Ḥādis Bir Âlemden Önce Başka Âlemlerin Var Olma İmkânı, O Âlemden Önce Zamanın Varlığını Zorunlu Kılar mı? Tehāfutu’l-Felāsife’de Âlemin Kıdemi Hakkında Bir Münazaranın Mantıksal Analizi
Ebū Ḥāmid el-Ġazālī’nin (ö. 505/1111) Tehāfutu’l-Felāsife adlı eserinin birinci meselesi âlemin ḳıdemi hakkındadır. Bu mesele, felāsifenin âlemin ḳadīm olduğunu savunduğu dört delil ve bu delillere dair münazaradan oluşmaktadır. Zaman delili olarak adlandırdığımız ikinci delilin husus...
Saved in:
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | Arabic |
Published: |
Ankara University
2024-05-01
|
Series: | Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3376543 |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1832542972522004480 |
---|---|
author | Ayşenur Erken |
author_facet | Ayşenur Erken |
author_sort | Ayşenur Erken |
collection | DOAJ |
description | Ebū Ḥāmid el-Ġazālī’nin (ö. 505/1111) Tehāfutu’l-Felāsife adlı eserinin birinci meselesi âlemin ḳıdemi hakkındadır. Bu mesele, felāsifenin âlemin ḳadīm olduğunu savunduğu dört delil ve bu delillere dair münazaradan oluşmaktadır. Zaman delili olarak adlandırdığımız ikinci delilin hususiyeti âlemin kadîm olduğu sonucuna ulaşmak için zaman kavramından yola çıkılmış olmasıdır. Tehāfutu’l-Felāsife’de, bu delilin iki ayrı şekline yer verilmektedir. Zaman delilinin ikinci şeklinde, imkân ve zaman ilişkisi gündeme gelmekte, âlemin var olma imkânına dayanarak zamanın kadîm olduğu sonucuna varılmaktadır. El-Ġazālī tarafından felāsife ile bir münazara olarak kurgulanan bu tartışmada felāsife, ḥādis bir âlemden önce başka âlemlerin var olmasının imkânının âlemden önce zamanın varlığına yol açacağını iddia etmektedir. Buna karşı el-Ġazālī, bu imkânın varlığının zamanın varlığını gerektirmediğini ileri süren muhtemel itirazları ileri sürmektedir. Bu makalede, Tehāfutu’l-Felāsife’de zaman delilinin ikinci şekline yöneltilen eleştirilerin delilin sağlamlığı konusunda şüphe oluşturacak verileri sağladığı ve delilin âlemin kıdemini ispatlama konusunda yetersiz kaldığı neticesine ulaşılmaktadır. |
format | Article |
id | doaj-art-ab58f97a0b3a4e47a514ad18368e6c19 |
institution | Kabale University |
issn | 1301-0522 |
language | Arabic |
publishDate | 2024-05-01 |
publisher | Ankara University |
record_format | Article |
series | Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
spelling | doaj-art-ab58f97a0b3a4e47a514ad18368e6c192025-02-03T12:03:05ZaraAnkara UniversityAnkara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi1301-05222024-05-0165128931510.33227/auifd.135321845Ḥādis Bir Âlemden Önce Başka Âlemlerin Var Olma İmkânı, O Âlemden Önce Zamanın Varlığını Zorunlu Kılar mı? Tehāfutu’l-Felāsife’de Âlemin Kıdemi Hakkında Bir Münazaranın Mantıksal AnaliziAyşenur Erken0https://orcid.org/0000-0002-4698-1583İnönü Üniversitesi İlahiyat FakültesiEbū Ḥāmid el-Ġazālī’nin (ö. 505/1111) Tehāfutu’l-Felāsife adlı eserinin birinci meselesi âlemin ḳıdemi hakkındadır. Bu mesele, felāsifenin âlemin ḳadīm olduğunu savunduğu dört delil ve bu delillere dair münazaradan oluşmaktadır. Zaman delili olarak adlandırdığımız ikinci delilin hususiyeti âlemin kadîm olduğu sonucuna ulaşmak için zaman kavramından yola çıkılmış olmasıdır. Tehāfutu’l-Felāsife’de, bu delilin iki ayrı şekline yer verilmektedir. Zaman delilinin ikinci şeklinde, imkân ve zaman ilişkisi gündeme gelmekte, âlemin var olma imkânına dayanarak zamanın kadîm olduğu sonucuna varılmaktadır. El-Ġazālī tarafından felāsife ile bir münazara olarak kurgulanan bu tartışmada felāsife, ḥādis bir âlemden önce başka âlemlerin var olmasının imkânının âlemden önce zamanın varlığına yol açacağını iddia etmektedir. Buna karşı el-Ġazālī, bu imkânın varlığının zamanın varlığını gerektirmediğini ileri süren muhtemel itirazları ileri sürmektedir. Bu makalede, Tehāfutu’l-Felāsife’de zaman delilinin ikinci şekline yöneltilen eleştirilerin delilin sağlamlığı konusunda şüphe oluşturacak verileri sağladığı ve delilin âlemin kıdemini ispatlama konusunda yetersiz kaldığı neticesine ulaşılmaktadır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3376543logictehāfut al-falāsifatimeeternitypossibilityal-ġhazālīdebatemantıktehāfutu’l-felāsifezamanḳadīmi̇mkânel-ġazālīmünazara |
spellingShingle | Ayşenur Erken Ḥādis Bir Âlemden Önce Başka Âlemlerin Var Olma İmkânı, O Âlemden Önce Zamanın Varlığını Zorunlu Kılar mı? Tehāfutu’l-Felāsife’de Âlemin Kıdemi Hakkında Bir Münazaranın Mantıksal Analizi Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi logic tehāfut al-falāsifa time eternity possibility al-ġhazālī debate mantık tehāfutu’l-felāsife zaman ḳadīm i̇mkân el-ġazālī münazara |
title | Ḥādis Bir Âlemden Önce Başka Âlemlerin Var Olma İmkânı, O Âlemden Önce Zamanın Varlığını Zorunlu Kılar mı? Tehāfutu’l-Felāsife’de Âlemin Kıdemi Hakkında Bir Münazaranın Mantıksal Analizi |
title_full | Ḥādis Bir Âlemden Önce Başka Âlemlerin Var Olma İmkânı, O Âlemden Önce Zamanın Varlığını Zorunlu Kılar mı? Tehāfutu’l-Felāsife’de Âlemin Kıdemi Hakkında Bir Münazaranın Mantıksal Analizi |
title_fullStr | Ḥādis Bir Âlemden Önce Başka Âlemlerin Var Olma İmkânı, O Âlemden Önce Zamanın Varlığını Zorunlu Kılar mı? Tehāfutu’l-Felāsife’de Âlemin Kıdemi Hakkında Bir Münazaranın Mantıksal Analizi |
title_full_unstemmed | Ḥādis Bir Âlemden Önce Başka Âlemlerin Var Olma İmkânı, O Âlemden Önce Zamanın Varlığını Zorunlu Kılar mı? Tehāfutu’l-Felāsife’de Âlemin Kıdemi Hakkında Bir Münazaranın Mantıksal Analizi |
title_short | Ḥādis Bir Âlemden Önce Başka Âlemlerin Var Olma İmkânı, O Âlemden Önce Zamanın Varlığını Zorunlu Kılar mı? Tehāfutu’l-Felāsife’de Âlemin Kıdemi Hakkında Bir Münazaranın Mantıksal Analizi |
title_sort | hadis bir alemden once baska alemlerin var olma imkani o alemden once zamanin varligini zorunlu kilar mi tehafutu l felasife de alemin kidemi hakkinda bir munazaranin mantiksal analizi |
topic | logic tehāfut al-falāsifa time eternity possibility al-ġhazālī debate mantık tehāfutu’l-felāsife zaman ḳadīm i̇mkân el-ġazālī münazara |
url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3376543 |
work_keys_str_mv | AT aysenurerken hadisbiralemdenoncebaskaalemlerinvarolmaimkanıoalemdenoncezamanınvarlıgınızorunlukılarmıtehafutulfelasifedealeminkıdemihakkındabirmunazaranınmantıksalanalizi |