اثر نوع ریزنمونه و تنظیم کننده‌های رشد بر کالوس‌زایی و متابولیت‌های ثانویه کاسنی (Cichorium intybus L.)

سابقه و هدف: گیاه کاسنی (Cichorium intybus L.) یک گیاه دارویی مهم دارای متابولیت‌های با ارزش است. کالوس کاسنی می‌تواند منبع خوبی برای تولید و استخراج متابولیت‌های ثانویه‌ی این گیاه باشد و غلظت تنظیم کننده‌های رشد و نوع ریزنمونه از عوامل اصلی اثرگذار در تولید کالوس کاسنی می‌باشند. هدف این پژوهش، بهین...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: افسانه کوهساری, ویدا چالوی, وحید اکبرپور
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2020-08-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_5110_fe917f2ec43035488f7491c707862cc9.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586659055534080
author افسانه کوهساری
ویدا چالوی
وحید اکبرپور
author_facet افسانه کوهساری
ویدا چالوی
وحید اکبرپور
author_sort افسانه کوهساری
collection DOAJ
description سابقه و هدف: گیاه کاسنی (Cichorium intybus L.) یک گیاه دارویی مهم دارای متابولیت‌های با ارزش است. کالوس کاسنی می‌تواند منبع خوبی برای تولید و استخراج متابولیت‌های ثانویه‌ی این گیاه باشد و غلظت تنظیم کننده‌های رشد و نوع ریزنمونه از عوامل اصلی اثرگذار در تولید کالوس کاسنی می‌باشند. هدف این پژوهش، بهینه‌سازی کالوس‌زایی و تولید متابولیت‌های ثانویه در گیاه کاسنی با استفاده از غلظت تنظیم کننده‌های رشد و نوع ریزنمونه است.مواد و روش‌ها: اثر غلظت تنظیم کننده‌های رشد بنزیل آدنین (BA) (۰، ۵/۰، ۱ و ۲ میلی‌گرم در لیتر) و نفتالین استیک اسید (NAA) (۰، ۵/۰ و ۱ میلی‌گرم در لیتر) و نوع ریزنمونه (دمبرگ، ساقه، برگ) بر کالوس‌زایی و میزان تولید فنل و فلاونوئید کاسنی در آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نخست سطح بذرها سترون گردید و سپس در محیط MS به منظور تهیه‌ی گیاهچه‌ی سترون کشت شدند. از این گیاهچه‌ها، پس از 4 تا 5 هفته، ریزنمونه‌های برگ، دمبرگ و ساقه در شرایط سترون تهیه شد. ریزنمونه‌ها در محیط کشت بافت گیاهی حاوی غلظت‌های مختلفBA و NAA کشت شدند. پس از 4 هفته، کالوس‌های بدست آمده از ریزنمونه‌های استریل برای اندازه‌گیری صفات درصد کالوس‌زایی، وزن ‌تر، وزن خشک، درصد ماده خشک، محتوای آب نسبی کالوس، میزان فنل، فلاونوئید، فعالیت آنتی‌اکسیدانی مورد استفاده قرار گرفتند.یافته‌ها: بر اساس نتایج به دست آمده از تجزیه واریانس، اثر متقابل همه تیمارها اختلاف معنی داری را در سطح یک درصد نشان دادند. مقایسه میانگین‌های اثر متقابل تیمارها نشان داد که ریزنمونه‌ی‌ دمبرگ در تیمار ۲ میلی‌گرم در لیتر BA همراه با ۱ میلی‌گرم در لیتر NAA بیشترین میزان کالوس‌زایی را داشت. از طرف دیگر، بیشترین وزن ‌تر کالوس در ریزنمونه‌ی برگ در محیط کشت حاوی ۵/۰ میلی‌گرم در لیتر BA و ۵/۰ میلی‌گرم در لیتر NAA بدست آمد. همچنین بیشترین وزن خشک کالوس در ریزنمونه‌ی دمبرگ و ساقه در غلظت‌های ۱ و ۲ میلی‌گرم در لیتر BA و ۵/۰ میلی‌گرم در لیتر NAA بدست آمد. بیشترین درصد ماده خشک کالوس در ریزنمونه‌ی دمبرگ در غلظت۱ میلی‌گرم در لیترBA و ۵/۰ میلی‌گرم در لیتر NAA مشاهده شد. بیشترین میزان فنل و فلاونوئید در ریزنمونه‌ی دمبرگ و غلظت ۵/۰ میلی‌گرم در لیتر BA به تنهایی مشاهده گردید. کالوس تولید شده از ریزنمونه‌ی ساقه بیشترین خاصیت آنتی اکسیدانی را در محیط کشت حاوی ۱ میلی‌گرم در لیترBA و ۱ میلی‌گرم در لیتر NAA، نشان داد. نتیجه گیری کلی: در مجموع، دمبرگ بهترین ریزنمونه برای تولید کالوس در ترکیب با تیمارهای ۲ میلی‌گرم در لیتر BA و ۱ میلی‌گرم در لیتر NAA و یا محیط حاوی ۵/۰ میلی‌گرم در لیتر BA و بدون NAA بود. افزون بر این، تیمارهای فوق، بیشترین میزان فنل و فلاونوئید را تولید نمودند که دارای بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی هم بودند.
format Article
id doaj-art-97f0f8b8dbb7404e8a28a4cc1dca48bb
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2020-08-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-97f0f8b8dbb7404e8a28a4cc1dca48bb2025-01-25T06:57:53ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782020-08-01272597210.22069/jopp.2020.16159.24615110اثر نوع ریزنمونه و تنظیم کننده‌های رشد بر کالوس‌زایی و متابولیت‌های ثانویه کاسنی (Cichorium intybus L.)افسانه کوهساری0ویدا چالوی1وحید اکبرپور2دانشجوی کارشناسی‌ارشد گروه باغبانی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایراندانشیار گروه باغبانی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایراناستادیار گروه باغبانی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایرانسابقه و هدف: گیاه کاسنی (Cichorium intybus L.) یک گیاه دارویی مهم دارای متابولیت‌های با ارزش است. کالوس کاسنی می‌تواند منبع خوبی برای تولید و استخراج متابولیت‌های ثانویه‌ی این گیاه باشد و غلظت تنظیم کننده‌های رشد و نوع ریزنمونه از عوامل اصلی اثرگذار در تولید کالوس کاسنی می‌باشند. هدف این پژوهش، بهینه‌سازی کالوس‌زایی و تولید متابولیت‌های ثانویه در گیاه کاسنی با استفاده از غلظت تنظیم کننده‌های رشد و نوع ریزنمونه است.مواد و روش‌ها: اثر غلظت تنظیم کننده‌های رشد بنزیل آدنین (BA) (۰، ۵/۰، ۱ و ۲ میلی‌گرم در لیتر) و نفتالین استیک اسید (NAA) (۰، ۵/۰ و ۱ میلی‌گرم در لیتر) و نوع ریزنمونه (دمبرگ، ساقه، برگ) بر کالوس‌زایی و میزان تولید فنل و فلاونوئید کاسنی در آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نخست سطح بذرها سترون گردید و سپس در محیط MS به منظور تهیه‌ی گیاهچه‌ی سترون کشت شدند. از این گیاهچه‌ها، پس از 4 تا 5 هفته، ریزنمونه‌های برگ، دمبرگ و ساقه در شرایط سترون تهیه شد. ریزنمونه‌ها در محیط کشت بافت گیاهی حاوی غلظت‌های مختلفBA و NAA کشت شدند. پس از 4 هفته، کالوس‌های بدست آمده از ریزنمونه‌های استریل برای اندازه‌گیری صفات درصد کالوس‌زایی، وزن ‌تر، وزن خشک، درصد ماده خشک، محتوای آب نسبی کالوس، میزان فنل، فلاونوئید، فعالیت آنتی‌اکسیدانی مورد استفاده قرار گرفتند.یافته‌ها: بر اساس نتایج به دست آمده از تجزیه واریانس، اثر متقابل همه تیمارها اختلاف معنی داری را در سطح یک درصد نشان دادند. مقایسه میانگین‌های اثر متقابل تیمارها نشان داد که ریزنمونه‌ی‌ دمبرگ در تیمار ۲ میلی‌گرم در لیتر BA همراه با ۱ میلی‌گرم در لیتر NAA بیشترین میزان کالوس‌زایی را داشت. از طرف دیگر، بیشترین وزن ‌تر کالوس در ریزنمونه‌ی برگ در محیط کشت حاوی ۵/۰ میلی‌گرم در لیتر BA و ۵/۰ میلی‌گرم در لیتر NAA بدست آمد. همچنین بیشترین وزن خشک کالوس در ریزنمونه‌ی دمبرگ و ساقه در غلظت‌های ۱ و ۲ میلی‌گرم در لیتر BA و ۵/۰ میلی‌گرم در لیتر NAA بدست آمد. بیشترین درصد ماده خشک کالوس در ریزنمونه‌ی دمبرگ در غلظت۱ میلی‌گرم در لیترBA و ۵/۰ میلی‌گرم در لیتر NAA مشاهده شد. بیشترین میزان فنل و فلاونوئید در ریزنمونه‌ی دمبرگ و غلظت ۵/۰ میلی‌گرم در لیتر BA به تنهایی مشاهده گردید. کالوس تولید شده از ریزنمونه‌ی ساقه بیشترین خاصیت آنتی اکسیدانی را در محیط کشت حاوی ۱ میلی‌گرم در لیترBA و ۱ میلی‌گرم در لیتر NAA، نشان داد. نتیجه گیری کلی: در مجموع، دمبرگ بهترین ریزنمونه برای تولید کالوس در ترکیب با تیمارهای ۲ میلی‌گرم در لیتر BA و ۱ میلی‌گرم در لیتر NAA و یا محیط حاوی ۵/۰ میلی‌گرم در لیتر BA و بدون NAA بود. افزون بر این، تیمارهای فوق، بیشترین میزان فنل و فلاونوئید را تولید نمودند که دارای بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی هم بودند.https://jopp.gau.ac.ir/article_5110_fe917f2ec43035488f7491c707862cc9.pdfفنلفلاونوئیدکالوسبنزیل آدنیننفتالین استیک اسید
spellingShingle افسانه کوهساری
ویدا چالوی
وحید اکبرپور
اثر نوع ریزنمونه و تنظیم کننده‌های رشد بر کالوس‌زایی و متابولیت‌های ثانویه کاسنی (Cichorium intybus L.)
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
فنل
فلاونوئید
کالوس
بنزیل آدنین
نفتالین استیک اسید
title اثر نوع ریزنمونه و تنظیم کننده‌های رشد بر کالوس‌زایی و متابولیت‌های ثانویه کاسنی (Cichorium intybus L.)
title_full اثر نوع ریزنمونه و تنظیم کننده‌های رشد بر کالوس‌زایی و متابولیت‌های ثانویه کاسنی (Cichorium intybus L.)
title_fullStr اثر نوع ریزنمونه و تنظیم کننده‌های رشد بر کالوس‌زایی و متابولیت‌های ثانویه کاسنی (Cichorium intybus L.)
title_full_unstemmed اثر نوع ریزنمونه و تنظیم کننده‌های رشد بر کالوس‌زایی و متابولیت‌های ثانویه کاسنی (Cichorium intybus L.)
title_short اثر نوع ریزنمونه و تنظیم کننده‌های رشد بر کالوس‌زایی و متابولیت‌های ثانویه کاسنی (Cichorium intybus L.)
title_sort اثر نوع ریزنمونه و تنظیم کننده‌های رشد بر کالوس‌زایی و متابولیت‌های ثانویه کاسنی cichorium intybus l
topic فنل
فلاونوئید
کالوس
بنزیل آدنین
نفتالین استیک اسید
url https://jopp.gau.ac.ir/article_5110_fe917f2ec43035488f7491c707862cc9.pdf
work_keys_str_mv AT ạfsạnhḵwhsạry ạtẖrnwʿryznmwnhwtnẓymḵnndhhạyrsẖdbrḵạlwszạyywmtạbwlythạytẖạnwyhḵạsnycichoriumintybusl
AT wydạcẖạlwy ạtẖrnwʿryznmwnhwtnẓymḵnndhhạyrsẖdbrḵạlwszạyywmtạbwlythạytẖạnwyhḵạsnycichoriumintybusl
AT wḥydạḵbrpwr ạtẖrnwʿryznmwnhwtnẓymḵnndhhạyrsẖdbrḵạlwszạyywmtạbwlythạytẖạnwyhḵạsnycichoriumintybusl