشۀ پیش­بینی خطر سیل ارائه‌شده، می­توان در آینده اقدامات مدیریتی مناسبی را جهت کاهش خسارت­ها و تلفات ناشی از سیل انجام داد.
format Article
id doaj-art-b0115f4d37a648c981aefe18aa0bd4f6
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2021-07-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-b0115f4d37a648c981aefe18aa0bd4f62025-01-22T13:02:00ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762021-07-0110212010.22067/geoeh.2021.67947.100740003پهنه‌بندی خطر سیلاب در شهر ایلام با استفاده از مدل تابع شواهد قطعیخدیجه داوند0هیمن شهابی1ممند سالاری2کارشناسی ارشد ژئومورفولوژی، گروه ژئومورفولوژی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایراندانشیار سنجش از دور، گروه ژئومورفولوژی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران. گروه پژوهشی مطالعات محیطی دریاچه زریبار، پژوهشکده کردستان‌شناسی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.استادیار ژئومورفولوژی، گروه ژئومورفولوژی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج ایران. گروه پژوهشی مطالعات محیطی دریاچه زریبار، پژوهشکده کردستان‌شناسی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.هدف از این مطالعه، پهنه­بندی خطر سیلاب در شهر ایلام با استفاده از مدل تابع شواهد قطعی می­باشد. فاکتورهای مؤثر بر وقوع سیل که در این مطالعه در نظر گرفته شدند، شامل شیب، جهت شیب، ارتفاع، فاصله از رودخانه، تراکم آبراهه، شاخص رطوبت توپوگرافی، شاخص قدرت توان جریان، انحنای شیب، لیتولوژی، خاک‌شناسی، کاربری اراضی و میزان بارندگی هستند. پس از جمع‌آوری اطلاعات و لایه­های موردنیاز، 126 نقطه سیل­گیر در منطقه مطالعاتی شناسایی شدند. موقعیت­های سیل­گیر به‌صورت تصادفی به دو گروه 70 درصد (89 نقطه) و 30 درصد (37 نقطه) به ترتیب برای مدل‌سازی و اعتبار سنجی تقسیم شدند. به کمک مدل تابع شواهد قطعی (EBF) نقشه­ی پهنه­بندی خطر سیلاب شهر ایلام تهیه شد. نقشه­های حساسیت به وقوع سیل تهیه‌شده، به 5 کلاس خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد طبقه­بندی شدند. برای ارزیابی عملکرد مدل­، از سطح زیر نمودار AUC به‌دست‌آمده از منحنی ROC استفاده گردید. با توجه به معیار ارزیابی مورداستفاده در این مطالعه (ROC) و با توجه به داده‌های اعتبارسنجی، مدل تابع شواهد قطعی EBF (914/0) در پتانسیل‌یابی سیل‌خیزی در منطقۀ موردنظر دارای عملکرد خوبی بود. درنهایت با توجه به نقشه نهایی به‌دست‌آمده، مناطق شرق و شمال­شرقی شهر ایلام در محدوده کم‌خطر هستند. همچنین نتایج مطالعه نشان داد که سیل‌خیزی شهر ایلام ناشی از عوامل محیطی شامل شیب زیاد و تغییر کاربری اراضی است که بر اساس نقشۀ پیش­بینی خطر سیل ارائه‌شده، می­توان در آینده اقدامات مدیریتی مناسبی را جهت کاهش خسارت­ها و تلفات ناشی از سیل انجام داد.https://geoeh.um.ac.ir/article_40003_7c91bddfba93a39656a72c49c511cdf1.pdfمخاطرات سیلابپهنه‌بندی خطر سیلابمدل شواهد قطعیشهر ایلام
spellingShingle خدیجه داوند
هیمن شهابی
ممند سالاری
پهنه‌بندی خطر سیلاب در شهر ایلام با استفاده از مدل تابع شواهد قطعی
جغرافیا و مخاطرات محیطی
مخاطرات سیلاب
پهنه‌بندی خطر سیلاب
مدل شواهد قطعی
شهر ایلام
title پهنه‌بندی خطر سیلاب در شهر ایلام با استفاده از مدل تابع شواهد قطعی
title_full پهنه‌بندی خطر سیلاب در شهر ایلام با استفاده از مدل تابع شواهد قطعی
title_fullStr پهنه‌بندی خطر سیلاب در شهر ایلام با استفاده از مدل تابع شواهد قطعی
title_full_unstemmed پهنه‌بندی خطر سیلاب در شهر ایلام با استفاده از مدل تابع شواهد قطعی
title_short پهنه‌بندی خطر سیلاب در شهر ایلام با استفاده از مدل تابع شواهد قطعی
title_sort پهنه‌بندی خطر سیلاب در شهر ایلام با استفاده از مدل تابع شواهد قطعی
topic مخاطرات سیلاب
پهنه‌بندی خطر سیلاب
مدل شواهد قطعی
شهر ایلام
url https://geoeh.um.ac.ir/article_40003_7c91bddfba93a39656a72c49c511cdf1.pdf
work_keys_str_mv AT kẖdyjhdạwnd phnhbndykẖṭrsylạbdrsẖhrạylạmbạạstfạdhạzmdltạbʿsẖwạhdqṭʿy
AT hymnsẖhạby phnhbndykẖṭrsylạbdrsẖhrạylạmbạạstfạdhạzmdltạbʿsẖwạhdqṭʿy
AT mmndsạlạry phnhbndykẖṭrsylạbdrsẖhrạylạmbạạstfạdhạzmdltạbʿsẖwạhdqṭʿy