زمین‌ساخت فعال حوضه آبریز کلاردشت و عباس‌آباد بر اساس شاخص‌های ریخت‌سنجی
شاخص‌های ریخت‌سنجی به‌عنوان ابزاری برای شناسایی و مشخص کردن بخش‌های تغییر شکل یافته به‌وسیله گسل‌های فعال مورداستفاده قرار می‌گیرند. تاکنون در گستره موردبررسی ارتباط بین زمین‌ساخت فعال و ریخت زمین‌ساخت موردمطالعه قرار نگرفته است. با تعیین فرآیندهای فعال در حوضه آبریز کلاردشت و عباس‌آباد و تمهیدات لا...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2024-01-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_43840_98a47896c3f7ee40cb14e7d267fa3ee1.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832592579186655232 |
|---|---|
| author | محمد خلج حسن علیزاده |
| author_facet | محمد خلج حسن علیزاده |
| author_sort | محمد خلج |
| collection | DOAJ |
| description | شاخص‌های ریخت‌سنجی به‌عنوان ابزاری برای شناسایی و مشخص کردن بخش‌های تغییر شکل یافته به‌وسیله گسل‌های فعال مورداستفاده قرار می‌گیرند. تاکنون در گستره موردبررسی ارتباط بین زمین‌ساخت فعال و ریخت زمین‌ساخت موردمطالعه قرار نگرفته است. با تعیین فرآیندهای فعال در حوضه آبریز کلاردشت و عباس‌آباد و تمهیدات لازم، تا حدود زیادی می‌توان از خسارت‌های ناشی از بلایای طبیعی مانند سیل و زلزله در این منطقه جلوگیری کرد. بر همین اساس حوضه آبریز کلاردشت و عباس‌آباد با استفاده از شاخص‌های ناهنجاری سلسله مراتبی (∆a)، گرادیان طولی رود (SL)، شکل حوضه (Ff)، تراکم زهکشی (Dd) و برجستگی نسبی (Bh) در 18 حوضه زهکشی منطقه مشخص و بر اساس آن پهنه‌بندی شد. در امتداد گسل‌های شمال البرز، خزر و آذرک، حسن گیل و راندگی طالقان میزان این شاخص‌ها افزایش یافته و در نتیجه می‌توان استنباط کرد که زمین‌ساخت منطقه موردبررسی در اثر فعالیت این گسل‌ها فعال است. شاخص زمین‌ساخت فعال نسبی (Iat) منطقه از لحاظ سطح فعالیت زمین‌ساختی به چهار دسته بسیار بالا، بالا، متوسط و کم پهنه‌بندی شد. در حدود 5/66 درصد از منطقه تحت سیطره فعالیت گسل‌های اصلی منطقه است و هم‌چنین گسل‌های فرعی دیگری که در اثر حرکات زمین‌ساختی اخیر تشکیل شده‌اند، فعالیت زمین‌ساختی متوسط به بالایی را ارائه می‌دهند. |
| format | Article |
| id | doaj-art-89657ef978e94fbe8b6ea5c8dc246f71 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2024-01-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-89657ef978e94fbe8b6ea5c8dc246f712025-01-21T06:40:53ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762024-01-0112431133010.22067/geoeh.2023.81592.134443840زمین‌ساخت فعال حوضه آبریز کلاردشت و عباس‌آباد بر اساس شاخص‌های ریخت‌سنجیمحمد خلج0حسن علیزاده1دانشیار گروه زمین‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایراندانشیار، گروه زمین شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایرانشاخص‌های ریخت‌سنجی به‌عنوان ابزاری برای شناسایی و مشخص کردن بخش‌های تغییر شکل یافته به‌وسیله گسل‌های فعال مورداستفاده قرار می‌گیرند. تاکنون در گستره موردبررسی ارتباط بین زمین‌ساخت فعال و ریخت زمین‌ساخت موردمطالعه قرار نگرفته است. با تعیین فرآیندهای فعال در حوضه آبریز کلاردشت و عباس‌آباد و تمهیدات لازم، تا حدود زیادی می‌توان از خسارت‌های ناشی از بلایای طبیعی مانند سیل و زلزله در این منطقه جلوگیری کرد. بر همین اساس حوضه آبریز کلاردشت و عباس‌آباد با استفاده از شاخص‌های ناهنجاری سلسله مراتبی (∆a)، گرادیان طولی رود (SL)، شکل حوضه (Ff)، تراکم زهکشی (Dd) و برجستگی نسبی (Bh) در 18 حوضه زهکشی منطقه مشخص و بر اساس آن پهنه‌بندی شد. در امتداد گسل‌های شمال البرز، خزر و آذرک، حسن گیل و راندگی طالقان میزان این شاخص‌ها افزایش یافته و در نتیجه می‌توان استنباط کرد که زمین‌ساخت منطقه موردبررسی در اثر فعالیت این گسل‌ها فعال است. شاخص زمین‌ساخت فعال نسبی (Iat) منطقه از لحاظ سطح فعالیت زمین‌ساختی به چهار دسته بسیار بالا، بالا، متوسط و کم پهنه‌بندی شد. در حدود 5/66 درصد از منطقه تحت سیطره فعالیت گسل‌های اصلی منطقه است و هم‌چنین گسل‌های فرعی دیگری که در اثر حرکات زمین‌ساختی اخیر تشکیل شده‌اند، فعالیت زمین‌ساختی متوسط به بالایی را ارائه می‌دهند.https://geoeh.um.ac.ir/article_43840_98a47896c3f7ee40cb14e7d267fa3ee1.pdfشاخص‌های ریخت‌سنجیزمین‌ساخت فعالمخاطرات محیطیحوضه آبریز کلاردشت و عباس‌آباد |
| spellingShingle | محمد خلج حسن علیزاده زمین‌ساخت فعال حوضه آبریز کلاردشت و عباس‌آباد بر اساس شاخص‌های ریخت‌سنجی جغرافیا و مخاطرات محیطی شاخص‌های ریخت‌سنجی زمین‌ساخت فعال مخاطرات محیطی حوضه آبریز کلاردشت و عباس‌آباد |
| title | زمین‌ساخت فعال حوضه آبریز کلاردشت و عباس‌آباد بر اساس شاخص‌های ریخت‌سنجی |
| title_full | زمین‌ساخت فعال حوضه آبریز کلاردشت و عباس‌آباد بر اساس شاخص‌های ریخت‌سنجی |
| title_fullStr | زمین‌ساخت فعال حوضه آبریز کلاردشت و عباس‌آباد بر اساس شاخص‌های ریخت‌سنجی |
| title_full_unstemmed | زمین‌ساخت فعال حوضه آبریز کلاردشت و عباس‌آباد بر اساس شاخص‌های ریخت‌سنجی |
| title_short | زمین‌ساخت فعال حوضه آبریز کلاردشت و عباس‌آباد بر اساس شاخص‌های ریخت‌سنجی |
| title_sort | زمین‌ساخت فعال حوضه آبریز کلاردشت و عباس‌آباد بر اساس شاخص‌های ریخت‌سنجی |
| topic | شاخص‌های ریخت‌سنجی زمین‌ساخت فعال مخاطرات محیطی حوضه آبریز کلاردشت و عباس‌آباد |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_43840_98a47896c3f7ee40cb14e7d267fa3ee1.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mḥmdkẖlj zmynsạkẖtfʿạlḥwḍhậbryzḵlạrdsẖtwʿbạsậbạdbrạsạssẖạkẖṣhạyrykẖtsnjy AT ḥsnʿlyzạdh zmynsạkẖtfʿạlḥwḍhậbryzḵlạrdsẖtwʿbạsậbạdbrạsạssẖạkẖṣhạyrykẖtsnjy |