Birinci Dünya Savaşı Öncesinde Ortaya Çıkan İngiltere-Rusya İttifakının Ermeni Islahatına ve Kürt-Ermeni İlişkilerine Etkisi

XIX. yüzyılda yabancı diplomatların Osmanlı topraklarındaki etkinliğini artırdığı, kendi tebaaları ile birlikte gayrimüslim Osmanlı vatandaşlarını da koruyup kolladıkları görülmektedir. İngiltere, 1878 yılından itibaren Osmanlı Devleti’nin durumunun iyice kötüye gittiğini anladı. Bundan sonra bu dev...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Nejla GÜNAY
Format: Article
Language:English
Published: Hale Şıvgın 2023-06-01
Series:Gazi Akademik Bakış
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3211870
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832544278653435904
author Nejla GÜNAY
author_facet Nejla GÜNAY
author_sort Nejla GÜNAY
collection DOAJ
description XIX. yüzyılda yabancı diplomatların Osmanlı topraklarındaki etkinliğini artırdığı, kendi tebaaları ile birlikte gayrimüslim Osmanlı vatandaşlarını da koruyup kolladıkları görülmektedir. İngiltere, 1878 yılından itibaren Osmanlı Devleti’nin durumunun iyice kötüye gittiğini anladı. Bundan sonra bu devletin yıkımını kendi kontrolü altında tutmak istedi ve bu amaçla Kıbrıs, Mısır gibi stratejik noktaların yönetimini ele geçirdi. Osmanlı topraklarında askerî konsoloslar görevlendirerek burada coğrafî yapı ve topografik özellikleri ortaya koyan çalışmalar yaptırdı. İngiltere, Osmanlı Devleti’nin Ermeni tebaası ile yakın ilişkiler kurdu ve onları ayrılıkçı fikirlere yönlendirerek politika belirlemelerinde yardımcı oldu. Osmanlı aydınlarının yenilik hareketleri İngiltere tarafından desteklenmedi. İngiltere’nin özellikle II. Meşrutiyet’in ilânından hoşnut olmaması İttihat ve Terakki Cemiyeti yöneticilerini hayal kırıklığına uğrattı. İngiltere, Osmanlı Ermenilerinin Rusya ve Almanya gibi devletlerle yakınlaşmaması için çeşitli tedbirler aldı. Ancak Birinci Dünya Savaşı’ndan önce Rusya ile ittifak kurunca Osmanlı Ermenileri ile ilgili kararları Rusya’ya bıraktı. Bu çalışmada; İngiltere’nin, 1878 yılından itibaren Osmanlı Devleti’nin yıkımının kendi kontrolü altında gerçekleşmesine karar verdiği, bu yıkımın şartlarını kendi çıkarlarına göre şekillendirdiği ve bu amacı doğrultusunda Osmanlı Ermenilerini nasıl yönlendirdiği ele alınacaktır. Çalışmada Osmanlı Arşivi Belgeleri ana kaynaklar olarak kullanılacaktır. Yayımlanmış İngiliz Arşivi belgeleri de başvurulan kaynaklardandır.
format Article
id doaj-art-92deecdf813a44658328008bc4d3af21
institution Kabale University
issn 1307-9778
1309-5137
language English
publishDate 2023-06-01
publisher Hale Şıvgın
record_format Article
series Gazi Akademik Bakış
spelling doaj-art-92deecdf813a44658328008bc4d3af212025-02-03T10:44:00ZengHale ŞıvgınGazi Akademik Bakış1307-97781309-51372023-06-011632121Birinci Dünya Savaşı Öncesinde Ortaya Çıkan İngiltere-Rusya İttifakının Ermeni Islahatına ve Kürt-Ermeni İlişkilerine EtkisiNejla GÜNAY0https://orcid.org/0000-0001-5895-8359GAZİ ÜNİVERSİTESİXIX. yüzyılda yabancı diplomatların Osmanlı topraklarındaki etkinliğini artırdığı, kendi tebaaları ile birlikte gayrimüslim Osmanlı vatandaşlarını da koruyup kolladıkları görülmektedir. İngiltere, 1878 yılından itibaren Osmanlı Devleti’nin durumunun iyice kötüye gittiğini anladı. Bundan sonra bu devletin yıkımını kendi kontrolü altında tutmak istedi ve bu amaçla Kıbrıs, Mısır gibi stratejik noktaların yönetimini ele geçirdi. Osmanlı topraklarında askerî konsoloslar görevlendirerek burada coğrafî yapı ve topografik özellikleri ortaya koyan çalışmalar yaptırdı. İngiltere, Osmanlı Devleti’nin Ermeni tebaası ile yakın ilişkiler kurdu ve onları ayrılıkçı fikirlere yönlendirerek politika belirlemelerinde yardımcı oldu. Osmanlı aydınlarının yenilik hareketleri İngiltere tarafından desteklenmedi. İngiltere’nin özellikle II. Meşrutiyet’in ilânından hoşnut olmaması İttihat ve Terakki Cemiyeti yöneticilerini hayal kırıklığına uğrattı. İngiltere, Osmanlı Ermenilerinin Rusya ve Almanya gibi devletlerle yakınlaşmaması için çeşitli tedbirler aldı. Ancak Birinci Dünya Savaşı’ndan önce Rusya ile ittifak kurunca Osmanlı Ermenileri ile ilgili kararları Rusya’ya bıraktı. Bu çalışmada; İngiltere’nin, 1878 yılından itibaren Osmanlı Devleti’nin yıkımının kendi kontrolü altında gerçekleşmesine karar verdiği, bu yıkımın şartlarını kendi çıkarlarına göre şekillendirdiği ve bu amacı doğrultusunda Osmanlı Ermenilerini nasıl yönlendirdiği ele alınacaktır. Çalışmada Osmanlı Arşivi Belgeleri ana kaynaklar olarak kullanılacaktır. Yayımlanmış İngiliz Arşivi belgeleri de başvurulan kaynaklardandır. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3211870osmanlı i̇mparatorluğui̇ngiltererusyabirinci dünya savaşıermenikürt
spellingShingle Nejla GÜNAY
Birinci Dünya Savaşı Öncesinde Ortaya Çıkan İngiltere-Rusya İttifakının Ermeni Islahatına ve Kürt-Ermeni İlişkilerine Etkisi
Gazi Akademik Bakış
osmanlı i̇mparatorluğu
i̇ngiltere
rusya
birinci dünya savaşı
ermeni
kürt
title Birinci Dünya Savaşı Öncesinde Ortaya Çıkan İngiltere-Rusya İttifakının Ermeni Islahatına ve Kürt-Ermeni İlişkilerine Etkisi
title_full Birinci Dünya Savaşı Öncesinde Ortaya Çıkan İngiltere-Rusya İttifakının Ermeni Islahatına ve Kürt-Ermeni İlişkilerine Etkisi
title_fullStr Birinci Dünya Savaşı Öncesinde Ortaya Çıkan İngiltere-Rusya İttifakının Ermeni Islahatına ve Kürt-Ermeni İlişkilerine Etkisi
title_full_unstemmed Birinci Dünya Savaşı Öncesinde Ortaya Çıkan İngiltere-Rusya İttifakının Ermeni Islahatına ve Kürt-Ermeni İlişkilerine Etkisi
title_short Birinci Dünya Savaşı Öncesinde Ortaya Çıkan İngiltere-Rusya İttifakının Ermeni Islahatına ve Kürt-Ermeni İlişkilerine Etkisi
title_sort birinci dunya savasi oncesinde ortaya cikan ingiltere rusya ittifakinin ermeni islahatina ve kurt ermeni iliskilerine etkisi
topic osmanlı i̇mparatorluğu
i̇ngiltere
rusya
birinci dünya savaşı
ermeni
kürt
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3211870
work_keys_str_mv AT nejlagunay birincidunyasavasıoncesindeortayacıkaningiltererusyaittifakınınermeniislahatınavekurtermeniiliskilerineetkisi