Czarny kryminał i nieklasyczna narracja. „Wielki sen” Howarda Hawksa, „Żegnaj laleczko” Edwarda Dmytryka i „Tajemnica jeziora” Roberta Montgomery’ego
Film noir, jeden z najpopularniejszych nurtów lat 40. w Hollywood, oferował nie tylko specyficzną estetykę, ekspresjonistyczny styl filmowania, postać prywatnego detektywa i demonicznej femme fatale, ale też próby eksperymentowania z narracją filmową. Jego twórcy, stosując narrację pierwszoosobową...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Institute of Art of the Polish Academy of Sciences
2010-12-01
|
| Series: | Kwartalnik Filmowy |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://czasopisma.ispan.pl/index.php/kf/article/view/3021 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832541379312484352 |
|---|---|
| author | Patrycja Włodek |
| author_facet | Patrycja Włodek |
| author_sort | Patrycja Włodek |
| collection | DOAJ |
| description |
Film noir, jeden z najpopularniejszych nurtów lat 40. w Hollywood, oferował nie tylko specyficzną estetykę, ekspresjonistyczny styl filmowania, postać prywatnego detektywa i demonicznej femme fatale, ale też próby eksperymentowania z narracją filmową. Jego twórcy, stosując narrację pierwszoosobową lub jej ekwiwalenty, nie tylko dochowywali „wierności” adaptowanym powieściom hard-boiled fiction, ale też zauważali nieadekwatność linearnej narracji klasycznej do nastrojów panujących w USA czasu II wojny światowej i okresu powojennego. Trzy adaptacje klasyka czarnego kryminału, Raymonda Chandlera, czyli Żegnaj laleczko (1944) Edwarda Dmytryka, Tajemnica jeziora (1945) Roberta Montgomery’ego i Wielki sen (1946) Howarda Hawksa, przyniosły trzy strategie narracyjne – od pojedynczych sekwencji obrazujących stany mentalne bohatera, aż po narrację swobodnie zależną, gdy bohater obecny jest w każdym kadrze, oraz realizację prawie wszystkich scen tzw. kamerą subiektywną. Jednocześnie tendencje eksperymentatorskie powściągane były przez konserwatywne nastawienie panujące w Hollywood oraz zabiegi autocenzuralne, obrazując interesująca walkę między nowatorstwem a ujęciem klasycznym.
|
| format | Article |
| id | doaj-art-9d07ae55f1784c6f826aec486c2a30df |
| institution | Kabale University |
| issn | 0452-9502 2719-2725 |
| language | English |
| publishDate | 2010-12-01 |
| publisher | Institute of Art of the Polish Academy of Sciences |
| record_format | Article |
| series | Kwartalnik Filmowy |
| spelling | doaj-art-9d07ae55f1784c6f826aec486c2a30df2025-02-04T08:52:58ZengInstitute of Art of the Polish Academy of SciencesKwartalnik Filmowy0452-95022719-27252010-12-0171-7210.36744/kf.3021Czarny kryminał i nieklasyczna narracja. „Wielki sen” Howarda Hawksa, „Żegnaj laleczko” Edwarda Dmytryka i „Tajemnica jeziora” Roberta Montgomery’egoPatrycja Włodek0Uniwersytet Jagielloński Film noir, jeden z najpopularniejszych nurtów lat 40. w Hollywood, oferował nie tylko specyficzną estetykę, ekspresjonistyczny styl filmowania, postać prywatnego detektywa i demonicznej femme fatale, ale też próby eksperymentowania z narracją filmową. Jego twórcy, stosując narrację pierwszoosobową lub jej ekwiwalenty, nie tylko dochowywali „wierności” adaptowanym powieściom hard-boiled fiction, ale też zauważali nieadekwatność linearnej narracji klasycznej do nastrojów panujących w USA czasu II wojny światowej i okresu powojennego. Trzy adaptacje klasyka czarnego kryminału, Raymonda Chandlera, czyli Żegnaj laleczko (1944) Edwarda Dmytryka, Tajemnica jeziora (1945) Roberta Montgomery’ego i Wielki sen (1946) Howarda Hawksa, przyniosły trzy strategie narracyjne – od pojedynczych sekwencji obrazujących stany mentalne bohatera, aż po narrację swobodnie zależną, gdy bohater obecny jest w każdym kadrze, oraz realizację prawie wszystkich scen tzw. kamerą subiektywną. Jednocześnie tendencje eksperymentatorskie powściągane były przez konserwatywne nastawienie panujące w Hollywood oraz zabiegi autocenzuralne, obrazując interesująca walkę między nowatorstwem a ujęciem klasycznym. https://czasopisma.ispan.pl/index.php/kf/article/view/3021film noirHoward HawksEdward DmytrykRobert Montgomery |
| spellingShingle | Patrycja Włodek Czarny kryminał i nieklasyczna narracja. „Wielki sen” Howarda Hawksa, „Żegnaj laleczko” Edwarda Dmytryka i „Tajemnica jeziora” Roberta Montgomery’ego Kwartalnik Filmowy film noir Howard Hawks Edward Dmytryk Robert Montgomery |
| title | Czarny kryminał i nieklasyczna narracja. „Wielki sen” Howarda Hawksa, „Żegnaj laleczko” Edwarda Dmytryka i „Tajemnica jeziora” Roberta Montgomery’ego |
| title_full | Czarny kryminał i nieklasyczna narracja. „Wielki sen” Howarda Hawksa, „Żegnaj laleczko” Edwarda Dmytryka i „Tajemnica jeziora” Roberta Montgomery’ego |
| title_fullStr | Czarny kryminał i nieklasyczna narracja. „Wielki sen” Howarda Hawksa, „Żegnaj laleczko” Edwarda Dmytryka i „Tajemnica jeziora” Roberta Montgomery’ego |
| title_full_unstemmed | Czarny kryminał i nieklasyczna narracja. „Wielki sen” Howarda Hawksa, „Żegnaj laleczko” Edwarda Dmytryka i „Tajemnica jeziora” Roberta Montgomery’ego |
| title_short | Czarny kryminał i nieklasyczna narracja. „Wielki sen” Howarda Hawksa, „Żegnaj laleczko” Edwarda Dmytryka i „Tajemnica jeziora” Roberta Montgomery’ego |
| title_sort | czarny kryminal i nieklasyczna narracja wielki sen howarda hawksa zegnaj laleczko edwarda dmytryka i tajemnica jeziora roberta montgomery ego |
| topic | film noir Howard Hawks Edward Dmytryk Robert Montgomery |
| url | https://czasopisma.ispan.pl/index.php/kf/article/view/3021 |
| work_keys_str_mv | AT patrycjawłodek czarnykryminałinieklasycznanarracjawielkisenhowardahawksazegnajlaleczkoedwardadmytrykaitajemnicajeziorarobertamontgomeryego |