ارزیابی و پهنهبندی آلودگی هوا با استفاده از روش های AHP و ANP (مطالعه موردی: شهر تبریز)
امروزه انسان بعد از گذراندن مراحل مختلف توسعه، متوجه بحرانهای عظیم زیست‌محیطی در پیرامون خود میشود که یکی از آن، آلودگی هوای شهرها است که منشأ اصلی آن فعالیتهای انسانی و در کنار آن عوامل محیطی است؛ بنابراین هدف تحقیق حاضر، ارزیابی و پهنهبندی پتانسیل تراکم آلایندههای هوا در شهر تبریز با استفاده...
Saved in:
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2019-03-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_33163_b897fdf4c4b51ef5c35758f5643a1d05.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832591380412628992 |
|---|---|
| author | بهروز سبحانی الهام شکرزاده فرد الناز پیروزی |
| author_facet | بهروز سبحانی الهام شکرزاده فرد الناز پیروزی |
| author_sort | بهروز سبحانی |
| collection | DOAJ |
| description | امروزه انسان بعد از گذراندن مراحل مختلف توسعه، متوجه بحرانهای عظیم زیست‌محیطی در پیرامون خود میشود که یکی از آن، آلودگی هوای شهرها است که منشأ اصلی آن فعالیتهای انسانی و در کنار آن عوامل محیطی است؛ بنابراین هدف تحقیق حاضر، ارزیابی و پهنهبندی پتانسیل تراکم آلایندههای هوا در شهر تبریز با استفاده از روشهای 1ANP و 2AHP است. در این تحقیق از طریق مطالعات کتابخانهای و میدانی، عوامل مؤثر در افزایش آلودگی در شهر تبریز شناسایی شد و سپس لایههای اطلاعاتی شامل بارش، ارتفاع، فاصله از فضای سبز، فاصله از مراکز صنعتی، فاصله از مراکز تجاری، فاصله از راههای ارتباطی، ازدحام جمعیت، کاربری اراضی توسط سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه گردید. همچنین ارزشگذاری و استانداردسازی در محیط ادریسی با استفاده از مجموعههای فازی انجام شد، درنهایت با توجه به عوامل مؤثر در آلایندگی هوای شهر تبریز و انجام مراحل مدلANP و AHP، با استفاده از نرم‌افزارهای Expert choies و Super Decision به تعیین اهمیت معیارها پرداخته شد و نقشه نهایی پهنهبندی آلودگی هوا تهیه شد. با توجه به نقشه نهایی مدل ANP مناطق با آلودگی بسیار زیاد شامل مناطق شمالی و شمالغربی است و نتایج مدل AHP نشان میدهد، مناطق با خطر بسیار زیاد شامل کل مناطق مرکزی و مناطق شمالیغربی است. نتایج حاصل از این مطالعه، حاکی از پتانسیل بالای آلایندگی در منطقه موردمطالعه است؛ ازاین‌رو مناطق با احتمال خطر بسیار زیاد و زیاد، مناطقی هستند که باید تدابیر خاص و اقدامات مناسبی برای کاهش آلودگی آن به‌صورت جدی صورت بگیرد. |
| format | Article |
| id | doaj-art-7ccfd01def28494ab7144cab0ac80eda |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2019-03-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-7ccfd01def28494ab7144cab0ac80eda2025-01-22T12:10:18ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762019-03-018115316910.22067/geo.v0i0.7573433163ارزیابی و پهنهبندی آلودگی هوا با استفاده از روش های AHP و ANP (مطالعه موردی: شهر تبریز)بهروز سبحانی0الهام شکرزاده فرد1الناز پیروزی2دانشگاه محقق اردبیلیدانشگاه محقق اردبیلیدانشگاه محقق اردبیلیامروزه انسان بعد از گذراندن مراحل مختلف توسعه، متوجه بحرانهای عظیم زیست‌محیطی در پیرامون خود میشود که یکی از آن، آلودگی هوای شهرها است که منشأ اصلی آن فعالیتهای انسانی و در کنار آن عوامل محیطی است؛ بنابراین هدف تحقیق حاضر، ارزیابی و پهنهبندی پتانسیل تراکم آلایندههای هوا در شهر تبریز با استفاده از روشهای 1ANP و 2AHP است. در این تحقیق از طریق مطالعات کتابخانهای و میدانی، عوامل مؤثر در افزایش آلودگی در شهر تبریز شناسایی شد و سپس لایههای اطلاعاتی شامل بارش، ارتفاع، فاصله از فضای سبز، فاصله از مراکز صنعتی، فاصله از مراکز تجاری، فاصله از راههای ارتباطی، ازدحام جمعیت، کاربری اراضی توسط سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه گردید. همچنین ارزشگذاری و استانداردسازی در محیط ادریسی با استفاده از مجموعههای فازی انجام شد، درنهایت با توجه به عوامل مؤثر در آلایندگی هوای شهر تبریز و انجام مراحل مدلANP و AHP، با استفاده از نرم‌افزارهای Expert choies و Super Decision به تعیین اهمیت معیارها پرداخته شد و نقشه نهایی پهنهبندی آلودگی هوا تهیه شد. با توجه به نقشه نهایی مدل ANP مناطق با آلودگی بسیار زیاد شامل مناطق شمالی و شمالغربی است و نتایج مدل AHP نشان میدهد، مناطق با خطر بسیار زیاد شامل کل مناطق مرکزی و مناطق شمالیغربی است. نتایج حاصل از این مطالعه، حاکی از پتانسیل بالای آلایندگی در منطقه موردمطالعه است؛ ازاین‌رو مناطق با احتمال خطر بسیار زیاد و زیاد، مناطقی هستند که باید تدابیر خاص و اقدامات مناسبی برای کاهش آلودگی آن به‌صورت جدی صورت بگیرد.https://geoeh.um.ac.ir/article_33163_b897fdf4c4b51ef5c35758f5643a1d05.pdfآلودگی هواپهنه بندیشهرتبریزahpanp |
| spellingShingle | بهروز سبحانی الهام شکرزاده فرد الناز پیروزی ارزیابی و پهنهبندی آلودگی هوا با استفاده از روش های AHP و ANP (مطالعه موردی: شهر تبریز) جغرافیا و مخاطرات محیطی آلودگی هوا پهنه بندی شهرتبریز ahp anp |
| title | ارزیابی و پهنهبندی آلودگی هوا با استفاده از روش های AHP و ANP (مطالعه موردی: شهر تبریز) |
| title_full | ارزیابی و پهنهبندی آلودگی هوا با استفاده از روش های AHP و ANP (مطالعه موردی: شهر تبریز) |
| title_fullStr | ارزیابی و پهنهبندی آلودگی هوا با استفاده از روش های AHP و ANP (مطالعه موردی: شهر تبریز) |
| title_full_unstemmed | ارزیابی و پهنهبندی آلودگی هوا با استفاده از روش های AHP و ANP (مطالعه موردی: شهر تبریز) |
| title_short | ارزیابی و پهنهبندی آلودگی هوا با استفاده از روش های AHP و ANP (مطالعه موردی: شهر تبریز) |
| title_sort | ارزیابی و پهنهبندی آلودگی هوا با استفاده از روش های ahp و anp مطالعه موردی شهر تبریز |
| topic | آلودگی هوا پهنه بندی شهرتبریز ahp anp |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_33163_b897fdf4c4b51ef5c35758f5643a1d05.pdf |
| work_keys_str_mv | AT bhrwzsbḥạny ạrzyạbywphnhbndyậlwdgyhwạbạạstfạdhạzrwsẖhạyahpwanpmṭạlʿhmwrdysẖhrtbryz AT ạlhạmsẖḵrzạdhfrd ạrzyạbywphnhbndyậlwdgyhwạbạạstfạdhạzrwsẖhạyahpwanpmṭạlʿhmwrdysẖhrtbryz AT ạlnạzpyrwzy ạrzyạbywphnhbndyậlwdgyhwạbạạstfạdhạzrwsẖhạyahpwanpmṭạlʿhmwrdysẖhrtbryz |