Günümüz Çalışma Rejiminde Uykunun İkircikli Konumu: Kavramsal Bir Tartışma
Uyku son yıllarda yaygınlaşan bir şekilde tıbbi ve psikolojik araştırmaların, medyada çeşitli haberlerin konusu olmaktadır. Bu çalışma, uykuya yönelik artan ilginin altında bazı sosyo-ekonomik süreçlerin olduğunu iddia etmekte; günümüz kapitalist çalışma rejimindeki...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Istanbul University Press
2021-12-01
|
| Series: | Journal of Economy Culture and Society |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1361128 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832541084292481024 |
|---|---|
| author | Çağatay Topal Emir Kurmuş |
| author_facet | Çağatay Topal Emir Kurmuş |
| author_sort | Çağatay Topal |
| collection | DOAJ |
| description | Uyku son yıllarda yaygınlaşan bir şekilde tıbbi ve psikolojik araştırmaların, medyada çeşitli haberlerin konusu olmaktadır. Bu çalışma, uykuya yönelik artan ilginin altında bazı sosyo-ekonomik süreçlerin olduğunu iddia etmekte; günümüz kapitalist çalışma rejimindeki beden, iş ve gündelik yaşamın ritimleri arasındaki ilişki üzerinden uykuyu inceleyen bir analiz çerçevesi önermektedir. Bu çerçeve içerisinde hem günümüz toplumundaki uyku pratikleri ve uykuya bakış hem de günümüz kapitalizminin bazı yapısal süreçleri ve çelişkileri zaman baskısı kavramı etrafında tartışılmaya çalışılmıştır. Kapitalizmin güncel koşullarındaki zaman deneyimini temel olarak çalışma yaşamındaki esnekleşme ve sosyal yaşamın hızlanması şekillendirmektedir. Zorunluluklarla şekillenen arzulardaki hızlanma ve esnekleşme yeni bir tür beden disiplinini zorunlu kılmaktadır. Süre olarak çalışanların yaşamının çok önemli bir bölümünü kapsayan uyku bir yandan kısmen ya da tamamen feragat edilebilir bir pratik haline gelirken, bir yandan da iş ve gündelik yaşamdaki etkinliklerin verimli bir şekilde devamı açısından kritik bir yerde durmaktadır. Bu çalışmanın amacı uykunun bu çelişkili konumunu esas olarak Hartmut Rosa’nın sosyal hızlanma kavramından hareket ederek, hızlanma, esnekleşme ve zaman baskısı üçlüsünün oluşturduğu ve temelde kapitalizmin tanımladığı sosyal zemin üzerinden açıklamaktır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-8f3e572d53c5490cb5a9ce4d19712bdd |
| institution | Kabale University |
| issn | 2645-8772 |
| language | English |
| publishDate | 2021-12-01 |
| publisher | Istanbul University Press |
| record_format | Article |
| series | Journal of Economy Culture and Society |
| spelling | doaj-art-8f3e572d53c5490cb5a9ce4d19712bdd2025-02-04T10:15:48ZengIstanbul University PressJournal of Economy Culture and Society2645-87722021-12-016435737610.26650/JECS2020-8156184Günümüz Çalışma Rejiminde Uykunun İkircikli Konumu: Kavramsal Bir TartışmaÇağatay Topal0https://orcid.org/0000-0001-5323-8440Emir Kurmuş1https://orcid.org/0000-0002-0775-5663ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİİSTANBUL ÜNİVERSİTESİ, SİYASAL BİLGİLER FAKÜLTESİ, SİYASET BİLİMİ VE KAMU YÖNETİMİ BÖLÜMÜUyku son yıllarda yaygınlaşan bir şekilde tıbbi ve psikolojik araştırmaların, medyada çeşitli haberlerin konusu olmaktadır. Bu çalışma, uykuya yönelik artan ilginin altında bazı sosyo-ekonomik süreçlerin olduğunu iddia etmekte; günümüz kapitalist çalışma rejimindeki beden, iş ve gündelik yaşamın ritimleri arasındaki ilişki üzerinden uykuyu inceleyen bir analiz çerçevesi önermektedir. Bu çerçeve içerisinde hem günümüz toplumundaki uyku pratikleri ve uykuya bakış hem de günümüz kapitalizminin bazı yapısal süreçleri ve çelişkileri zaman baskısı kavramı etrafında tartışılmaya çalışılmıştır. Kapitalizmin güncel koşullarındaki zaman deneyimini temel olarak çalışma yaşamındaki esnekleşme ve sosyal yaşamın hızlanması şekillendirmektedir. Zorunluluklarla şekillenen arzulardaki hızlanma ve esnekleşme yeni bir tür beden disiplinini zorunlu kılmaktadır. Süre olarak çalışanların yaşamının çok önemli bir bölümünü kapsayan uyku bir yandan kısmen ya da tamamen feragat edilebilir bir pratik haline gelirken, bir yandan da iş ve gündelik yaşamdaki etkinliklerin verimli bir şekilde devamı açısından kritik bir yerde durmaktadır. Bu çalışmanın amacı uykunun bu çelişkili konumunu esas olarak Hartmut Rosa’nın sosyal hızlanma kavramından hareket ederek, hızlanma, esnekleşme ve zaman baskısı üçlüsünün oluşturduğu ve temelde kapitalizmin tanımladığı sosyal zemin üzerinden açıklamaktır.https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1361128uykukapitalizmsosyal hızlanmaesnek çalışma rejimizaman baskısısleepcapitalismsocial accelerationflexible work regimetime pressure |
| spellingShingle | Çağatay Topal Emir Kurmuş Günümüz Çalışma Rejiminde Uykunun İkircikli Konumu: Kavramsal Bir Tartışma Journal of Economy Culture and Society uyku kapitalizm sosyal hızlanma esnek çalışma rejimi zaman baskısı sleep capitalism social acceleration flexible work regime time pressure |
| title | Günümüz Çalışma Rejiminde Uykunun İkircikli Konumu: Kavramsal Bir Tartışma |
| title_full | Günümüz Çalışma Rejiminde Uykunun İkircikli Konumu: Kavramsal Bir Tartışma |
| title_fullStr | Günümüz Çalışma Rejiminde Uykunun İkircikli Konumu: Kavramsal Bir Tartışma |
| title_full_unstemmed | Günümüz Çalışma Rejiminde Uykunun İkircikli Konumu: Kavramsal Bir Tartışma |
| title_short | Günümüz Çalışma Rejiminde Uykunun İkircikli Konumu: Kavramsal Bir Tartışma |
| title_sort | gunumuz calisma rejiminde uykunun ikircikli konumu kavramsal bir tartisma |
| topic | uyku kapitalizm sosyal hızlanma esnek çalışma rejimi zaman baskısı sleep capitalism social acceleration flexible work regime time pressure |
| url | https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1361128 |
| work_keys_str_mv | AT cagataytopal gunumuzcalısmarejimindeuykununikirciklikonumukavramsalbirtartısma AT emirkurmus gunumuzcalısmarejimindeuykununikirciklikonumukavramsalbirtartısma |