اثر گلایسین بتائین بر برخی خواص مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی Salsola imbricata L. تحت تنش شوری
سابقه و هدف: شوری بعد از خشکی دومین عامل محیطی فراگیر و محدود کننده تولیدات کشاورزی است. گیاه Salosola imbricata L. از خانواده کنوپودیاسه به حالت بوته‌ای می‌روید. گلایسین بتائین معمول‌ترین محلول آلی سازگار می‌باشد و از بین بسیاری از ترکیبات آمونیومی چهارظرفیتی شناخته شده، بیشترین و فراوان‌ترین ترکیب...
Saved in:
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2020-11-01
|
| Series: | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jopp.gau.ac.ir/article_5249_dccf646149698a021605c025e384b1fa.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | سابقه و هدف: شوری بعد از خشکی دومین عامل محیطی فراگیر و محدود کننده تولیدات کشاورزی است. گیاه Salosola imbricata L. از خانواده کنوپودیاسه به حالت بوته‌ای می‌روید. گلایسین بتائین معمول‌ترین محلول آلی سازگار می‌باشد و از بین بسیاری از ترکیبات آمونیومی چهارظرفیتی شناخته شده، بیشترین و فراوان‌ترین ترکیب در پاسخ به تنش‌هاست. این مطالعه به منظور بررسی و مقایسه برخی ویژگی‌های رشدی و آنزیمی گیاه شور با کاربرد گلایسین بتائین در پاسخ به سطوح مختلف تنش شوری انجام شد.مواد و روش‌ها: این مطالعه به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 97-1396 در گلخانه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل چهار سطح شوری سه (شاهد) 10، 30 و 60 دسی زیمنس بر متر (منبع آب شور) و اثر گلایسین بتائین (عدم محلول‌پاشی و غلظت 50 میلی مولار محلول‌پاشی) بر گونه شور انجام شد. در این آزمایش صفاتی از جمله طول ساقه و ریشه، نسبت طول ریشه به ساقه، وزن خشک اندام هوایی و ریشه، حجم ریشه، محتوای کلروفیل، قند محلول، میزان پرولین و پروتئین مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج حاکی از آن بود که افزایش شوری سبب کاهش معنی‌دار طول ساقه در هر دو تیمار کاربرد و عدم کاربرد گلایسین بتائین شد. بیشترین و کم‌ترین طول ساقه به ترتیب در گیاهان تحت تیمار شوری سه دسی زیمنس بر متر با کاربرد گلایسین بتائین و تیمار 60 دسی زیمنس و عدم مصرف گلایسین بتائین حاصل شد. در خصوص طول ریشه افزایش سطوح شوری از سه به 60 دسی زیمنس بر متر سبب کاهش معنی‌دار طول ریشه شد. کاربرد گلایسین بتائین نسبت به عدم کاربرد آن به جز در گیاهان تحت شوری 3 دسی زیمنس بر متر در سایر تیمارها سبب اختلاف معنی‌دار طول ریشه نشد. نتایج نشان داد که گیاهان تیمار شده با گلایسین بتائین دارای نسبت طول ریشه به ساقه کمتری بودند، به طوری که کاربرد گلایسین بتائین سبب کاهش 23/19 درصد نسبت طول ریشه به ساقه شد. افزایش سطوح شوری سبب کاهش معنی‌دار وزن خشک اندام هوایی گیاه شد، به طوری که با افزایش شوری از سه به 60 دسی زیمنس بر متر کاهش 8/40 درصدی در وزن خشک اندام هوایی مشاهده شد. نتایج حاکی از تأثیر معنی‌دار کاربرد گلایسین بتائین در افزایش وزن خشک اندام هوایی گیاه بود، به طوری که گلایسین بتائین سبب افزایش وزن خشک اندام هوایی گیاه به میزان 46/4 گرم در بوته شد. افزایش سطح شوری تا 30 دسی زیمنس بر متر تأثیری در میزان قند محلول نداشت، اما افزایش شوری تا سطح 60 دسی زیمنس بر متر سبب افزایش 97/31 درصد معنی‌دار قند محلول نسبت به شوری سه دسی زیمنس بر متر شد. نتایج حاکی از آن بود که محتوای پرولین با مصرف گلایسین بتائین در تمامی سطوح تنش شوری نسبت به عدم کاربرد گلایسین بتائین کاهش یافت، به طوری که این کاهش تنها در سطوح 30 و 60 دسی زیمنس بر متر معنی‌دار بود. نتیجه‌گیری: افزایش تنش شوری از سه به 60 دسی زیمنس بر متر سبب کاهش معنی‌دار طول ساقه و ریشه، نسبت طول ریشه به ساقه، وزن خشک اندام هوایی و ریشه و حجم ریشه گیاه شد. کاربرد گلایسین بتائین نسبت به عدم کاربرد آن سبب افزایش طول ساقه و ریشه، وزن خشک اندام هوایی و ریشه و حجم ریشه شد. افزایش شوری سبب افزایش قند محلول گیاه و مقدار پرولین گیاه شد. مقدار پرولین در تیمار عدم کاربرد گلایسین نسبت به کاربرد آن در هر یک از سطوح شوری دارای مقادیر بیشتری بود. به نظر می‌رسد در این مطالعه کاربرد گلایسین بتائین با بهبود ویژگی‌های رشدی گیاه سبب افزایش توان گیاه در مقابل تنش شوری شده است. |
|---|---|
| ISSN: | 2322-2050 2322-2778 |