بررسی روابط بین عملکرد و اجزای عملکرد در ژنوتیپ‌های امیدبخش پنبه (Gossypiume hirsutum L.)
سابقه و هدف: عملکرد و اکثر صفات مهم و مورد توجه از نظر اقتصادی و به‌نژادی صفات چند ژنی هستند و انتخاب مستقیم برای آن-ها چندان موفقیت‌آمیز نبوده است. این تحقیق در راستای شناخت روابط میان عملکرد و صفات وابسته به آن و تعیین مهمترین صفات موثر بر عملکرد وش پنبه انجام گردید.مواد و روش‌ها: آزمایشی شامل نه...
Saved in:
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2023-12-01
|
| Series: | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jopp.gau.ac.ir/article_6768_71b9bc296f95cbe0e2ade90280617b9a.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832586587644362752 |
|---|---|
| author | میترا وندا محمدحسن حکمت عمران عالیشاه |
| author_facet | میترا وندا محمدحسن حکمت عمران عالیشاه |
| author_sort | میترا وندا |
| collection | DOAJ |
| description | سابقه و هدف: عملکرد و اکثر صفات مهم و مورد توجه از نظر اقتصادی و به‌نژادی صفات چند ژنی هستند و انتخاب مستقیم برای آن-ها چندان موفقیت‌آمیز نبوده است. این تحقیق در راستای شناخت روابط میان عملکرد و صفات وابسته به آن و تعیین مهمترین صفات موثر بر عملکرد وش پنبه انجام گردید.مواد و روش‌ها: آزمایشی شامل نه ژنوتیپ همراه با دو رقم تجاری استان فارس (بختگان و گلستان) به عنوان شاهد، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی داراب طی دو سال زراعی 1397 و 1398 اجرا شد. در این مطالعه صفات ارتفاع بوته، طول شاخه زایا، تعداد شاخه زایا، طول شاخه رویا، تعداد شاخه رویا، تعداد غوزه در بوته، وزن غوزه، درصد زودرسی و عملکرد وش مورد بررسی قرار گرفتند.یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس مرکب برای صفات مورد مطالعه نشان داد اثر ژنوتیپ در کلیه صفات مورد مطالعه به جز طول شاخه رویا و تعداد شاخه زایا در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار بود. بررسی مقایسه میانگین ژنوتیپ‌ها نشان داد که ژنوتیپ‌های A-NB414 و A-NBK به ترتیب با عملکرد 5445 و 5154 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد را داشتند. عملکرد این دو ژنوتیپ با سایر ژنوتیپ‌ها تفاوت معنی‌دار داشت. ژنوتیپ‌های A-NB414 و A-NBK در صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه زایا، تعداد غوزه در بوته، درصد زودرسی نیز از سایر ژنوتیپ‌ها برتر بودند. بررسی همبستگی فنوتیپی بیانگر وجود همبستگی بالا و معنی‌دار در سطح احتمال یک درصد، بین عملکرد وش با تعداد غوزه در بوته (**80/0r= )، وزن غوزه (**36/0r= ) و ارتفاع بوته (**60/0r= ) بود. نتایج تجزیه رگرسیون گام به گام نشان داد که صفات تعداد غوزه، وزن غوزه، ارتفاع بوته و طول شاخه زایا بشترین تغییرات عملکرد وش را توجیه می‌کنند (59/77 =R2). طبق نتایج حاصل از تجزیه مسیر، بیشترین اثر مستقیم بر صفت عملکرد وش مربوط به تعداد غوزه در بوته بود ( 78/0=P ). بیشترین اثر غیرمستقیم ارتفاع بوته از طریق تعداد غوزه در بوته بر عملکرد وش اعمال گردید. نتیجه‌گیری: با توجه به همبستگی بسیار بالای عملکرد وش با تعداد غـوزه در بوتـه، می‌توان بیان کرد که تعداد غـوزه در بوتـه عامـل اصـلی اختلاف ژنوتیپ در رابطه با عملکرد وش می‌باشد. از آنجایی که وزن غوزه، تعداد غوزه و ارتفاع بوته بزرگترین اثرات مستقیم بر عملکرد وش را دارا می‌باشند می‌توان از این صفات به عنوان معیار انتخاب استفاده نمود. همچنین با توجه به اینکه تعداد غوزه بیشترین اثر را در افزایش عملکرد وش، به‌طور مستقیم و غیرمستقیم دارد، می‌توان از این صفت جهت افزایش عملکرد وش در برنامه‌های به‌نژادی بهره برد. |
| format | Article |
| id | doaj-art-909d68e35bf74b048ecbb73db9df6517 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-2050 2322-2778 |
| language | fas |
| publishDate | 2023-12-01 |
| publisher | Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources |
| record_format | Article |
| series | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| spelling | doaj-art-909d68e35bf74b048ecbb73db9df65172025-01-25T07:02:23ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782023-12-01304415510.22069/jopp.2023.21013.30076768بررسی روابط بین عملکرد و اجزای عملکرد در ژنوتیپ‌های امیدبخش پنبه (Gossypiume hirsutum L.)میترا وندا0محمدحسن حکمت1عمران عالیشاه2نویسنده مسئول، استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایرانمحقق مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایران.دانشیار بخش به‌نژادی تحقیقات پنبه کشور، مؤسسه تحقیقات پنبه کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران.سابقه و هدف: عملکرد و اکثر صفات مهم و مورد توجه از نظر اقتصادی و به‌نژادی صفات چند ژنی هستند و انتخاب مستقیم برای آن-ها چندان موفقیت‌آمیز نبوده است. این تحقیق در راستای شناخت روابط میان عملکرد و صفات وابسته به آن و تعیین مهمترین صفات موثر بر عملکرد وش پنبه انجام گردید.مواد و روش‌ها: آزمایشی شامل نه ژنوتیپ همراه با دو رقم تجاری استان فارس (بختگان و گلستان) به عنوان شاهد، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی داراب طی دو سال زراعی 1397 و 1398 اجرا شد. در این مطالعه صفات ارتفاع بوته، طول شاخه زایا، تعداد شاخه زایا، طول شاخه رویا، تعداد شاخه رویا، تعداد غوزه در بوته، وزن غوزه، درصد زودرسی و عملکرد وش مورد بررسی قرار گرفتند.یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس مرکب برای صفات مورد مطالعه نشان داد اثر ژنوتیپ در کلیه صفات مورد مطالعه به جز طول شاخه رویا و تعداد شاخه زایا در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار بود. بررسی مقایسه میانگین ژنوتیپ‌ها نشان داد که ژنوتیپ‌های A-NB414 و A-NBK به ترتیب با عملکرد 5445 و 5154 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد را داشتند. عملکرد این دو ژنوتیپ با سایر ژنوتیپ‌ها تفاوت معنی‌دار داشت. ژنوتیپ‌های A-NB414 و A-NBK در صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه زایا، تعداد غوزه در بوته، درصد زودرسی نیز از سایر ژنوتیپ‌ها برتر بودند. بررسی همبستگی فنوتیپی بیانگر وجود همبستگی بالا و معنی‌دار در سطح احتمال یک درصد، بین عملکرد وش با تعداد غوزه در بوته (**80/0r= )، وزن غوزه (**36/0r= ) و ارتفاع بوته (**60/0r= ) بود. نتایج تجزیه رگرسیون گام به گام نشان داد که صفات تعداد غوزه، وزن غوزه، ارتفاع بوته و طول شاخه زایا بشترین تغییرات عملکرد وش را توجیه می‌کنند (59/77 =R2). طبق نتایج حاصل از تجزیه مسیر، بیشترین اثر مستقیم بر صفت عملکرد وش مربوط به تعداد غوزه در بوته بود ( 78/0=P ). بیشترین اثر غیرمستقیم ارتفاع بوته از طریق تعداد غوزه در بوته بر عملکرد وش اعمال گردید. نتیجه‌گیری: با توجه به همبستگی بسیار بالای عملکرد وش با تعداد غـوزه در بوتـه، می‌توان بیان کرد که تعداد غـوزه در بوتـه عامـل اصـلی اختلاف ژنوتیپ در رابطه با عملکرد وش می‌باشد. از آنجایی که وزن غوزه، تعداد غوزه و ارتفاع بوته بزرگترین اثرات مستقیم بر عملکرد وش را دارا می‌باشند می‌توان از این صفات به عنوان معیار انتخاب استفاده نمود. همچنین با توجه به اینکه تعداد غوزه بیشترین اثر را در افزایش عملکرد وش، به‌طور مستقیم و غیرمستقیم دارد، می‌توان از این صفت جهت افزایش عملکرد وش در برنامه‌های به‌نژادی بهره برد.https://jopp.gau.ac.ir/article_6768_71b9bc296f95cbe0e2ade90280617b9a.pdfرگرسیون گام به گامتجزیه مسیرهمبستگی |
| spellingShingle | میترا وندا محمدحسن حکمت عمران عالیشاه بررسی روابط بین عملکرد و اجزای عملکرد در ژنوتیپ‌های امیدبخش پنبه (Gossypiume hirsutum L.) Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī رگرسیون گام به گام تجزیه مسیر همبستگی |
| title | بررسی روابط بین عملکرد و اجزای عملکرد در ژنوتیپ‌های امیدبخش پنبه (Gossypiume hirsutum L.) |
| title_full | بررسی روابط بین عملکرد و اجزای عملکرد در ژنوتیپ‌های امیدبخش پنبه (Gossypiume hirsutum L.) |
| title_fullStr | بررسی روابط بین عملکرد و اجزای عملکرد در ژنوتیپ‌های امیدبخش پنبه (Gossypiume hirsutum L.) |
| title_full_unstemmed | بررسی روابط بین عملکرد و اجزای عملکرد در ژنوتیپ‌های امیدبخش پنبه (Gossypiume hirsutum L.) |
| title_short | بررسی روابط بین عملکرد و اجزای عملکرد در ژنوتیپ‌های امیدبخش پنبه (Gossypiume hirsutum L.) |
| title_sort | بررسی روابط بین عملکرد و اجزای عملکرد در ژنوتیپ‌های امیدبخش پنبه gossypiume hirsutum l |
| topic | رگرسیون گام به گام تجزیه مسیر همبستگی |
| url | https://jopp.gau.ac.ir/article_6768_71b9bc296f95cbe0e2ade90280617b9a.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mytrạwndạ brrsyrwạbṭbynʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrddrzẖnwtyphạyạmydbkẖsẖpnbhgossypiumehirsutuml AT mḥmdḥsnḥḵmt brrsyrwạbṭbynʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrddrzẖnwtyphạyạmydbkẖsẖpnbhgossypiumehirsutuml AT ʿmrạnʿạlysẖạh brrsyrwạbṭbynʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrddrzẖnwtyphạyạmydbkẖsẖpnbhgossypiumehirsutuml |