تحلیل وضعیت فرونشست محدوده شهری همدان با استفاده از تصاویر راداری و ماهواره‌ای

مخاطره فرونشست در طی سال­های اخیر، شهرهای زیادی ازجمله شهرهای مناطق خشک و نیمه­خشک ایران را با چالش جدی مواجه کرده است. شهر همدان ازجمله شهرهایی است که در معرض این مخاطره قرار دارد و به همین دلیل در این پژوهش به ارزیابی میزان فرونشست در محدوده این شهر پرداخته شده است. داده­های مورد استفاده در این تح...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: حمید گنجائیان, معصومه اسدی, فاطمه منبری, عطرین ابراهیمی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2023-01-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_42183_af83bbbc8728630b1f7a602c84ad7022.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832591315774210048
author حمید گنجائیان
معصومه اسدی
فاطمه منبری
عطرین ابراهیمی
author_facet حمید گنجائیان
معصومه اسدی
فاطمه منبری
عطرین ابراهیمی
author_sort حمید گنجائیان
collection DOAJ
description مخاطره فرونشست در طی سال­های اخیر، شهرهای زیادی ازجمله شهرهای مناطق خشک و نیمه­خشک ایران را با چالش جدی مواجه کرده است. شهر همدان ازجمله شهرهایی است که در معرض این مخاطره قرار دارد و به همین دلیل در این پژوهش به ارزیابی میزان فرونشست در محدوده این شهر پرداخته شده است. داده­های مورد استفاده در این تحقیق شامل تصاویر راداری سنتینل 1، تصاویر ماهواره لندست، مدل رقومی ارتفاعی 30 متر SRTM و اطلاعات مربوط به منابع آب زیرزمینی بوده است. ابزارهای مهم نیز تحقیق شامل ArcGIS، GMT و ENVI بوده است. این تحقیق به‌طورکلی در سه مرحله انجام شده است که در مرحله اول، نقشه­های کاربری اراضی منطقه مربوط به سال­های 1991 و 2020، تهیه و تحلیل شده است. در مرحله دوم وضعیت افت منابع آب زیرزمینی در محدوده مطالعاتی بررسی شده است و در مرحله سوم نیز با استفاده از تصاویر راداری و روش سری زمانی SBAS، میزان فرونشست منطقه در طی دوره زمانی سه‌ساله (2017 تا 2020) محاسبه شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، محدوده شهری و حاشیه شهری همدان سالانه با حدود 1 متر افت منابع آب و 7/. کیلومترمربع توسعه فیزیکی مواجه شده است. همچنین میزان فرونشست این محدوده در طی دوره زمانی سه‌ساله، بین 6 تا 98 میلی­متر بوده است که مطابق نقشه نهایی تهیه شده، مناطق غربی شهر همدان بین 60 تا 98 میلی­متر، مناطق مرکزی بین 30 تا 60 میلی­متر و بخش زیادی از مناطق شرقی آن بین 6 تا 30 میلی­متر فرونشست داشته است. با توجه به اینکه بیش­ترین میزان توسعه فیزیکی شهر همدان در طی سال­های اخیر، در مناطق غربی و حاشیه­ای این شهر بوده است؛ می­توان گفت که توسعه فیزیکی شهر همدان به‌موازات افت منابع آب زیرزمینی، عامل اصلی این فرونشست بوده است.
format Article
id doaj-art-9ac276371a4d42398557828f49c3e6b2
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2023-01-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-9ac276371a4d42398557828f49c3e6b22025-01-22T13:02:57ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762023-01-0111422123610.22067/geoeh.2022.76383.121742183تحلیل وضعیت فرونشست محدوده شهری همدان با استفاده از تصاویر راداری و ماهواره‌ایحمید گنجائیان0معصومه اسدی1فاطمه منبری2عطرین ابراهیمی3دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه تهران، تهران،‌ ایرانگروه علوم اجتماعی - دانشگاه پیام نور - تهران - ایراندانشجوی دکتری دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایراندانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایرانمخاطره فرونشست در طی سال­های اخیر، شهرهای زیادی ازجمله شهرهای مناطق خشک و نیمه­خشک ایران را با چالش جدی مواجه کرده است. شهر همدان ازجمله شهرهایی است که در معرض این مخاطره قرار دارد و به همین دلیل در این پژوهش به ارزیابی میزان فرونشست در محدوده این شهر پرداخته شده است. داده­های مورد استفاده در این تحقیق شامل تصاویر راداری سنتینل 1، تصاویر ماهواره لندست، مدل رقومی ارتفاعی 30 متر SRTM و اطلاعات مربوط به منابع آب زیرزمینی بوده است. ابزارهای مهم نیز تحقیق شامل ArcGIS، GMT و ENVI بوده است. این تحقیق به‌طورکلی در سه مرحله انجام شده است که در مرحله اول، نقشه­های کاربری اراضی منطقه مربوط به سال­های 1991 و 2020، تهیه و تحلیل شده است. در مرحله دوم وضعیت افت منابع آب زیرزمینی در محدوده مطالعاتی بررسی شده است و در مرحله سوم نیز با استفاده از تصاویر راداری و روش سری زمانی SBAS، میزان فرونشست منطقه در طی دوره زمانی سه‌ساله (2017 تا 2020) محاسبه شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، محدوده شهری و حاشیه شهری همدان سالانه با حدود 1 متر افت منابع آب و 7/. کیلومترمربع توسعه فیزیکی مواجه شده است. همچنین میزان فرونشست این محدوده در طی دوره زمانی سه‌ساله، بین 6 تا 98 میلی­متر بوده است که مطابق نقشه نهایی تهیه شده، مناطق غربی شهر همدان بین 60 تا 98 میلی­متر، مناطق مرکزی بین 30 تا 60 میلی­متر و بخش زیادی از مناطق شرقی آن بین 6 تا 30 میلی­متر فرونشست داشته است. با توجه به اینکه بیش­ترین میزان توسعه فیزیکی شهر همدان در طی سال­های اخیر، در مناطق غربی و حاشیه­ای این شهر بوده است؛ می­توان گفت که توسعه فیزیکی شهر همدان به‌موازات افت منابع آب زیرزمینی، عامل اصلی این فرونشست بوده است.https://geoeh.um.ac.ir/article_42183_af83bbbc8728630b1f7a602c84ad7022.pdfفرونشستسنتینل 1sbasهمدان
spellingShingle حمید گنجائیان
معصومه اسدی
فاطمه منبری
عطرین ابراهیمی
تحلیل وضعیت فرونشست محدوده شهری همدان با استفاده از تصاویر راداری و ماهواره‌ای
جغرافیا و مخاطرات محیطی
فرونشست
سنتینل 1
sbas
همدان
title تحلیل وضعیت فرونشست محدوده شهری همدان با استفاده از تصاویر راداری و ماهواره‌ای
title_full تحلیل وضعیت فرونشست محدوده شهری همدان با استفاده از تصاویر راداری و ماهواره‌ای
title_fullStr تحلیل وضعیت فرونشست محدوده شهری همدان با استفاده از تصاویر راداری و ماهواره‌ای
title_full_unstemmed تحلیل وضعیت فرونشست محدوده شهری همدان با استفاده از تصاویر راداری و ماهواره‌ای
title_short تحلیل وضعیت فرونشست محدوده شهری همدان با استفاده از تصاویر راداری و ماهواره‌ای
title_sort تحلیل وضعیت فرونشست محدوده شهری همدان با استفاده از تصاویر راداری و ماهواره‌ای
topic فرونشست
سنتینل 1
sbas
همدان
url https://geoeh.um.ac.ir/article_42183_af83bbbc8728630b1f7a602c84ad7022.pdf
work_keys_str_mv AT ḥmydgnjạỷyạn tḥlylwḍʿytfrwnsẖstmḥdwdhsẖhryhmdạnbạạstfạdhạztṣạwyrrạdạrywmạhwạrhạy
AT mʿṣwmhạsdy tḥlylwḍʿytfrwnsẖstmḥdwdhsẖhryhmdạnbạạstfạdhạztṣạwyrrạdạrywmạhwạrhạy
AT fạṭmhmnbry tḥlylwḍʿytfrwnsẖstmḥdwdhsẖhryhmdạnbạạstfạdhạztṣạwyrrạdạrywmạhwạrhạy
AT ʿṭrynạbrạhymy tḥlylwḍʿytfrwnsẖstmḥdwdhsẖhryhmdạnbạạstfạdhạztṣạwyrrạdạrywmạhwạrhạy