بررسی اثر کم آبیاری در شرایط آبیاری سطحی و زیرسطحی روی رشد سبزینه ای و عملکرد مرکبات

چکیده سابقه و هدف: با توجه به کمبود شدید آب در سال‌های اخیر و بنا بر سیاست‌های بخش کشاورزی، آبیاری قطره‌ای در اکثر گیاهان ایران به اجرا درآمده است. در مناطق خشک و نیمه خشک که با کمبود آب مواجه هستند، در راستای حفاظت از منابع آب و خاک کارایی مصرف آب آبیاری و شوری خاک مسئله مهمی است. در جنوب استان کرم...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: اسماعیل مقبلی دامنه, روح الله فتاحی, بهزاد قربانی, غلامرضا ربیعی, صمد اسفندیاری
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2018-11-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_4354_8f40569e9431feaf5614c47fb7ceacd6.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586651439726592
author اسماعیل مقبلی دامنه
روح الله فتاحی
بهزاد قربانی
غلامرضا ربیعی
صمد اسفندیاری
author_facet اسماعیل مقبلی دامنه
روح الله فتاحی
بهزاد قربانی
غلامرضا ربیعی
صمد اسفندیاری
author_sort اسماعیل مقبلی دامنه
collection DOAJ
description چکیده سابقه و هدف: با توجه به کمبود شدید آب در سال‌های اخیر و بنا بر سیاست‌های بخش کشاورزی، آبیاری قطره‌ای در اکثر گیاهان ایران به اجرا درآمده است. در مناطق خشک و نیمه خشک که با کمبود آب مواجه هستند، در راستای حفاظت از منابع آب و خاک کارایی مصرف آب آبیاری و شوری خاک مسئله مهمی است. در جنوب استان کرمان جهت ارزیابی و رفع مشکلات سیستم آبیاری قطره‌ای، مدیریت آب در مزرعه، استفاده از آبیاری زیرسطحی و کم‌آبیاری، مطالعات کافی انجام نشده است. اگر چه آبیاری قطره‌ای سطحی روش آبیاری موثری است، اما گسترش آن به‌خاطر معایبی مانند تبخیر سطحی خاک و هدر رفت آب دارای محدودیت‌هایی است. اخیرا روش آبیاری زیرسطحی که قادر است از بروز مشکلات ذکر شده جلوگیری کند در جهان کاربرد پیدا کرده است. با توجه به تابش شدید آفتاب و بالا بودن تبخیر سطحی در بسیاری از مناطق ایران، آبیاری زیرسطحی می‌تواند در کاهش تبخیر بسیار مفید باشد، از طرفی با اعمال کم‌آبیاری اصولی و تنظیم شده می‌توان ضمن افزایش کیفیت محصول استفاده بهینه‌ای از آب داشت. هدف از انجام این تحقیق بررسی کارایی روش آبیاری زیرسطحی در مقایسه با روش آبیاری قطره‌ای سطحی است. مواد و روشها: در این تحقیق که در ایستگاه تحقیقاتی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان طی سال زراعی 95-94 به اجرا درآمد، تاثیر روش‌های مختلف کم‌آبیاری (آبیاری با 80% نیاز آبی، 100-60% و 100%‌ نیاز آبی) در سه روش آبیاری قطره‌ای سطحی، قطره‌ای زیرسطحی و زیرسطحی عمقی بر رشد سبزینه‌ای (طول شاخه اصلی، طول شاخه‌های فرعی، تعداد جوانه‌ها، قطر تنه، ارتفاع درخت و حجم کانوپی) و عملکرد مرکبات (پرتقال) بررسی گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد کم آبیاری 80 درصد نیاز آبی همراه با آبیاری زیرسطحی عمقی علاوه بر 65/33 درصد صرفه‌جویی در مصرف آب، از لحاظ خصوصیات رویشی و عملکرد محصول نیز اختلاف معنی‌داری با آبیاری کامل تحت سیستم آبیاری قطره‌ای سطحی ندارد. اما کم آبیاری در شرایط آبیاری قطره‌ای سطحی به دلیل تلفات بیشتر آب گیاه را با تنش مواجه کرده و سبب کاهش عملکرد محصول می‌گردد. کم‌آبیاری متناوب 100-60 درصد نیاز آبی نسبت به کم‌آبیاری یکنواخت 80 درصد نیاز آبی دارای خصوصیات رویشی بهتر و عملکرد محصول ضعیفتری بود. نتیجه‌گیری: آبیاری زیرسطحی عمقی با جلوگیری از تبخیر آب و توزیع مناسب رطوبت در محیط ریشه با 20 درصد حجم کانوپی بیشتر و 28 درصد عملکرد محصول بیشتر نسبت به روش آبیاری قطره‌ای سطحی بهترین عملکرد را از خود نشان داد.
format Article
id doaj-art-7a626b4954894f14987cb0073257e995
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2018-11-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-7a626b4954894f14987cb0073257e9952025-01-25T06:52:49ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782018-11-01253698210.22069/jopp.2018.14084.22634354بررسی اثر کم آبیاری در شرایط آبیاری سطحی و زیرسطحی روی رشد سبزینه ای و عملکرد مرکباتاسماعیل مقبلی دامنه0روح الله فتاحی1بهزاد قربانی2غلامرضا ربیعی3صمد اسفندیاری4دانشجوی دکتری تخصصی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایرانگروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایرانگروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایرانگروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایرانبخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، جیرفت، ایرانچکیده سابقه و هدف: با توجه به کمبود شدید آب در سال‌های اخیر و بنا بر سیاست‌های بخش کشاورزی، آبیاری قطره‌ای در اکثر گیاهان ایران به اجرا درآمده است. در مناطق خشک و نیمه خشک که با کمبود آب مواجه هستند، در راستای حفاظت از منابع آب و خاک کارایی مصرف آب آبیاری و شوری خاک مسئله مهمی است. در جنوب استان کرمان جهت ارزیابی و رفع مشکلات سیستم آبیاری قطره‌ای، مدیریت آب در مزرعه، استفاده از آبیاری زیرسطحی و کم‌آبیاری، مطالعات کافی انجام نشده است. اگر چه آبیاری قطره‌ای سطحی روش آبیاری موثری است، اما گسترش آن به‌خاطر معایبی مانند تبخیر سطحی خاک و هدر رفت آب دارای محدودیت‌هایی است. اخیرا روش آبیاری زیرسطحی که قادر است از بروز مشکلات ذکر شده جلوگیری کند در جهان کاربرد پیدا کرده است. با توجه به تابش شدید آفتاب و بالا بودن تبخیر سطحی در بسیاری از مناطق ایران، آبیاری زیرسطحی می‌تواند در کاهش تبخیر بسیار مفید باشد، از طرفی با اعمال کم‌آبیاری اصولی و تنظیم شده می‌توان ضمن افزایش کیفیت محصول استفاده بهینه‌ای از آب داشت. هدف از انجام این تحقیق بررسی کارایی روش آبیاری زیرسطحی در مقایسه با روش آبیاری قطره‌ای سطحی است. مواد و روشها: در این تحقیق که در ایستگاه تحقیقاتی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان طی سال زراعی 95-94 به اجرا درآمد، تاثیر روش‌های مختلف کم‌آبیاری (آبیاری با 80% نیاز آبی، 100-60% و 100%‌ نیاز آبی) در سه روش آبیاری قطره‌ای سطحی، قطره‌ای زیرسطحی و زیرسطحی عمقی بر رشد سبزینه‌ای (طول شاخه اصلی، طول شاخه‌های فرعی، تعداد جوانه‌ها، قطر تنه، ارتفاع درخت و حجم کانوپی) و عملکرد مرکبات (پرتقال) بررسی گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد کم آبیاری 80 درصد نیاز آبی همراه با آبیاری زیرسطحی عمقی علاوه بر 65/33 درصد صرفه‌جویی در مصرف آب، از لحاظ خصوصیات رویشی و عملکرد محصول نیز اختلاف معنی‌داری با آبیاری کامل تحت سیستم آبیاری قطره‌ای سطحی ندارد. اما کم آبیاری در شرایط آبیاری قطره‌ای سطحی به دلیل تلفات بیشتر آب گیاه را با تنش مواجه کرده و سبب کاهش عملکرد محصول می‌گردد. کم‌آبیاری متناوب 100-60 درصد نیاز آبی نسبت به کم‌آبیاری یکنواخت 80 درصد نیاز آبی دارای خصوصیات رویشی بهتر و عملکرد محصول ضعیفتری بود. نتیجه‌گیری: آبیاری زیرسطحی عمقی با جلوگیری از تبخیر آب و توزیع مناسب رطوبت در محیط ریشه با 20 درصد حجم کانوپی بیشتر و 28 درصد عملکرد محصول بیشتر نسبت به روش آبیاری قطره‌ای سطحی بهترین عملکرد را از خود نشان داد.https://jopp.gau.ac.ir/article_4354_8f40569e9431feaf5614c47fb7ceacd6.pdfآبیاری زیرسطحی عمقیجنوب کرمانمدیریت آبمرکبات
spellingShingle اسماعیل مقبلی دامنه
روح الله فتاحی
بهزاد قربانی
غلامرضا ربیعی
صمد اسفندیاری
بررسی اثر کم آبیاری در شرایط آبیاری سطحی و زیرسطحی روی رشد سبزینه ای و عملکرد مرکبات
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
آبیاری زیرسطحی عمقی
جنوب کرمان
مدیریت آب
مرکبات
title بررسی اثر کم آبیاری در شرایط آبیاری سطحی و زیرسطحی روی رشد سبزینه ای و عملکرد مرکبات
title_full بررسی اثر کم آبیاری در شرایط آبیاری سطحی و زیرسطحی روی رشد سبزینه ای و عملکرد مرکبات
title_fullStr بررسی اثر کم آبیاری در شرایط آبیاری سطحی و زیرسطحی روی رشد سبزینه ای و عملکرد مرکبات
title_full_unstemmed بررسی اثر کم آبیاری در شرایط آبیاری سطحی و زیرسطحی روی رشد سبزینه ای و عملکرد مرکبات
title_short بررسی اثر کم آبیاری در شرایط آبیاری سطحی و زیرسطحی روی رشد سبزینه ای و عملکرد مرکبات
title_sort بررسی اثر کم آبیاری در شرایط آبیاری سطحی و زیرسطحی روی رشد سبزینه ای و عملکرد مرکبات
topic آبیاری زیرسطحی عمقی
جنوب کرمان
مدیریت آب
مرکبات
url https://jopp.gau.ac.ir/article_4354_8f40569e9431feaf5614c47fb7ceacd6.pdf
work_keys_str_mv AT ạsmạʿylmqblydạmnh brrsyạtẖrḵmậbyạrydrsẖrạyṭậbyạrysṭḥywzyrsṭḥyrwyrsẖdsbzynhạywʿmlḵrdmrḵbạt
AT rwḥạllhftạḥy brrsyạtẖrḵmậbyạrydrsẖrạyṭậbyạrysṭḥywzyrsṭḥyrwyrsẖdsbzynhạywʿmlḵrdmrḵbạt
AT bhzạdqrbạny brrsyạtẖrḵmậbyạrydrsẖrạyṭậbyạrysṭḥywzyrsṭḥyrwyrsẖdsbzynhạywʿmlḵrdmrḵbạt
AT gẖlạmrḍạrbyʿy brrsyạtẖrḵmậbyạrydrsẖrạyṭậbyạrysṭḥywzyrsṭḥyrwyrsẖdsbzynhạywʿmlḵrdmrḵbạt
AT ṣmdạsfndyạry brrsyạtẖrḵmậbyạrydrsẖrạyṭậbyạrysṭḥywzyrsṭḥyrwyrsẖdsbzynhạywʿmlḵrdmrḵbạt