اثر زمان برداشت، نیتروژن و تراکم کاشت بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه دارویی پونه معطر (.Mentha pulegium L)

سابقه و هدف: پونه معطر از جمله گیاهان خانواده نعناعیان است که هم بصورت سبزی و هم به عنوان گیاه دارویی مصارف متعددی دارد. این گیاه به حالت وحشی در دشت‌های مرطوب و حاشیه جریان‌های آب، حتی داخل آب رشد کرده و غالباً در نواحی مرکزی، جنوبی و غربی آسیا، شمال آفریقا، اتیوپی و جزایر قناری می‌روید. پراکنش این...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: باب اله فرجی, امیر صحرارو, یوسف حمیداوغلی, جمالعلی الفتی
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2019-10-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_4740_87e37a576e79ce1ce1e90fd8918ce878.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586651231059968
author باب اله فرجی
امیر صحرارو
یوسف حمیداوغلی
جمالعلی الفتی
author_facet باب اله فرجی
امیر صحرارو
یوسف حمیداوغلی
جمالعلی الفتی
author_sort باب اله فرجی
collection DOAJ
description سابقه و هدف: پونه معطر از جمله گیاهان خانواده نعناعیان است که هم بصورت سبزی و هم به عنوان گیاه دارویی مصارف متعددی دارد. این گیاه به حالت وحشی در دشت‌های مرطوب و حاشیه جریان‌های آب، حتی داخل آب رشد کرده و غالباً در نواحی مرکزی، جنوبی و غربی آسیا، شمال آفریقا، اتیوپی و جزایر قناری می‌روید. پراکنش این گیاه در ایران در دامنه‌‌های البرز، شمال و شمال شرقی کشور گزارش شده است. بخش‌های هوایی این گیاه به عنوان مواد دارویی و طعم‌دهنده در صنایع غذایی استفاده می‌شود. هدف از این پژوهش حاضر دستیابی به بهترین تیمار کود نیتروژنه، زمان برداشت و تراکم کشت برای گیاه پونه در منطقه رشت بود. مواد و روش‌ها: این آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. کرت اصلی زمان برداشت (در دو زمان برداشت)، کرت فرعی شامل نیتروژن در چهار سطح (شاهد (بدون کود)، 50، 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) و کرت فرعی فرعی شامل تراکم بوته در سه سطح (10، 14 و 18 بوته در مترمربع) بودند که بر روی صفات عملکردی و برخی صفات فیزیولوژیکی بررسی شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که اثرات متقابل نیتروژن، تراکم کاشت و زمان برداشت بر عملکرد خشک اندام هوایی معنی‌داری بود. بیشترین وزن خشک (1909 کیلوگرم در هکتار) در تیمار 150 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار به همراه تراکم 18 بوته در مترمربع در برداشت اول حاصل شد، و کمترین مقدار (66/396 کیلوگرم درهکتار) هم در تیمار کودی 50 کیلوگرم با تراکم 10 بوته در مترمربع در دومین برداشت بدست آمد. اما درمورد عملکرد تر و سطح برگ نیز اثر متقابل نیتروژن در تراکم کاشت معنی‌دار بود و بیشترین مقدار عملکرد تر(8071 کیلوگرم در هکتار) مربوط به تیمار 150 کیلوگرم نیتروژن با تراکم 18 بوته در مترمربع بود. در خصوص صفات فیزیولوژیک نتایج نشان داد که تیمارهای اعمال شده دارای اثرات معنی‌داری بر میزان درصد اسانس، کلروفیل کل، فنل کل و عناصر نیتروژن و کلسیم داشتند. در این زمینه، بیشترین درصد اسانس (66/2 درصد) مربوط به تیمار نیتروژن 150 کیلوگرم در هکتار با تراکم کاشت 10 بوته در مترمربع بود. همچنین عملکرد اسانس تحت تأثیر اثر متقابل زمان برداشت در تراکم کاشت قرار داشت که بیشترین مقدار هم مربوط به تیمار تراکم 18 بوته در مترمربع در زمان برداشت اول با مقدار 075/25665 میلی‌لیتر در هکتار بود. نتیجه گیری: از آنجا که در این پژوهش بهترین تیمار زمان برداشت اول و نیتروژن 150 کیلوگرم در هکتار و تراکم 18 بوته در مترمربع بود کاربرد چنین برنامه‌ای برای کاشت گیاه پونه معطر قابل پیشنهاد است.
format Article
id doaj-art-774b16b08cd74465be6ec84f94fb64c3
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2019-10-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-774b16b08cd74465be6ec84f94fb64c32025-01-25T06:55:51ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782019-10-0126312113610.22069/jopp.2019.15236.23674740اثر زمان برداشت، نیتروژن و تراکم کاشت بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه دارویی پونه معطر (.Mentha pulegium L)باب اله فرجی0امیر صحرارو1یوسف حمیداوغلی2جمالعلی الفتی3گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلاناستادیار گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلاندانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلاناستادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلانسابقه و هدف: پونه معطر از جمله گیاهان خانواده نعناعیان است که هم بصورت سبزی و هم به عنوان گیاه دارویی مصارف متعددی دارد. این گیاه به حالت وحشی در دشت‌های مرطوب و حاشیه جریان‌های آب، حتی داخل آب رشد کرده و غالباً در نواحی مرکزی، جنوبی و غربی آسیا، شمال آفریقا، اتیوپی و جزایر قناری می‌روید. پراکنش این گیاه در ایران در دامنه‌‌های البرز، شمال و شمال شرقی کشور گزارش شده است. بخش‌های هوایی این گیاه به عنوان مواد دارویی و طعم‌دهنده در صنایع غذایی استفاده می‌شود. هدف از این پژوهش حاضر دستیابی به بهترین تیمار کود نیتروژنه، زمان برداشت و تراکم کشت برای گیاه پونه در منطقه رشت بود. مواد و روش‌ها: این آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. کرت اصلی زمان برداشت (در دو زمان برداشت)، کرت فرعی شامل نیتروژن در چهار سطح (شاهد (بدون کود)، 50، 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) و کرت فرعی فرعی شامل تراکم بوته در سه سطح (10، 14 و 18 بوته در مترمربع) بودند که بر روی صفات عملکردی و برخی صفات فیزیولوژیکی بررسی شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که اثرات متقابل نیتروژن، تراکم کاشت و زمان برداشت بر عملکرد خشک اندام هوایی معنی‌داری بود. بیشترین وزن خشک (1909 کیلوگرم در هکتار) در تیمار 150 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار به همراه تراکم 18 بوته در مترمربع در برداشت اول حاصل شد، و کمترین مقدار (66/396 کیلوگرم درهکتار) هم در تیمار کودی 50 کیلوگرم با تراکم 10 بوته در مترمربع در دومین برداشت بدست آمد. اما درمورد عملکرد تر و سطح برگ نیز اثر متقابل نیتروژن در تراکم کاشت معنی‌دار بود و بیشترین مقدار عملکرد تر(8071 کیلوگرم در هکتار) مربوط به تیمار 150 کیلوگرم نیتروژن با تراکم 18 بوته در مترمربع بود. در خصوص صفات فیزیولوژیک نتایج نشان داد که تیمارهای اعمال شده دارای اثرات معنی‌داری بر میزان درصد اسانس، کلروفیل کل، فنل کل و عناصر نیتروژن و کلسیم داشتند. در این زمینه، بیشترین درصد اسانس (66/2 درصد) مربوط به تیمار نیتروژن 150 کیلوگرم در هکتار با تراکم کاشت 10 بوته در مترمربع بود. همچنین عملکرد اسانس تحت تأثیر اثر متقابل زمان برداشت در تراکم کاشت قرار داشت که بیشترین مقدار هم مربوط به تیمار تراکم 18 بوته در مترمربع در زمان برداشت اول با مقدار 075/25665 میلی‌لیتر در هکتار بود. نتیجه گیری: از آنجا که در این پژوهش بهترین تیمار زمان برداشت اول و نیتروژن 150 کیلوگرم در هکتار و تراکم 18 بوته در مترمربع بود کاربرد چنین برنامه‌ای برای کاشت گیاه پونه معطر قابل پیشنهاد است.https://jopp.gau.ac.ir/article_4740_87e37a576e79ce1ce1e90fd8918ce878.pdfاسانسبیوماسفنل کل
spellingShingle باب اله فرجی
امیر صحرارو
یوسف حمیداوغلی
جمالعلی الفتی
اثر زمان برداشت، نیتروژن و تراکم کاشت بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه دارویی پونه معطر (.Mentha pulegium L)
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
اسانس
بیوماس
فنل کل
title اثر زمان برداشت، نیتروژن و تراکم کاشت بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه دارویی پونه معطر (.Mentha pulegium L)
title_full اثر زمان برداشت، نیتروژن و تراکم کاشت بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه دارویی پونه معطر (.Mentha pulegium L)
title_fullStr اثر زمان برداشت، نیتروژن و تراکم کاشت بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه دارویی پونه معطر (.Mentha pulegium L)
title_full_unstemmed اثر زمان برداشت، نیتروژن و تراکم کاشت بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه دارویی پونه معطر (.Mentha pulegium L)
title_short اثر زمان برداشت، نیتروژن و تراکم کاشت بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه دارویی پونه معطر (.Mentha pulegium L)
title_sort اثر زمان برداشت، نیتروژن و تراکم کاشت بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه دارویی پونه معطر mentha pulegium l
topic اسانس
بیوماس
فنل کل
url https://jopp.gau.ac.ir/article_4740_87e37a576e79ce1ce1e90fd8918ce878.pdf
work_keys_str_mv AT bạbạlhfrjy ạtẖrzmạnbrdạsẖtnytrwzẖnwtrạḵmḵạsẖtbrʿmlḵrdwbrkẖyṣfạtfyzywlwzẖyḵygyạhdạrwyypwnhmʿṭrmenthapulegiuml
AT ạmyrṣḥrạrw ạtẖrzmạnbrdạsẖtnytrwzẖnwtrạḵmḵạsẖtbrʿmlḵrdwbrkẖyṣfạtfyzywlwzẖyḵygyạhdạrwyypwnhmʿṭrmenthapulegiuml
AT ywsfḥmydạwgẖly ạtẖrzmạnbrdạsẖtnytrwzẖnwtrạḵmḵạsẖtbrʿmlḵrdwbrkẖyṣfạtfyzywlwzẖyḵygyạhdạrwyypwnhmʿṭrmenthapulegiuml
AT jmạlʿlyạlfty ạtẖrzmạnbrdạsẖtnytrwzẖnwtrạḵmḵạsẖtbrʿmlḵrdwbrkẖyṣfạtfyzywlwzẖyḵygyạhdạrwyypwnhmʿṭrmenthapulegiuml