ارزیابی تاب‌آوری شهری با استفاده از رویکرد عینی و ذهنی در طول طوفان Harvey

فرم پایدار شهر­ها از زمان شکل‌گیری اولین شهرها مدنظر بوده است؛ اما با مواجه شدن روزافزون شهر­ها با عدم قطعیت­ها ازجمله بلایای طبیعی، تغییر آب‌وهوا، بحران­های خشکسالی، بحران انرژی و ... این پایداری مختل می­شود. زین سبب دستیابی به فرم تاب­آور و پایدار شهر­ها از اهمیت ویژه­ای برخوردار شده و این مفهوم م...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: سمانه کلیدری, ابوالقاسم صادقی نیارکی, مصطفی قدوسی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2023-06-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_42847_b7799510dc734ff0893ac6a10d55aed0.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832592581639274496
author سمانه کلیدری
ابوالقاسم صادقی نیارکی
مصطفی قدوسی
author_facet سمانه کلیدری
ابوالقاسم صادقی نیارکی
مصطفی قدوسی
author_sort سمانه کلیدری
collection DOAJ
description فرم پایدار شهر­ها از زمان شکل‌گیری اولین شهرها مدنظر بوده است؛ اما با مواجه شدن روزافزون شهر­ها با عدم قطعیت­ها ازجمله بلایای طبیعی، تغییر آب‌وهوا، بحران­های خشکسالی، بحران انرژی و ... این پایداری مختل می­شود. زین سبب دستیابی به فرم تاب­آور و پایدار شهر­ها از اهمیت ویژه­ای برخوردار شده و این مفهوم مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. تاب­آوری شهری مفهومی چند بعدی است که با استفاده از دو رویکرد عینی و ذهنی اندازه‌گیری می‌شود. این تحقیق به محاسبه تاب­آوری شهری ایالت تگزاس به دو رویکرد عینی و ذهنی در طول طوفان Harvey 2017 می­پردازد تا به ترتیب نمایشی از شرایط واقعی و ادراک مردم ارائه دهد و رابطه میان دو رویکرد را بررسی کند. در بخش عینی تحقیق، با ادغام شاخص­های اجتماعی، اقتصادی، زیرساختی، سازمانی با نسبت معین به روش DANP استخراج و به روش TOPSIS وزن­دهی می­شود. در روش DANP از نظرات کارشناسان استفاده شده که از پایایی بالایی برخوردار است. در بخش ذهنی از مجموعه داده­های توییتر استفاده می­شود و شاخص­ نسبت بکار گرفته می­شود. نتایج رویکرد عینی حاکی از آن است که تاب­آورترین شهر­ها عبارتند از Harris، Austin، Fort Bend، Galveston، Brazoria، Chambers و شهر­هایی با کمترین تاب­آوری عبارتند از Moore، Presidio، Dimmit، Starr، Jasper، Camron است. به‌منظور مقایسه تغییرات تاب­آوری در دو رویکرد درمجموع 24 شهرستان انتخاب شدند، زیرا این شهر­ها بیش از 50 پیام پس­زمینه توییتر داشتند و با تهدیدات مستقیم طوفان Harvey مواجه بودند. با توجه به نتایج به دست آمده ضریب همبستگی میان دو رویکرد در این شهر­ها 0.708 حاصل شد که اصطلاحاً گفته می­شود رابطه قوی و مستقیم بین دو به دوی رویکرد­ها وجود دارد و به معنی آن است که شهر­هایی که از نظر تاب­آوری در رده­های بالاتری قرار دارند، به هنگام مواجهه با بحران مشارکت بالایی در توییتر دارند. نتایج دو رویکرد عینی و ذهنی در مناطقی شرقی و نزدیکی اقیانوس اطلس که در مواجهه مستقیم طوفان قرار داشتند هم­راستا بوده است و هر چه به سمت غرب تگزاس می­رویم از هم ­سو بودن این دو رویکرد کاسته می­شود. دانش بدست‌آمده از این مطالعه می‌تواند بینش ارزشمندی را در استراتژی‌هایی برای استفاده از داده‌های شبکه­های اجتماعی برای افزایش تاب­آوری در برابر بلایای طبیعی فراهم کند و در بلایای مختلف نیز استفاده شود و نتایج برای سایر بلایا ارزیابی گردد.
format Article
id doaj-art-9166c4d5cfc049818c87a497448af11c
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2023-06-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-9166c4d5cfc049818c87a497448af11c2025-01-21T06:40:41ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762023-06-0112225126610.22067/geoeh.2022.74306.114642847ارزیابی تاب‌آوری شهری با استفاده از رویکرد عینی و ذهنی در طول طوفان Harveyسمانه کلیدری0ابوالقاسم صادقی نیارکی1مصطفی قدوسی2دانشجوی کارشناسی ارشد سیستم‌های اطلاعات مکانی، دانشکده مهندسی نقشه‌برداری، دانشگاه صنعتی خواجه‌نصیرالدین طوسیاستاد گروه مهندسی GIS دانشکده مهندسی نقشه‌برداری، دانشگاه صنعتی خواجه‌نصیرالدین طوسیدانشجوی دکترای سیستم‌های اطلاعات مکانی، دانشکده مهندسی نقشه‌برداری، دانشگاه صنعتی خواجه‌نصیرالدین طوسیفرم پایدار شهر­ها از زمان شکل‌گیری اولین شهرها مدنظر بوده است؛ اما با مواجه شدن روزافزون شهر­ها با عدم قطعیت­ها ازجمله بلایای طبیعی، تغییر آب‌وهوا، بحران­های خشکسالی، بحران انرژی و ... این پایداری مختل می­شود. زین سبب دستیابی به فرم تاب­آور و پایدار شهر­ها از اهمیت ویژه­ای برخوردار شده و این مفهوم مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. تاب­آوری شهری مفهومی چند بعدی است که با استفاده از دو رویکرد عینی و ذهنی اندازه‌گیری می‌شود. این تحقیق به محاسبه تاب­آوری شهری ایالت تگزاس به دو رویکرد عینی و ذهنی در طول طوفان Harvey 2017 می­پردازد تا به ترتیب نمایشی از شرایط واقعی و ادراک مردم ارائه دهد و رابطه میان دو رویکرد را بررسی کند. در بخش عینی تحقیق، با ادغام شاخص­های اجتماعی، اقتصادی، زیرساختی، سازمانی با نسبت معین به روش DANP استخراج و به روش TOPSIS وزن­دهی می­شود. در روش DANP از نظرات کارشناسان استفاده شده که از پایایی بالایی برخوردار است. در بخش ذهنی از مجموعه داده­های توییتر استفاده می­شود و شاخص­ نسبت بکار گرفته می­شود. نتایج رویکرد عینی حاکی از آن است که تاب­آورترین شهر­ها عبارتند از Harris، Austin، Fort Bend، Galveston، Brazoria، Chambers و شهر­هایی با کمترین تاب­آوری عبارتند از Moore، Presidio، Dimmit، Starr، Jasper، Camron است. به‌منظور مقایسه تغییرات تاب­آوری در دو رویکرد درمجموع 24 شهرستان انتخاب شدند، زیرا این شهر­ها بیش از 50 پیام پس­زمینه توییتر داشتند و با تهدیدات مستقیم طوفان Harvey مواجه بودند. با توجه به نتایج به دست آمده ضریب همبستگی میان دو رویکرد در این شهر­ها 0.708 حاصل شد که اصطلاحاً گفته می­شود رابطه قوی و مستقیم بین دو به دوی رویکرد­ها وجود دارد و به معنی آن است که شهر­هایی که از نظر تاب­آوری در رده­های بالاتری قرار دارند، به هنگام مواجهه با بحران مشارکت بالایی در توییتر دارند. نتایج دو رویکرد عینی و ذهنی در مناطقی شرقی و نزدیکی اقیانوس اطلس که در مواجهه مستقیم طوفان قرار داشتند هم­راستا بوده است و هر چه به سمت غرب تگزاس می­رویم از هم ­سو بودن این دو رویکرد کاسته می­شود. دانش بدست‌آمده از این مطالعه می‌تواند بینش ارزشمندی را در استراتژی‌هایی برای استفاده از داده‌های شبکه­های اجتماعی برای افزایش تاب­آوری در برابر بلایای طبیعی فراهم کند و در بلایای مختلف نیز استفاده شود و نتایج برای سایر بلایا ارزیابی گردد.https://geoeh.um.ac.ir/article_42847_b7799510dc734ff0893ac6a10d55aed0.pdfتاب‌آوری شهریرویکرد عینیرویکرد ذهنیروش‌های mcdmآنالیز نسبت
spellingShingle سمانه کلیدری
ابوالقاسم صادقی نیارکی
مصطفی قدوسی
ارزیابی تاب‌آوری شهری با استفاده از رویکرد عینی و ذهنی در طول طوفان Harvey
جغرافیا و مخاطرات محیطی
تاب‌آوری شهری
رویکرد عینی
رویکرد ذهنی
روش‌های mcdm
آنالیز نسبت
title ارزیابی تاب‌آوری شهری با استفاده از رویکرد عینی و ذهنی در طول طوفان Harvey
title_full ارزیابی تاب‌آوری شهری با استفاده از رویکرد عینی و ذهنی در طول طوفان Harvey
title_fullStr ارزیابی تاب‌آوری شهری با استفاده از رویکرد عینی و ذهنی در طول طوفان Harvey
title_full_unstemmed ارزیابی تاب‌آوری شهری با استفاده از رویکرد عینی و ذهنی در طول طوفان Harvey
title_short ارزیابی تاب‌آوری شهری با استفاده از رویکرد عینی و ذهنی در طول طوفان Harvey
title_sort ارزیابی تاب‌آوری شهری با استفاده از رویکرد عینی و ذهنی در طول طوفان harvey
topic تاب‌آوری شهری
رویکرد عینی
رویکرد ذهنی
روش‌های mcdm
آنالیز نسبت
url https://geoeh.um.ac.ir/article_42847_b7799510dc734ff0893ac6a10d55aed0.pdf
work_keys_str_mv AT smạnhḵlydry ạrzyạbytạbậwrysẖhrybạạstfạdhạzrwyḵrdʿynywdẖhnydrṭwlṭwfạnharvey
AT ạbwạlqạsmṣạdqynyạrḵy ạrzyạbytạbậwrysẖhrybạạstfạdhạzrwyḵrdʿynywdẖhnydrṭwlṭwfạnharvey
AT mṣṭfyqdwsy ạrzyạbytạbậwrysẖhrybạạstfạdhạzrwyḵrdʿynywdẖhnydrṭwlṭwfạnharvey