Yıldız Sarayı Kütüphanesi’ndeki Tasfiyeye İlişkin Tahkikat Sürecinin Analizi
Osmanlı Devleti’nde kütüphaneler, genel itibariyle medreselerin bünyesinde kurulmuş, fiziki anlamda medresenin bir odasını teşkil eden yapılardır. Vakıf yoluyla kurulan bu kütüphaneler, devletin gelişmesi, yeni yerlerin fethi, imar ve iskân faaliyetlerinin neticesi olarak zenginleşip yaygınlaşmıştır...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Türk Kütüphaneciler Derneği (Turkish Librarians' Association)
2022-03-01
|
| Series: | Türk Kütüphaneciliği |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2025298 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832542382888845312 |
|---|---|
| author | Seyit Taşer Ahmet Ulusoy |
| author_facet | Seyit Taşer Ahmet Ulusoy |
| author_sort | Seyit Taşer |
| collection | DOAJ |
| description | Osmanlı Devleti’nde kütüphaneler, genel itibariyle medreselerin bünyesinde kurulmuş, fiziki anlamda medresenin bir odasını teşkil eden yapılardır. Vakıf yoluyla kurulan bu kütüphaneler, devletin gelişmesi, yeni yerlerin fethi, imar ve iskân faaliyetlerinin neticesi olarak zenginleşip yaygınlaşmıştır. Bu gelişim ve yaygınlaşmada, İslam inancının ilme verdiği önem ve toplum yararının amaçlandığı vakıf anlayışı önemli rol oynamıştır. Kuşkusuz Osmanlı padişahları da ilme verdikleri değerin bir göstergesi olarak, saray kütüphaneleri oluşturmuşlar ve kütüphanelerin gelişimine destek vermişlerdir. Son dönemde kurulan Osmanlı kütüphanelerinin belki de en dikkat çekeni Yıldız Sarayı Kütüphanesidir. Zira kütüphanenin geniş kapsamlı zengin bir koleksiyona sahip olması, devrin siyasi ve sosyal olaylarına sahne olması, maruz kaldığı muameleler bu önemi artırmaktadır. Amaç: Bu araştırmanın amacı, 31 Mart Vakası’ nın Yıldız Sarayı Kütüphanesi’ne etkilerini, kütüphanede yaşanan tasfiye sürecini arşiv belgeleri ışığında çeşitli boyutları ile ele almak, kütüphanede yaşananlara dair yapılan tahkikatı incelemektir. Yöntem: Çalışmada nitel araştırma desenlerinden durum (vaka) çalışması yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın verileri, alanyazında yer alan dokümanlardan oluşmaktadır. Dokümanlar içerisinde konuyu aydınlatacak arşiv belgeleri yer almaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak doküman (belge) incelemesi kullanılmıştır. Verilerin analizi betimsel analiz yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Araştırmada, öncelikle Yıldız Sarayı’nda yerli yabancı, akli ve nakli ilimler dâhil kitapların listesine ulaşılmış ve bunlar tablo halinde sunulmuştur. Diğer taraftan arşiv belgelerinden hareketle kütüphanede önemli ölçüde bir talanın gerçekleştiği gün yüzüne çıkmaktadır. Konunun bir diğer boyutu da talana dair yürütülen tahkikat ve bu süreçteki yazışmalardır. Sonuç: Son dönemde inşa edilen ve her yönüyle kapsamlı bir kütüphane özelliğini taşıyan Yıldız Sarayı Kütüphanesi’nin, dönemin bahse konu hadiselerine sahne olması, arşiv belgelerinden hareketle tespit edilen gerçekler, hadiselerin seyri, konuya dair resmî makamlarca yürütülen soruşturmalar ve bunlara yönelik gerçekleştirilen yazışmalar, olayın farklı boyutlarını ortaya koymaktadır. Özgünlük: Yıldız Sarayı Kütüphanesi’ne dair arşiv belgeleri çerçevesinde yürütülen çalışmalar oldukça sınırlıdır. Çalışmamızda kütüphanedeki kitap koleksiyonunun kapsamı arşiv belgelerine dayalı olarak ortaya konulmuş, kütüphanedeki tasfiyeye dair dönemin çeşitli devlet kurumlarının yürüttüğü soruşturmalar, hazırladığı raporlar ve yazışmalar, dönemin arşiv belgeleri ışığında etraflıca ele alınmıştır. Bütün bunlar çalışmaya özgün bir nitelik kazandırmıştır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-7eab5c7e735444b3979c3b898f861c56 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2147-9682 |
| language | English |
| publishDate | 2022-03-01 |
| publisher | Türk Kütüphaneciler Derneği (Turkish Librarians' Association) |
| record_format | Article |
| series | Türk Kütüphaneciliği |
| spelling | doaj-art-7eab5c7e735444b3979c3b898f861c562025-02-04T06:03:22ZengTürk Kütüphaneciler Derneği (Turkish Librarians' Association)Türk Kütüphaneciliği2147-96822022-03-0136182810.24146/tk.10092541848Yıldız Sarayı Kütüphanesi’ndeki Tasfiyeye İlişkin Tahkikat Sürecinin AnaliziSeyit Taşer0Ahmet Ulusoy1https://orcid.org/0000-0002-3466-1443NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİNecmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri EnstitüsüOsmanlı Devleti’nde kütüphaneler, genel itibariyle medreselerin bünyesinde kurulmuş, fiziki anlamda medresenin bir odasını teşkil eden yapılardır. Vakıf yoluyla kurulan bu kütüphaneler, devletin gelişmesi, yeni yerlerin fethi, imar ve iskân faaliyetlerinin neticesi olarak zenginleşip yaygınlaşmıştır. Bu gelişim ve yaygınlaşmada, İslam inancının ilme verdiği önem ve toplum yararının amaçlandığı vakıf anlayışı önemli rol oynamıştır. Kuşkusuz Osmanlı padişahları da ilme verdikleri değerin bir göstergesi olarak, saray kütüphaneleri oluşturmuşlar ve kütüphanelerin gelişimine destek vermişlerdir. Son dönemde kurulan Osmanlı kütüphanelerinin belki de en dikkat çekeni Yıldız Sarayı Kütüphanesidir. Zira kütüphanenin geniş kapsamlı zengin bir koleksiyona sahip olması, devrin siyasi ve sosyal olaylarına sahne olması, maruz kaldığı muameleler bu önemi artırmaktadır. Amaç: Bu araştırmanın amacı, 31 Mart Vakası’ nın Yıldız Sarayı Kütüphanesi’ne etkilerini, kütüphanede yaşanan tasfiye sürecini arşiv belgeleri ışığında çeşitli boyutları ile ele almak, kütüphanede yaşananlara dair yapılan tahkikatı incelemektir. Yöntem: Çalışmada nitel araştırma desenlerinden durum (vaka) çalışması yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın verileri, alanyazında yer alan dokümanlardan oluşmaktadır. Dokümanlar içerisinde konuyu aydınlatacak arşiv belgeleri yer almaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak doküman (belge) incelemesi kullanılmıştır. Verilerin analizi betimsel analiz yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Araştırmada, öncelikle Yıldız Sarayı’nda yerli yabancı, akli ve nakli ilimler dâhil kitapların listesine ulaşılmış ve bunlar tablo halinde sunulmuştur. Diğer taraftan arşiv belgelerinden hareketle kütüphanede önemli ölçüde bir talanın gerçekleştiği gün yüzüne çıkmaktadır. Konunun bir diğer boyutu da talana dair yürütülen tahkikat ve bu süreçteki yazışmalardır. Sonuç: Son dönemde inşa edilen ve her yönüyle kapsamlı bir kütüphane özelliğini taşıyan Yıldız Sarayı Kütüphanesi’nin, dönemin bahse konu hadiselerine sahne olması, arşiv belgelerinden hareketle tespit edilen gerçekler, hadiselerin seyri, konuya dair resmî makamlarca yürütülen soruşturmalar ve bunlara yönelik gerçekleştirilen yazışmalar, olayın farklı boyutlarını ortaya koymaktadır. Özgünlük: Yıldız Sarayı Kütüphanesi’ne dair arşiv belgeleri çerçevesinde yürütülen çalışmalar oldukça sınırlıdır. Çalışmamızda kütüphanedeki kitap koleksiyonunun kapsamı arşiv belgelerine dayalı olarak ortaya konulmuş, kütüphanedeki tasfiyeye dair dönemin çeşitli devlet kurumlarının yürüttüğü soruşturmalar, hazırladığı raporlar ve yazışmalar, dönemin arşiv belgeleri ışığında etraflıca ele alınmıştır. Bütün bunlar çalışmaya özgün bir nitelik kazandırmıştır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2025298kütüphane talanıyıldız sarayı kütüphanesiosmanlı devletilibrary plunderyıldız palace libraryottoman empire |
| spellingShingle | Seyit Taşer Ahmet Ulusoy Yıldız Sarayı Kütüphanesi’ndeki Tasfiyeye İlişkin Tahkikat Sürecinin Analizi Türk Kütüphaneciliği kütüphane talanı yıldız sarayı kütüphanesi osmanlı devleti library plunder yıldız palace library ottoman empire |
| title | Yıldız Sarayı Kütüphanesi’ndeki Tasfiyeye İlişkin Tahkikat Sürecinin Analizi |
| title_full | Yıldız Sarayı Kütüphanesi’ndeki Tasfiyeye İlişkin Tahkikat Sürecinin Analizi |
| title_fullStr | Yıldız Sarayı Kütüphanesi’ndeki Tasfiyeye İlişkin Tahkikat Sürecinin Analizi |
| title_full_unstemmed | Yıldız Sarayı Kütüphanesi’ndeki Tasfiyeye İlişkin Tahkikat Sürecinin Analizi |
| title_short | Yıldız Sarayı Kütüphanesi’ndeki Tasfiyeye İlişkin Tahkikat Sürecinin Analizi |
| title_sort | yildiz sarayi kutuphanesi ndeki tasfiyeye iliskin tahkikat surecinin analizi |
| topic | kütüphane talanı yıldız sarayı kütüphanesi osmanlı devleti library plunder yıldız palace library ottoman empire |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2025298 |
| work_keys_str_mv | AT seyittaser yıldızsarayıkutuphanesindekitasfiyeyeiliskintahkikatsurecininanalizi AT ahmetulusoy yıldızsarayıkutuphanesindekitasfiyeyeiliskintahkikatsurecininanalizi |