بررسی پایداری عملکرد و سایر صفات مهم ارقام گل داوودی (Chrysanthemum morifolium Ramat.) با استفاده از روش گرافیکی GGE biplot

سابقه و هدف: گل داوودی(Chrysanthemum morifolium Ramat.) به‌عنوان پادشاه گل‌ها، یکی از مهم‌ترین گیاهان شاخه بریدنی، گلدانی و دارویی در جهان است. منابع ژنتیکی گیاهی، علاوه بر زیربنایی برای توسعه کشاورزی، به‌عنوان منبعی از سازگاری ژنتیکی و هم‌چون سپری در برابر تغییرات محیطی عمل می‌کنند. بنابراین بررسی...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: شیرین تقی پور, عبداله احتشام نیا, حامد خدایاری, حسن مومیوند
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2021-02-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_5358_7537cc1214e5eed39349d7c502536c1d.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586592955400192
author شیرین تقی پور
عبداله احتشام نیا
حامد خدایاری
حسن مومیوند
author_facet شیرین تقی پور
عبداله احتشام نیا
حامد خدایاری
حسن مومیوند
author_sort شیرین تقی پور
collection DOAJ
description سابقه و هدف: گل داوودی(Chrysanthemum morifolium Ramat.) به‌عنوان پادشاه گل‌ها، یکی از مهم‌ترین گیاهان شاخه بریدنی، گلدانی و دارویی در جهان است. منابع ژنتیکی گیاهی، علاوه بر زیربنایی برای توسعه کشاورزی، به‌عنوان منبعی از سازگاری ژنتیکی و هم‌چون سپری در برابر تغییرات محیطی عمل می‌کنند. بنابراین بررسی تنوع ژنتیکی و سازگاری ارقام موجود در ایران با شرایط کم‌آبی (تنش متوسط و شدید) برای شناسایی بیشتر ژرم‌پلاسم و موفقیت برنامه‌های به‌نژادی این گیاه ضروری است. این تحقیق با هدف بررسی سازگاری ۳۰ رقم گل داوودی با مطالعه صفات مورفولوژی گل و برگ و عملکرد گل در دو منطقه (بیرانشهر و خرم‌آباد) استان لرستان انجام شد. مواد و روش‌ها: این آزمایش به‌عنوان اولین مطالعه، به‌منظور بررسی پایداری عملکرد و سایر صفات مهم گل و بوته 30 رقم گل داوودی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و در دو مکان استان لرستان (خرم‌آباد و بیرانشهر) انجام شد. با توجه به یکنواختی اشتباهات آزمایشی، تجزیه واریانس مرکب در دو منطقه انجام شد. برای ارزیابی ارقام پایدار، از روش غیرپارامتری رتبه-بندی (Rank)، AMMI و از روش چند متغییره GGE بای پلات برای انتخاب برترین ارقام در دو منطقه استفاده شد. یافته‌ها: نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب، نشان‌دهنده اثر معنی‌دار ارقام بود که بیانگر وجود اختلاف ژنتیکی در بین ارقام مورد بررسی می‌باشد. برای اکثر صفات مهم ریخت‏شناسی، اثر متقابل رقم × مکان از نظر آماری در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. با توجه به اینکه اثرات متقابل رقم × مکان ارقام معنی‌دار است بنابراین می‌توان به تجزیه پایداری ارقام اقدام نمود. بر طبق نتایج عملکرد گل در بوته ارقام المیرا2 و شکرناز به‌ترتیب با 918 و 828 گرم در هر بوته و از نظر زود گلدهی و ارتفاع بوته برتر از سایر ارقام بودند. از نظر این روش، ارقام طناز، آندیا، فریبرز، دریا 2 و فرحناز با اختصاص بالاترین میانگین رتبه و انحراف معیار آن، پایداری ضعیف‌تری داشتند. نتایج حاصل از GGE biplot نشان داد که ارقام المیرا2، مانی 2، پریدخت، فرحناز، گلنار، تابان3، اوران و فریبا در منطقه بیرانشهر و ارقام المیرا2، طناز، فرحناز، نادیا2، گل‌گیس، اوران، تابان 3، نسترن و کیمیا3 در منطقه خرم‌آباد به‌عنوان ارقام برتر از نظر صفات مهم زینتی شناخته شدند. تجزیه خوشه‌ای ارقام در فاصله اقلیدسی 17/71، به سه گروه اصلی تقسیم‌بندی شدند.نتیجه‌گیری: در مجموع و بر اساس نتایج پایداری عملکرد گل در بوته و اثر متقابل ژنوتیپ در محیط بر پایه روش‌های غیر پارامتری، روش SHMMو AMMI ارقام المیرا2 و شکرناز، جز ارقام پایدار در دو منطقه تشخیص داده شدند. نتایج GGE biplot نشان داد که ارقام المیرا2، اوران، تابان3 و فرحناز برترین ژنوتیپ‌ها در دو منطقه بودند. شناخت ماهیت اثر متقابل ژنوتیپ در محیط به به‌نژادگران کمک می‌کند تا بتوانند ارقام را با دقت بیشتری ارزیابی نموده و ارقام برتر از نظر پایداری، عملکرد گل و صفات مهم ریخت‌شناسی در اجرای برنامه‌های اصلاحی را انتخاب کنند.
format Article
id doaj-art-a5db721246724da29d1e1d379e7ea3b2
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2021-02-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-a5db721246724da29d1e1d379e7ea3b22025-01-25T06:58:30ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782021-02-01274375310.22069/jopp.2020.16450.25005358بررسی پایداری عملکرد و سایر صفات مهم ارقام گل داوودی (Chrysanthemum morifolium Ramat.) با استفاده از روش گرافیکی GGE biplotشیرین تقی پور0عبداله احتشام نیا1حامد خدایاری2حسن مومیوند3دانشجوی دکتری گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایراناستادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران،استادیار گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایراناستادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران،سابقه و هدف: گل داوودی(Chrysanthemum morifolium Ramat.) به‌عنوان پادشاه گل‌ها، یکی از مهم‌ترین گیاهان شاخه بریدنی، گلدانی و دارویی در جهان است. منابع ژنتیکی گیاهی، علاوه بر زیربنایی برای توسعه کشاورزی، به‌عنوان منبعی از سازگاری ژنتیکی و هم‌چون سپری در برابر تغییرات محیطی عمل می‌کنند. بنابراین بررسی تنوع ژنتیکی و سازگاری ارقام موجود در ایران با شرایط کم‌آبی (تنش متوسط و شدید) برای شناسایی بیشتر ژرم‌پلاسم و موفقیت برنامه‌های به‌نژادی این گیاه ضروری است. این تحقیق با هدف بررسی سازگاری ۳۰ رقم گل داوودی با مطالعه صفات مورفولوژی گل و برگ و عملکرد گل در دو منطقه (بیرانشهر و خرم‌آباد) استان لرستان انجام شد. مواد و روش‌ها: این آزمایش به‌عنوان اولین مطالعه، به‌منظور بررسی پایداری عملکرد و سایر صفات مهم گل و بوته 30 رقم گل داوودی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و در دو مکان استان لرستان (خرم‌آباد و بیرانشهر) انجام شد. با توجه به یکنواختی اشتباهات آزمایشی، تجزیه واریانس مرکب در دو منطقه انجام شد. برای ارزیابی ارقام پایدار، از روش غیرپارامتری رتبه-بندی (Rank)، AMMI و از روش چند متغییره GGE بای پلات برای انتخاب برترین ارقام در دو منطقه استفاده شد. یافته‌ها: نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب، نشان‌دهنده اثر معنی‌دار ارقام بود که بیانگر وجود اختلاف ژنتیکی در بین ارقام مورد بررسی می‌باشد. برای اکثر صفات مهم ریخت‏شناسی، اثر متقابل رقم × مکان از نظر آماری در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. با توجه به اینکه اثرات متقابل رقم × مکان ارقام معنی‌دار است بنابراین می‌توان به تجزیه پایداری ارقام اقدام نمود. بر طبق نتایج عملکرد گل در بوته ارقام المیرا2 و شکرناز به‌ترتیب با 918 و 828 گرم در هر بوته و از نظر زود گلدهی و ارتفاع بوته برتر از سایر ارقام بودند. از نظر این روش، ارقام طناز، آندیا، فریبرز، دریا 2 و فرحناز با اختصاص بالاترین میانگین رتبه و انحراف معیار آن، پایداری ضعیف‌تری داشتند. نتایج حاصل از GGE biplot نشان داد که ارقام المیرا2، مانی 2، پریدخت، فرحناز، گلنار، تابان3، اوران و فریبا در منطقه بیرانشهر و ارقام المیرا2، طناز، فرحناز، نادیا2، گل‌گیس، اوران، تابان 3، نسترن و کیمیا3 در منطقه خرم‌آباد به‌عنوان ارقام برتر از نظر صفات مهم زینتی شناخته شدند. تجزیه خوشه‌ای ارقام در فاصله اقلیدسی 17/71، به سه گروه اصلی تقسیم‌بندی شدند.نتیجه‌گیری: در مجموع و بر اساس نتایج پایداری عملکرد گل در بوته و اثر متقابل ژنوتیپ در محیط بر پایه روش‌های غیر پارامتری، روش SHMMو AMMI ارقام المیرا2 و شکرناز، جز ارقام پایدار در دو منطقه تشخیص داده شدند. نتایج GGE biplot نشان داد که ارقام المیرا2، اوران، تابان3 و فرحناز برترین ژنوتیپ‌ها در دو منطقه بودند. شناخت ماهیت اثر متقابل ژنوتیپ در محیط به به‌نژادگران کمک می‌کند تا بتوانند ارقام را با دقت بیشتری ارزیابی نموده و ارقام برتر از نظر پایداری، عملکرد گل و صفات مهم ریخت‌شناسی در اجرای برنامه‌های اصلاحی را انتخاب کنند.https://jopp.gau.ac.ir/article_5358_7537cc1214e5eed39349d7c502536c1d.pdfتجزیه مرکبتجزیه خوشه ایعملکرد گل و gge biplot
spellingShingle شیرین تقی پور
عبداله احتشام نیا
حامد خدایاری
حسن مومیوند
بررسی پایداری عملکرد و سایر صفات مهم ارقام گل داوودی (Chrysanthemum morifolium Ramat.) با استفاده از روش گرافیکی GGE biplot
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
تجزیه مرکب
تجزیه خوشه ای
عملکرد گل و gge biplot
title بررسی پایداری عملکرد و سایر صفات مهم ارقام گل داوودی (Chrysanthemum morifolium Ramat.) با استفاده از روش گرافیکی GGE biplot
title_full بررسی پایداری عملکرد و سایر صفات مهم ارقام گل داوودی (Chrysanthemum morifolium Ramat.) با استفاده از روش گرافیکی GGE biplot
title_fullStr بررسی پایداری عملکرد و سایر صفات مهم ارقام گل داوودی (Chrysanthemum morifolium Ramat.) با استفاده از روش گرافیکی GGE biplot
title_full_unstemmed بررسی پایداری عملکرد و سایر صفات مهم ارقام گل داوودی (Chrysanthemum morifolium Ramat.) با استفاده از روش گرافیکی GGE biplot
title_short بررسی پایداری عملکرد و سایر صفات مهم ارقام گل داوودی (Chrysanthemum morifolium Ramat.) با استفاده از روش گرافیکی GGE biplot
title_sort بررسی پایداری عملکرد و سایر صفات مهم ارقام گل داوودی chrysanthemum morifolium ramat با استفاده از روش گرافیکی gge biplot
topic تجزیه مرکب
تجزیه خوشه ای
عملکرد گل و gge biplot
url https://jopp.gau.ac.ir/article_5358_7537cc1214e5eed39349d7c502536c1d.pdf
work_keys_str_mv AT sẖyryntqypwr brrsypạydạryʿmlḵrdwsạyrṣfạtmhmạrqạmgldạwwdychrysanthemummorifoliumramatbạạstfạdhạzrwsẖgrạfyḵyggebiplot
AT ʿbdạlhạḥtsẖạmnyạ brrsypạydạryʿmlḵrdwsạyrṣfạtmhmạrqạmgldạwwdychrysanthemummorifoliumramatbạạstfạdhạzrwsẖgrạfyḵyggebiplot
AT ḥạmdkẖdạyạry brrsypạydạryʿmlḵrdwsạyrṣfạtmhmạrqạmgldạwwdychrysanthemummorifoliumramatbạạstfạdhạzrwsẖgrạfyḵyggebiplot
AT ḥsnmwmywnd brrsypạydạryʿmlḵrdwsạyrṣfạtmhmạrqạmgldạwwdychrysanthemummorifoliumramatbạạstfạdhạzrwsẖgrạfyḵyggebiplot