اثر سالیسلیک‌اسید و ملاتونین بر کلروفیل ‌فلورسانس و رشد اولیه گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای در تنش شوری

سابقه و هدف: امروزه صنعت کشت و کار گیاهان گلخانه‌ای در ایران بسیار مورد توجه قرار گرفته است و کشت وسیع گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای برای تامین نیاز بازار داخلی و صادراتی انجام می‌گیرد. میزان شوری آب آبیاری، یکی از عوامل محدود‌ کننده کشت و کار محصولات گلخانه‌ای در مناطق خشک و نیمه خشک است. در این پژوهش اثر م...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: مصطفی نیازی خوجه, مهدی رضائی, زیبا قسیمی حق
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2022-06-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_6111_eda134f83f317b193c4a07b03678e978.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586591546114048
author مصطفی نیازی خوجه
مهدی رضائی
زیبا قسیمی حق
author_facet مصطفی نیازی خوجه
مهدی رضائی
زیبا قسیمی حق
author_sort مصطفی نیازی خوجه
collection DOAJ
description سابقه و هدف: امروزه صنعت کشت و کار گیاهان گلخانه‌ای در ایران بسیار مورد توجه قرار گرفته است و کشت وسیع گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای برای تامین نیاز بازار داخلی و صادراتی انجام می‌گیرد. میزان شوری آب آبیاری، یکی از عوامل محدود‌ کننده کشت و کار محصولات گلخانه‌ای در مناطق خشک و نیمه خشک است. در این پژوهش اثر ملاتونین و سالیسلیک اسید در کاهش اثرات مخرب تنش شوری ناشی از آب آبیاری در مراحل اولیه رشد گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای مورد مطالعه قرار گرفت. مواد و روش‌ها: در یک آزمایش اسپلیت پلات فاکتوریل بوته‌های گوجه‌فرنگی رقم گلدی در محیط کشت هیدروپونیک تحت شوری ناشی از کلرید سدیم در غلظت‌های صفر، 50، 100 میلی مولار به عنوان فاکتور اصلی قرار گرفتند و محلول‌پاشی برگساره‌ای با تنظیم کننده‌های رشد ملاتونین (0 و 10 میکرو مولار) و سالیسلیک اسید (0، 5/1 و 5/2 میلی مولار) به صورت دو فاکتور فرعی و سه تکرار انجام گردید. در مراحل قبل از گلدهی (یک ماه بعد از انتقال به گلدان) ارتفاع اندام هوایی، قطر ساقه بوته ها و طول و تعداد برگ ها اندازه‌گیری شد. دو ماه بعد از کشت، میانگین وزن میوه، تعداد گل در گل‌آذین و تعداد میوه در بوته مورد ارزیابی قرار گرفت. هم‌چنین پارامترهای فلورسانس شامل فلورسانس کمینه (ّFo)، فلورسانس بیشینه (Fm)، فلورسانس متتغییر (Fv) و عملکرد کوانتومی فتوشیمیایی(YII) اندازه‌گیری شدند.یافته‌ها: نتایج نشان داد که شوری باعث کاهش معنی‌دار رشد رویشی و زایشی گوجه‌فرنگی در شرایط گلخانه‌ای گردید ولی سالیسلیک اسید اثر معنی‌داری روی ویژگی‌های رویشی و زایشی در مراحل اولیه رشد نشان نداد. ملاتونین به طور معنی‌داری ویژگی‌های رشد بوته‌های گوجه‌فرنگی از قبیل طول و تعداد برگ، ارتفاع گیاه و قطر ساقه را در یک ماه اولیه رشدی افزایش داد (P<0.01). نتایج همچنین نشان داد که ملاتونین تاثیر معنی‌داری بر افزایش تعداد گل در گل‌آذین و تعداد میوه در بوته در دو ماه بعد کشت داشت. همچنین پارامترهای فلورسانس شامل فلورسانس کمینه، فلورسانس بیشینه، فلورسانس متتغییر و عملکرد کوانتومی فتوشیمیایی در تیمار شوری ناشی از کلرید سدیم کاهش معنی داری را نشان دادند (P<0.01). میانگین کارایی کوانتومی فتوشیمیایی موثر فتوسیستم II از 84/0 در شرایط بدون تنش به حدود 76/0 در شرایط تنش کاهش یافت. ملاتونین باعث افزایش معنی‌دار(P<0.01) در کارایی کوانتومی فتوشیمیایی موثر فتوسیستم II و فلورسانس بیشینه و کمینه گیاه گوجه‌فرنگی شد ولی کاربرد سالیسلیک اسید تاثیری روی دو پارامتر نداشت. بیشترین کارایی فتوشیمیایی فتوسیستم II به میزان 84/0 در شرایط بدون تنش و کاربرد 10 میکرمولار ملاتونین مشاهده شد.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که شوری سبب کاهش در رشد اولیه گیاه گوجه‌فرنگی تحت شرایط گلخانه‌ای می‌شود سالیسلیک اسید اثر معنی داری روی ویژگی های رویشی و زایشی در مراحل اولیه رشد بوته های گوجه‌فرنگی نشان نداد ولی کاربرد ملاتونین می تواند اثرات مخرب شوری را کاهش دهد و سبب افزایش تحمل گیاه به شوری در مراحل اولیه رشدی گردید.
format Article
id doaj-art-9c54d53b51d64ae98db489cbe2c8dd55
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2022-06-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-9c54d53b51d64ae98db489cbe2c8dd552025-01-25T07:00:24ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782022-06-0129226528210.22069/jopp.2022.19658.28896111اثر سالیسلیک‌اسید و ملاتونین بر کلروفیل ‌فلورسانس و رشد اولیه گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای در تنش شوریمصطفی نیازی خوجه0مهدی رضائی1زیبا قسیمی حق2دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایراننویسنده مسئول، دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایراناستادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایرانسابقه و هدف: امروزه صنعت کشت و کار گیاهان گلخانه‌ای در ایران بسیار مورد توجه قرار گرفته است و کشت وسیع گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای برای تامین نیاز بازار داخلی و صادراتی انجام می‌گیرد. میزان شوری آب آبیاری، یکی از عوامل محدود‌ کننده کشت و کار محصولات گلخانه‌ای در مناطق خشک و نیمه خشک است. در این پژوهش اثر ملاتونین و سالیسلیک اسید در کاهش اثرات مخرب تنش شوری ناشی از آب آبیاری در مراحل اولیه رشد گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای مورد مطالعه قرار گرفت. مواد و روش‌ها: در یک آزمایش اسپلیت پلات فاکتوریل بوته‌های گوجه‌فرنگی رقم گلدی در محیط کشت هیدروپونیک تحت شوری ناشی از کلرید سدیم در غلظت‌های صفر، 50، 100 میلی مولار به عنوان فاکتور اصلی قرار گرفتند و محلول‌پاشی برگساره‌ای با تنظیم کننده‌های رشد ملاتونین (0 و 10 میکرو مولار) و سالیسلیک اسید (0، 5/1 و 5/2 میلی مولار) به صورت دو فاکتور فرعی و سه تکرار انجام گردید. در مراحل قبل از گلدهی (یک ماه بعد از انتقال به گلدان) ارتفاع اندام هوایی، قطر ساقه بوته ها و طول و تعداد برگ ها اندازه‌گیری شد. دو ماه بعد از کشت، میانگین وزن میوه، تعداد گل در گل‌آذین و تعداد میوه در بوته مورد ارزیابی قرار گرفت. هم‌چنین پارامترهای فلورسانس شامل فلورسانس کمینه (ّFo)، فلورسانس بیشینه (Fm)، فلورسانس متتغییر (Fv) و عملکرد کوانتومی فتوشیمیایی(YII) اندازه‌گیری شدند.یافته‌ها: نتایج نشان داد که شوری باعث کاهش معنی‌دار رشد رویشی و زایشی گوجه‌فرنگی در شرایط گلخانه‌ای گردید ولی سالیسلیک اسید اثر معنی‌داری روی ویژگی‌های رویشی و زایشی در مراحل اولیه رشد نشان نداد. ملاتونین به طور معنی‌داری ویژگی‌های رشد بوته‌های گوجه‌فرنگی از قبیل طول و تعداد برگ، ارتفاع گیاه و قطر ساقه را در یک ماه اولیه رشدی افزایش داد (P<0.01). نتایج همچنین نشان داد که ملاتونین تاثیر معنی‌داری بر افزایش تعداد گل در گل‌آذین و تعداد میوه در بوته در دو ماه بعد کشت داشت. همچنین پارامترهای فلورسانس شامل فلورسانس کمینه، فلورسانس بیشینه، فلورسانس متتغییر و عملکرد کوانتومی فتوشیمیایی در تیمار شوری ناشی از کلرید سدیم کاهش معنی داری را نشان دادند (P<0.01). میانگین کارایی کوانتومی فتوشیمیایی موثر فتوسیستم II از 84/0 در شرایط بدون تنش به حدود 76/0 در شرایط تنش کاهش یافت. ملاتونین باعث افزایش معنی‌دار(P<0.01) در کارایی کوانتومی فتوشیمیایی موثر فتوسیستم II و فلورسانس بیشینه و کمینه گیاه گوجه‌فرنگی شد ولی کاربرد سالیسلیک اسید تاثیری روی دو پارامتر نداشت. بیشترین کارایی فتوشیمیایی فتوسیستم II به میزان 84/0 در شرایط بدون تنش و کاربرد 10 میکرمولار ملاتونین مشاهده شد.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که شوری سبب کاهش در رشد اولیه گیاه گوجه‌فرنگی تحت شرایط گلخانه‌ای می‌شود سالیسلیک اسید اثر معنی داری روی ویژگی های رویشی و زایشی در مراحل اولیه رشد بوته های گوجه‌فرنگی نشان نداد ولی کاربرد ملاتونین می تواند اثرات مخرب شوری را کاهش دهد و سبب افزایش تحمل گیاه به شوری در مراحل اولیه رشدی گردید.https://jopp.gau.ac.ir/article_6111_eda134f83f317b193c4a07b03678e978.pdfرشد زایشیعملکرد کوانتومی فتوشیمیاییکلرید سدیممواد تنظیم کننده رشدی
spellingShingle مصطفی نیازی خوجه
مهدی رضائی
زیبا قسیمی حق
اثر سالیسلیک‌اسید و ملاتونین بر کلروفیل ‌فلورسانس و رشد اولیه گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای در تنش شوری
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
رشد زایشی
عملکرد کوانتومی فتوشیمیایی
کلرید سدیم
مواد تنظیم کننده رشدی
title اثر سالیسلیک‌اسید و ملاتونین بر کلروفیل ‌فلورسانس و رشد اولیه گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای در تنش شوری
title_full اثر سالیسلیک‌اسید و ملاتونین بر کلروفیل ‌فلورسانس و رشد اولیه گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای در تنش شوری
title_fullStr اثر سالیسلیک‌اسید و ملاتونین بر کلروفیل ‌فلورسانس و رشد اولیه گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای در تنش شوری
title_full_unstemmed اثر سالیسلیک‌اسید و ملاتونین بر کلروفیل ‌فلورسانس و رشد اولیه گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای در تنش شوری
title_short اثر سالیسلیک‌اسید و ملاتونین بر کلروفیل ‌فلورسانس و رشد اولیه گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای در تنش شوری
title_sort اثر سالیسلیک‌اسید و ملاتونین بر کلروفیل ‌فلورسانس و رشد اولیه گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای در تنش شوری
topic رشد زایشی
عملکرد کوانتومی فتوشیمیایی
کلرید سدیم
مواد تنظیم کننده رشدی
url https://jopp.gau.ac.ir/article_6111_eda134f83f317b193c4a07b03678e978.pdf
work_keys_str_mv AT mṣṭfynyạzykẖwjh ạtẖrsạlyslyḵạsydwmlạtwnynbrḵlrwfylflwrsạnswrsẖdạwlyhgwjhfrngyglkẖạnhạydrtnsẖsẖwry
AT mhdyrḍạỷy ạtẖrsạlyslyḵạsydwmlạtwnynbrḵlrwfylflwrsạnswrsẖdạwlyhgwjhfrngyglkẖạnhạydrtnsẖsẖwry
AT zybạqsymyḥq ạtẖrsạlyslyḵạsydwmlạtwnynbrḵlrwfylflwrsạnswrsẖdạwlyhgwjhfrngyglkẖạnhạydrtnsẖsẖwry