تلقیح بذر لیلکی ایرانی (Gleditsia caspica Desf) با مایکوریزای آرباسکولار برای افزایش تحمل به خشکی نهال‌ها
سابقه و هدف: در مناطق خشک و نیمه خشک، استقرار، رشد و نمو درختان به‌ویژه نهال‌های جوان، به‌شدت تحت تأثیر کمبود آب هستند. لیلکی ایرانی یکی از گونه‌های جنگلی ارزشمند ایران است که به‌دلیل برخی ویژگی‌های منحصربفرد آن از جمله کم‌توقع و مقاوم بودن به شرایط بد محیطی، متحمل بودن به هوای آلوده و توانایی همزیس...
Saved in:
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2021-06-01
|
| Series: | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jopp.gau.ac.ir/article_5610_2fde70da086e6a5eef1678965abc97f8.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832586582065938432 |
|---|---|
| author | پیام پوریافر علیرضا خالقی احمدرضا عباسی‌فر مینا تقی‌زاده |
| author_facet | پیام پوریافر علیرضا خالقی احمدرضا عباسی‌فر مینا تقی‌زاده |
| author_sort | پیام پوریافر |
| collection | DOAJ |
| description | سابقه و هدف: در مناطق خشک و نیمه خشک، استقرار، رشد و نمو درختان به‌ویژه نهال‌های جوان، به‌شدت تحت تأثیر کمبود آب هستند. لیلکی ایرانی یکی از گونه‌های جنگلی ارزشمند ایران است که به‌دلیل برخی ویژگی‌های منحصربفرد آن از جمله کم‌توقع و مقاوم بودن به شرایط بد محیطی، متحمل بودن به هوای آلوده و توانایی همزیستی با برخی از میکروارگانیسم‌های خاکزی، می‌تواند گیاهی ارزشمند جهت استفاده در فضاهای سبز شهری باشد. با این حال نهال‌ها حساس به کم‌آبی هستند و از عوامل اصلی صدمه به آنها پس از کشت، عدم مقاومت و یا سازگاری به تنش خشکی است. لذا در این راستا با هدف بررسی اثر قارچ همزیست میکوریزا بر بهبود رشد نهال‌های لیلکی ایرانی تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد.مواد و روش‌ها: بذرهای لیلکی ایرانی پس از خراش‌دهی، هنگام کشت با قارچ میکوریزا (Funneliformis mosseae) تلقیح و جهت تشکیل کلونی قارچ، گیاهان به‌مدت یک سال در شرایط عدم تنش خشکی نگهداری شدند. تنش خشکی به صورت عدم آبیاری بر نیمی از گلدان‌های تلقیح شده و نیمی از گلدان‌های تلقیح نشده (در مجموع شامل چهار تیمار+H2O –AM، +H2O +AM، −H2O –AM و −H2O +AM) اعمال شد. زمانی‌که 80 درصد گیاهان تحت تیمار در سپیده دم علائم پژمردگی (لوله‌ای شدن برگ‌ها) را نشان دادند تنش متوقف و نمونه‌گیری انجام شد. صفات مورد بررسی شامل محتوای نسبی آب برگ، نشت یونی، درصد وزن خشک ریشه و اندام‌های هوایی، محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی، میزان فنل و فلاونوئید کل، محتوای پرولین و ظرفیت آنتی اکسیدانی کل بود.یافته‌ها: نتایج نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش معنی‌دار شاخص‌های رشد از جمله محتوای نسبی آب برگ (1/25 درصد)، شاخص پایداری غشاء (7/16 درصد)، محتوای کلروفیل a (1/46 درصد) و b (8/47) و درصد وزن خشک ریشه (4/12 درصد) و اندام هوایی (7/8 درصد) شد. تلقیح بذور لیلکی ایرانی با قارچ مایکوریزای آرباسکولار باعث بهبود شاخص پایداری غشاء (به‌میزان 1/10 درصد)، محتوای نسبی آب برگ (به‌میزان 9 درصد)، درصد ماده خشک ریشه (به‌میزان 2/6 درصد)، محتوای کلروفیل a و b (به‌ترتیب به‌میزان 5/53 و 50 درصد)، محتوای فنل کل (به‌میزان 7/50 درصد)، محتوای فلاونوئید کل (به‌میزان 3/43) و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل (به‌میزان 82 درصد) نسبت به نهال‌های تلقیح نشده گردید. همچنین در نهال‌های تلقیح شده نسبت به نهال‌های تلقیح نشده چه در شرایط تنش خشکی و چه در شرایط آبیاری نرمال درصد ماده خشک اندام‌های هوایی و محتوای کاروتنوئید افزایش و محتوای پرولین کاهش یافت. نتیجه‌گیری: افزایش درصد ماده خشک اندام هوایی و محتوای کاروتنوئید و کاهش محتوای پرولین تحت تنش خشکی شدید در نهال‌های تلقیح شده نسبت به نهال‌های تلقیح نشده، می‌تواند ناشی از تقلیل اثرات تنش خشکی ناشی از میکوریزا باشد. لذا تلقیح نهال‌های لیلکی ایرانی با قارچ میکوریزا قبل از کشت در فضای سبز شهری پیشنهاد می‌گردد. |
| format | Article |
| id | doaj-art-7af0288626884efa999c9d3ba24a802a |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-2050 2322-2778 |
| language | fas |
| publishDate | 2021-06-01 |
| publisher | Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources |
| record_format | Article |
| series | Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī |
| spelling | doaj-art-7af0288626884efa999c9d3ba24a802a2025-01-25T06:59:18ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782021-06-0128210111410.22069/jopp.2020.17884.26595610تلقیح بذر لیلکی ایرانی (Gleditsia caspica Desf) با مایکوریزای آرباسکولار برای افزایش تحمل به خشکی نهال‌هاپیام پوریافر0علیرضا خالقی1احمدرضا عباسی‌فر2مینا تقی‌زاده3دانشجوی سابق کارشناسی‌ارشد گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اراک، اراک، ایراندانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اراک، اراک، ایراندانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اراک، اراک، ایراندانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اراک، اراک، ایرانسابقه و هدف: در مناطق خشک و نیمه خشک، استقرار، رشد و نمو درختان به‌ویژه نهال‌های جوان، به‌شدت تحت تأثیر کمبود آب هستند. لیلکی ایرانی یکی از گونه‌های جنگلی ارزشمند ایران است که به‌دلیل برخی ویژگی‌های منحصربفرد آن از جمله کم‌توقع و مقاوم بودن به شرایط بد محیطی، متحمل بودن به هوای آلوده و توانایی همزیستی با برخی از میکروارگانیسم‌های خاکزی، می‌تواند گیاهی ارزشمند جهت استفاده در فضاهای سبز شهری باشد. با این حال نهال‌ها حساس به کم‌آبی هستند و از عوامل اصلی صدمه به آنها پس از کشت، عدم مقاومت و یا سازگاری به تنش خشکی است. لذا در این راستا با هدف بررسی اثر قارچ همزیست میکوریزا بر بهبود رشد نهال‌های لیلکی ایرانی تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد.مواد و روش‌ها: بذرهای لیلکی ایرانی پس از خراش‌دهی، هنگام کشت با قارچ میکوریزا (Funneliformis mosseae) تلقیح و جهت تشکیل کلونی قارچ، گیاهان به‌مدت یک سال در شرایط عدم تنش خشکی نگهداری شدند. تنش خشکی به صورت عدم آبیاری بر نیمی از گلدان‌های تلقیح شده و نیمی از گلدان‌های تلقیح نشده (در مجموع شامل چهار تیمار+H2O –AM، +H2O +AM، −H2O –AM و −H2O +AM) اعمال شد. زمانی‌که 80 درصد گیاهان تحت تیمار در سپیده دم علائم پژمردگی (لوله‌ای شدن برگ‌ها) را نشان دادند تنش متوقف و نمونه‌گیری انجام شد. صفات مورد بررسی شامل محتوای نسبی آب برگ، نشت یونی، درصد وزن خشک ریشه و اندام‌های هوایی، محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی، میزان فنل و فلاونوئید کل، محتوای پرولین و ظرفیت آنتی اکسیدانی کل بود.یافته‌ها: نتایج نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش معنی‌دار شاخص‌های رشد از جمله محتوای نسبی آب برگ (1/25 درصد)، شاخص پایداری غشاء (7/16 درصد)، محتوای کلروفیل a (1/46 درصد) و b (8/47) و درصد وزن خشک ریشه (4/12 درصد) و اندام هوایی (7/8 درصد) شد. تلقیح بذور لیلکی ایرانی با قارچ مایکوریزای آرباسکولار باعث بهبود شاخص پایداری غشاء (به‌میزان 1/10 درصد)، محتوای نسبی آب برگ (به‌میزان 9 درصد)، درصد ماده خشک ریشه (به‌میزان 2/6 درصد)، محتوای کلروفیل a و b (به‌ترتیب به‌میزان 5/53 و 50 درصد)، محتوای فنل کل (به‌میزان 7/50 درصد)، محتوای فلاونوئید کل (به‌میزان 3/43) و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل (به‌میزان 82 درصد) نسبت به نهال‌های تلقیح نشده گردید. همچنین در نهال‌های تلقیح شده نسبت به نهال‌های تلقیح نشده چه در شرایط تنش خشکی و چه در شرایط آبیاری نرمال درصد ماده خشک اندام‌های هوایی و محتوای کاروتنوئید افزایش و محتوای پرولین کاهش یافت. نتیجه‌گیری: افزایش درصد ماده خشک اندام هوایی و محتوای کاروتنوئید و کاهش محتوای پرولین تحت تنش خشکی شدید در نهال‌های تلقیح شده نسبت به نهال‌های تلقیح نشده، می‌تواند ناشی از تقلیل اثرات تنش خشکی ناشی از میکوریزا باشد. لذا تلقیح نهال‌های لیلکی ایرانی با قارچ میکوریزا قبل از کشت در فضای سبز شهری پیشنهاد می‌گردد.https://jopp.gau.ac.ir/article_5610_2fde70da086e6a5eef1678965abc97f8.pdfآنتی‌اکسیدانتنششاخص‌های رشدهمزیست |
| spellingShingle | پیام پوریافر علیرضا خالقی احمدرضا عباسی‌فر مینا تقی‌زاده تلقیح بذر لیلکی ایرانی (Gleditsia caspica Desf) با مایکوریزای آرباسکولار برای افزایش تحمل به خشکی نهال‌ها Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī آنتی‌اکسیدان تنش شاخص‌های رشد همزیست |
| title | تلقیح بذر لیلکی ایرانی (Gleditsia caspica Desf) با مایکوریزای آرباسکولار برای افزایش تحمل به خشکی نهال‌ها |
| title_full | تلقیح بذر لیلکی ایرانی (Gleditsia caspica Desf) با مایکوریزای آرباسکولار برای افزایش تحمل به خشکی نهال‌ها |
| title_fullStr | تلقیح بذر لیلکی ایرانی (Gleditsia caspica Desf) با مایکوریزای آرباسکولار برای افزایش تحمل به خشکی نهال‌ها |
| title_full_unstemmed | تلقیح بذر لیلکی ایرانی (Gleditsia caspica Desf) با مایکوریزای آرباسکولار برای افزایش تحمل به خشکی نهال‌ها |
| title_short | تلقیح بذر لیلکی ایرانی (Gleditsia caspica Desf) با مایکوریزای آرباسکولار برای افزایش تحمل به خشکی نهال‌ها |
| title_sort | تلقیح بذر لیلکی ایرانی gleditsia caspica desf با مایکوریزای آرباسکولار برای افزایش تحمل به خشکی نهال‌ها |
| topic | آنتی‌اکسیدان تنش شاخص‌های رشد همزیست |
| url | https://jopp.gau.ac.ir/article_5610_2fde70da086e6a5eef1678965abc97f8.pdf |
| work_keys_str_mv | AT pyạmpwryạfr tlqyḥbdẖrlylḵyạyrạnygleditsiacaspicadesfbạmạyḵwryzạyậrbạsḵwlạrbrạyạfzạysẖtḥmlbhkẖsẖḵynhạlhạ AT ʿlyrḍạkẖạlqy tlqyḥbdẖrlylḵyạyrạnygleditsiacaspicadesfbạmạyḵwryzạyậrbạsḵwlạrbrạyạfzạysẖtḥmlbhkẖsẖḵynhạlhạ AT ạḥmdrḍạʿbạsyfr tlqyḥbdẖrlylḵyạyrạnygleditsiacaspicadesfbạmạyḵwryzạyậrbạsḵwlạrbrạyạfzạysẖtḥmlbhkẖsẖḵynhạlhạ AT mynạtqyzạdh tlqyḥbdẖrlylḵyạyrạnygleditsiacaspicadesfbạmạyḵwryzạyậrbạsḵwlạrbrạyạfzạysẖtḥmlbhkẖsẖḵynhạlhạ |