MECELLE’NİN KÜLLÎ KAİDELERİ BAĞLAMINDA ÖRF VE ÂDET HUKUKUNUN İŞLEVLERİ
Osmanlı’nın son zamanlarında İslam hukukuna göre oluşturulan Mecelle-i Ahkam-ı Adliye, bünyesinde hukukunun genel prensipleri mesabesinde görülen çok sayıda küllî kâide barındırmaktadır. Bu kâidelerin çoğu evrensel olma vasfı dolayısıyla günümüz hukukuna değerli katkılar sunma potansiyeli taşımaktad...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | deu |
| Published: |
Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi
2025-01-01
|
| Series: | Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4321957 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832584471114678272 |
|---|---|
| author | Veysel Kareni Bilgiç Süleyman Tepe |
| author_facet | Veysel Kareni Bilgiç Süleyman Tepe |
| author_sort | Veysel Kareni Bilgiç |
| collection | DOAJ |
| description | Osmanlı’nın son zamanlarında İslam hukukuna göre oluşturulan Mecelle-i Ahkam-ı Adliye, bünyesinde hukukunun genel prensipleri mesabesinde görülen çok sayıda küllî kâide barındırmaktadır. Bu kâidelerin çoğu evrensel olma vasfı dolayısıyla günümüz hukukuna değerli katkılar sunma potansiyeli taşımaktadır. Mecelle’de serdedilen bu prensiplerden önemli bir kısmı örf ve âdet hukukuna dairdir. Toplum içerisinde yaşayan hukuku ifade eden örf ve âdet kuralları haiz olduğu mühim işlevleri sayesinde insanların uymakla yükümlü oldukları resmi hukuk kurallarını muhtelif yönlerden etkilemektedir. Bu açıdan örf ve âdet kurallarının hukuk normlarının kaynağını teşkil etmesi, kanun ya da sözleşme boşluğunu doldurması ve hukuk metninin yorumlanmasını sağlaması gibi mühim işlevlerinin olduğu bilinmektedir.Bu çalışma günümüz hukukuna değerli katkılar sunacağı düşüncesiyle güncel değeri olan Mecelle’nin küllî kâideleri ışığı altında çeşitli fonksiyonlar açısından örf ve âdet kurallarını ele almaktadır. Makaleye konunun daha iyi anlaşılması adına öncelikle örf ve âdet hukukuyla ilgili kavramların açıklanması ile başlanmış daha sonra örf ve âdet kurallarının hukuk kuralı olabilmesi için taşıması gereken vasıflar incelenmiş, son bölümde ise örf ve âdet hukukunun işlevleri izah edilerek çalışma sona erdirilmiştir. Çalışma hazırlanırken temelde Mecelle’nin ilk dönem şerhlerinden istifade edilmiş ve gerektiğinde İslam hukukunun klasik kaynaklarına müracaat edilmiştir. Modern Türk hukuku örnekleri için hukuk başlangıcı ve Türk medeni hukuku ders kitaplarından yararlanılmıştır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-aeda395ccced4e23b3221beea3c04228 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2667-5668 |
| language | deu |
| publishDate | 2025-01-01 |
| publisher | Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi |
| record_format | Article |
| series | Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi |
| spelling | doaj-art-aeda395ccced4e23b3221beea3c042282025-01-27T13:54:13ZdeuAnkara Sosyal Bilimler ÜniversitesiAnkara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi2667-56682025-01-0162 Prof. Dr. Mustafa Avcı'ya Armağan1093114510.47136/asbuhfd.15751981802MECELLE’NİN KÜLLÎ KAİDELERİ BAĞLAMINDA ÖRF VE ÂDET HUKUKUNUN İŞLEVLERİVeysel Kareni Bilgiç0https://orcid.org/0000-0001-8279-8500Süleyman Tepe1https://orcid.org/0000-0002-6674-8738KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİAnkara Sosyal Bilimler ÜniversitesiOsmanlı’nın son zamanlarında İslam hukukuna göre oluşturulan Mecelle-i Ahkam-ı Adliye, bünyesinde hukukunun genel prensipleri mesabesinde görülen çok sayıda küllî kâide barındırmaktadır. Bu kâidelerin çoğu evrensel olma vasfı dolayısıyla günümüz hukukuna değerli katkılar sunma potansiyeli taşımaktadır. Mecelle’de serdedilen bu prensiplerden önemli bir kısmı örf ve âdet hukukuna dairdir. Toplum içerisinde yaşayan hukuku ifade eden örf ve âdet kuralları haiz olduğu mühim işlevleri sayesinde insanların uymakla yükümlü oldukları resmi hukuk kurallarını muhtelif yönlerden etkilemektedir. Bu açıdan örf ve âdet kurallarının hukuk normlarının kaynağını teşkil etmesi, kanun ya da sözleşme boşluğunu doldurması ve hukuk metninin yorumlanmasını sağlaması gibi mühim işlevlerinin olduğu bilinmektedir.Bu çalışma günümüz hukukuna değerli katkılar sunacağı düşüncesiyle güncel değeri olan Mecelle’nin küllî kâideleri ışığı altında çeşitli fonksiyonlar açısından örf ve âdet kurallarını ele almaktadır. Makaleye konunun daha iyi anlaşılması adına öncelikle örf ve âdet hukukuyla ilgili kavramların açıklanması ile başlanmış daha sonra örf ve âdet kurallarının hukuk kuralı olabilmesi için taşıması gereken vasıflar incelenmiş, son bölümde ise örf ve âdet hukukunun işlevleri izah edilerek çalışma sona erdirilmiştir. Çalışma hazırlanırken temelde Mecelle’nin ilk dönem şerhlerinden istifade edilmiş ve gerektiğinde İslam hukukunun klasik kaynaklarına müracaat edilmiştir. Modern Türk hukuku örnekleri için hukuk başlangıcı ve Türk medeni hukuku ders kitaplarından yararlanılmıştır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4321957i̇slam hukukuosmanlı hukukumecellekaideörf ve âdeti̇slamic lawottoman lawmajallageneral principlecustomary law |
| spellingShingle | Veysel Kareni Bilgiç Süleyman Tepe MECELLE’NİN KÜLLÎ KAİDELERİ BAĞLAMINDA ÖRF VE ÂDET HUKUKUNUN İŞLEVLERİ Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi i̇slam hukuku osmanlı hukuku mecelle kaide örf ve âdet i̇slamic law ottoman law majalla general principle customary law |
| title | MECELLE’NİN KÜLLÎ KAİDELERİ BAĞLAMINDA ÖRF VE ÂDET HUKUKUNUN İŞLEVLERİ |
| title_full | MECELLE’NİN KÜLLÎ KAİDELERİ BAĞLAMINDA ÖRF VE ÂDET HUKUKUNUN İŞLEVLERİ |
| title_fullStr | MECELLE’NİN KÜLLÎ KAİDELERİ BAĞLAMINDA ÖRF VE ÂDET HUKUKUNUN İŞLEVLERİ |
| title_full_unstemmed | MECELLE’NİN KÜLLÎ KAİDELERİ BAĞLAMINDA ÖRF VE ÂDET HUKUKUNUN İŞLEVLERİ |
| title_short | MECELLE’NİN KÜLLÎ KAİDELERİ BAĞLAMINDA ÖRF VE ÂDET HUKUKUNUN İŞLEVLERİ |
| title_sort | mecelle nin kulli kaideleri baglaminda orf ve adet hukukunun islevleri |
| topic | i̇slam hukuku osmanlı hukuku mecelle kaide örf ve âdet i̇slamic law ottoman law majalla general principle customary law |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4321957 |
| work_keys_str_mv | AT veyselkarenibilgic mecelleninkullikaideleribaglamindaorfveadethukukununislevleri AT suleymantepe mecelleninkullikaideleribaglamindaorfveadethukukununislevleri |