بررسی نوزمین‌ساخت پهنه گسل کاروانسرا بر پایه الگوهای ریخت‌زمین‌ساختی و فرکتالی حاکم بر شمال نوبران، شمال‌باختر ایران
پهنه گسلی کاروانسرا در شمال نوبران و پهنه زمین‌شناسی و ساختاری ایران مرکزی قرار گرفته است. این پهنه در جنوب دریای خزر و در کمربند آلپ-هیمالیا قرار دارد. مطالعه نشانه‌های ریخت‌زمین‌ساختی، روش مناسبی در ارزیابی فعالیت‌های زمین‌ساخت نسبی و بررسی تأثیرات پهنه گسلی موردمطالعه است. در این پژوهش 5 شاخص ریخ...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2022-01-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_40280_764bc452e2711de8f840458f62388548.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832591385175261184 |
|---|---|
| author | امیر حسین صدر رضا علی پور مریم محمودی زهرا رسولی عنبر |
| author_facet | امیر حسین صدر رضا علی پور مریم محمودی زهرا رسولی عنبر |
| author_sort | امیر حسین صدر |
| collection | DOAJ |
| description | پهنه گسلی کاروانسرا در شمال نوبران و پهنه زمین‌شناسی و ساختاری ایران مرکزی قرار گرفته است. این پهنه در جنوب دریای خزر و در کمربند آلپ-هیمالیا قرار دارد. مطالعه نشانه‌های ریخت‌زمین‌ساختی، روش مناسبی در ارزیابی فعالیت‌های زمین‌ساخت نسبی و بررسی تأثیرات پهنه گسلی موردمطالعه است. در این پژوهش 5 شاخص ریخت‌سنجی، شاخص عدم تقارن حوضه‌زهکشی، تقارن توپوگرافی عرضی، گرادیان – طول رودخانه، نسبت عرض کف دره به ارتفاع آن و منحنی فرازسنجی محاسبه شده است. ارزیابی این شاخص‌ها و همپوشانی نتایج آن‌ها با یکدیگر به‌عنوان شاخص زمین‌ساخت فعال نسبی در چهار رده شامل مناطق با فعالیت زمین‌ساخت نسبی، خیلی فعال تا مناطق با فعالیت کم مشخص گردید. توزیع این شاخص نواحی مربوط به فعالیت گسل‌های مختلف و نرخ‌های نسبی زمین‌ساخت پویا را مشخص می‌سازد. همچنین بعد فرکتالی در 11 مربع در منطقه موردمطالعه برای الگوی گسل‌ها و شبکه زهکشی منطقه به روش مربع‌شمار، نمودارهای Log – Log و استفاده از تحلیل‌های فرکتالی مربوطه محاسبه شده است. بررسی نوزمین‌ساخت پهنه گسلی کاروانسرا و قرارگیری حوضه‌ها، با میزان فعالیت زمین‌ساختی متوسط تا بالا، در پهنه گسل‌های اصلی و فعال در منطقه به‌خصوص در مناطقی که تراکم شکستگی‌ها بیش از دیگر مناطق است و ابعاد فرکتالی محاسبه شده برای پهنه گسلی و شبکه زهکشی، نشان‌دهنده عملکرد فعال سامانه گسلی در جبهه جنوبی محدوده موردمطالعه است. نقش مؤثر ساختارهای زمین‌ساختی در ایجاد نرخ‌های بالایی از میزان فعالیت نسبی زمین‌ساختی و ریخت‌شناسی شبکه زهکشی به‌عنوان عوامل مخاطرات طبیعی جدی در محدوده موردمطالعه محسوب می‌شوند. |
| format | Article |
| id | doaj-art-8a539b91a3634aa1992a37a62846fc0c |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2022-01-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-8a539b91a3634aa1992a37a62846fc0c2025-01-22T13:02:17ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762022-01-0110412310.22067/geoeh.2021.69902.104440280بررسی نوزمین‌ساخت پهنه گسل کاروانسرا بر پایه الگوهای ریخت‌زمین‌ساختی و فرکتالی حاکم بر شمال نوبران، شمال‌باختر ایرانامیر حسین صدر0رضا علی پور1مریم محمودی2زهرا رسولی عنبر3استادیار گروه تکتونیک، دانشکده علوم‌پایه، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایراناستادیار گروه تکتونیک، دانشکده علوم‌پایه، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایرانکارشناسی ارشد تکتونیک، دانشکده علوم‌پایه، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایرانکارشناسی ارشد تکتونیک، دانشکده علوم‌پایه، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایرانپهنه گسلی کاروانسرا در شمال نوبران و پهنه زمین‌شناسی و ساختاری ایران مرکزی قرار گرفته است. این پهنه در جنوب دریای خزر و در کمربند آلپ-هیمالیا قرار دارد. مطالعه نشانه‌های ریخت‌زمین‌ساختی، روش مناسبی در ارزیابی فعالیت‌های زمین‌ساخت نسبی و بررسی تأثیرات پهنه گسلی موردمطالعه است. در این پژوهش 5 شاخص ریخت‌سنجی، شاخص عدم تقارن حوضه‌زهکشی، تقارن توپوگرافی عرضی، گرادیان – طول رودخانه، نسبت عرض کف دره به ارتفاع آن و منحنی فرازسنجی محاسبه شده است. ارزیابی این شاخص‌ها و همپوشانی نتایج آن‌ها با یکدیگر به‌عنوان شاخص زمین‌ساخت فعال نسبی در چهار رده شامل مناطق با فعالیت زمین‌ساخت نسبی، خیلی فعال تا مناطق با فعالیت کم مشخص گردید. توزیع این شاخص نواحی مربوط به فعالیت گسل‌های مختلف و نرخ‌های نسبی زمین‌ساخت پویا را مشخص می‌سازد. همچنین بعد فرکتالی در 11 مربع در منطقه موردمطالعه برای الگوی گسل‌ها و شبکه زهکشی منطقه به روش مربع‌شمار، نمودارهای Log – Log و استفاده از تحلیل‌های فرکتالی مربوطه محاسبه شده است. بررسی نوزمین‌ساخت پهنه گسلی کاروانسرا و قرارگیری حوضه‌ها، با میزان فعالیت زمین‌ساختی متوسط تا بالا، در پهنه گسل‌های اصلی و فعال در منطقه به‌خصوص در مناطقی که تراکم شکستگی‌ها بیش از دیگر مناطق است و ابعاد فرکتالی محاسبه شده برای پهنه گسلی و شبکه زهکشی، نشان‌دهنده عملکرد فعال سامانه گسلی در جبهه جنوبی محدوده موردمطالعه است. نقش مؤثر ساختارهای زمین‌ساختی در ایجاد نرخ‌های بالایی از میزان فعالیت نسبی زمین‌ساختی و ریخت‌شناسی شبکه زهکشی به‌عنوان عوامل مخاطرات طبیعی جدی در محدوده موردمطالعه محسوب می‌شوند.https://geoeh.um.ac.ir/article_40280_764bc452e2711de8f840458f62388548.pdfنوزمین‌ساختشاخص‌های ریخت‌سنجیگسل کاروانسرانوبران |
| spellingShingle | امیر حسین صدر رضا علی پور مریم محمودی زهرا رسولی عنبر بررسی نوزمین‌ساخت پهنه گسل کاروانسرا بر پایه الگوهای ریخت‌زمین‌ساختی و فرکتالی حاکم بر شمال نوبران، شمال‌باختر ایران جغرافیا و مخاطرات محیطی نوزمین‌ساخت شاخص‌های ریخت‌سنجی گسل کاروانسرا نوبران |
| title | بررسی نوزمین‌ساخت پهنه گسل کاروانسرا بر پایه الگوهای ریخت‌زمین‌ساختی و فرکتالی حاکم بر شمال نوبران، شمال‌باختر ایران |
| title_full | بررسی نوزمین‌ساخت پهنه گسل کاروانسرا بر پایه الگوهای ریخت‌زمین‌ساختی و فرکتالی حاکم بر شمال نوبران، شمال‌باختر ایران |
| title_fullStr | بررسی نوزمین‌ساخت پهنه گسل کاروانسرا بر پایه الگوهای ریخت‌زمین‌ساختی و فرکتالی حاکم بر شمال نوبران، شمال‌باختر ایران |
| title_full_unstemmed | بررسی نوزمین‌ساخت پهنه گسل کاروانسرا بر پایه الگوهای ریخت‌زمین‌ساختی و فرکتالی حاکم بر شمال نوبران، شمال‌باختر ایران |
| title_short | بررسی نوزمین‌ساخت پهنه گسل کاروانسرا بر پایه الگوهای ریخت‌زمین‌ساختی و فرکتالی حاکم بر شمال نوبران، شمال‌باختر ایران |
| title_sort | بررسی نوزمین‌ساخت پهنه گسل کاروانسرا بر پایه الگوهای ریخت‌زمین‌ساختی و فرکتالی حاکم بر شمال نوبران، شمال‌باختر ایران |
| topic | نوزمین‌ساخت شاخص‌های ریخت‌سنجی گسل کاروانسرا نوبران |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_40280_764bc452e2711de8f840458f62388548.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ạmyrḥsynṣdr brrsynwzmynsạkẖtphnhgslḵạrwạnsrạbrpạyhạlgwhạyrykẖtzmynsạkẖtywfrḵtạlyḥạḵmbrsẖmạlnwbrạnsẖmạlbạkẖtrạyrạn AT rḍạʿlypwr brrsynwzmynsạkẖtphnhgslḵạrwạnsrạbrpạyhạlgwhạyrykẖtzmynsạkẖtywfrḵtạlyḥạḵmbrsẖmạlnwbrạnsẖmạlbạkẖtrạyrạn AT mrymmḥmwdy brrsynwzmynsạkẖtphnhgslḵạrwạnsrạbrpạyhạlgwhạyrykẖtzmynsạkẖtywfrḵtạlyḥạḵmbrsẖmạlnwbrạnsẖmạlbạkẖtrạyrạn AT zhrạrswlyʿnbr brrsynwzmynsạkẖtphnhgslḵạrwạnsrạbrpạyhạlgwhạyrykẖtzmynsạkẖtywfrḵtạlyḥạḵmbrsẖmạlnwbrạnsẖmạlbạkẖtrạyrạn |