مروری بر راهکارهای کنترل بهینه برای مهار بیماری های عفونی واگیردار
استفاده از مدلهای ریاضی برای توصیف بیماریهای عفونی و سپس نحوه مهار و حذف آنها توسط واکسن و یا دیگر درمانها کمک بسیار بزرگی به سازمانهای بهداشت عمومی میکند. ریشهکنی این دسته از بیماریها وقتی امکانپذیر است که داروها در زمان مناسب و با میزان و فرایند مناسب تجویز شوند که در این راستا نظریه کنترل...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Shahid Chamran University of Ahvaz
2024-03-01
|
| Series: | مدلسازی پیشرفته ریاضی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jamm.scu.ac.ir/article_19114_8b4f3d620a4b86dc44e07e5fdb42fa49.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1850160483123855360 |
|---|---|
| author | مریم نیکبخت علیرضا فخارزاده جهرمی |
| author_facet | مریم نیکبخت علیرضا فخارزاده جهرمی |
| author_sort | مریم نیکبخت |
| collection | DOAJ |
| description | استفاده از مدلهای ریاضی برای توصیف بیماریهای عفونی و سپس نحوه مهار و حذف آنها توسط واکسن و یا دیگر درمانها کمک بسیار بزرگی به سازمانهای بهداشت عمومی میکند. ریشهکنی این دسته از بیماریها وقتی امکانپذیر است که داروها در زمان مناسب و با میزان و فرایند مناسب تجویز شوند که در این راستا نظریه کنترل بهینه، به عنوان ابزاری موفق عمل نموده است. هدف در این مقاله، مروری بر ادبیات موجود در خصوص چنین راهکارهایی در مقابله با بیماریهای عفونی در قالب مدل پایه ای مشهور SRI است. بدین منظور در این مطالعه، نحوه استفاده از تابع کنترل و چگونگی تبیین راهکارهای ارائه شده در راستای بررسی جمعیتهای سالم، عفونی و بهبودیافته با در نظر گرفتن اهداف مورد نیاز، در بین فعالیتهای انجام شده مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفته است. براساس تعداد متغیرهای کنترل بهکار گرفته شده در درمان که مبین طرق مختلف پیشگیریهای همزمان اعم از واکسیناسیون، درمان عفونت، قرنطینه و نظایر آن است و یا نوع مدل، این مطالعه دستهبندی و نتایج حاصل ارائه گردیده است؛ همچنین در این مرور به نحوههای پیادهسازی مدلها از نظر محاسبات عددی نیز پرداخته شده است و حالتهای تأخیر زمانی، تصادفی و گسسته زمانی در مورد SIR نیز بررسی شده است. این مرور برای پژوهشگران بهمنظور شناخت و اشراف داشتن به موضوع و فعالیت های انجام شده جهت ادامه تحقیقات بسیار مفید خواهد بود. |
| format | Article |
| id | doaj-art-77302f6cab6f4835bcd650334b31f201 |
| institution | OA Journals |
| issn | 2251-8088 2645-6141 |
| language | fas |
| publishDate | 2024-03-01 |
| publisher | Shahid Chamran University of Ahvaz |
| record_format | Article |
| series | مدلسازی پیشرفته ریاضی |
| spelling | doaj-art-77302f6cab6f4835bcd650334b31f2012025-08-20T02:23:08ZfasShahid Chamran University of Ahvazمدلسازی پیشرفته ریاضی2251-80882645-61412024-03-0114112314410.22055/jamm.2024.45486.223819114مروری بر راهکارهای کنترل بهینه برای مهار بیماری های عفونی واگیردارمریم نیکبخت0علیرضا فخارزاده جهرمی1گروه ریاضی- دانشگاه پیام نور- تهران- ایرانگروه ریاضی- دانشگاه صنعتی شیراز- شیراز- ایراناستفاده از مدلهای ریاضی برای توصیف بیماریهای عفونی و سپس نحوه مهار و حذف آنها توسط واکسن و یا دیگر درمانها کمک بسیار بزرگی به سازمانهای بهداشت عمومی میکند. ریشهکنی این دسته از بیماریها وقتی امکانپذیر است که داروها در زمان مناسب و با میزان و فرایند مناسب تجویز شوند که در این راستا نظریه کنترل بهینه، به عنوان ابزاری موفق عمل نموده است. هدف در این مقاله، مروری بر ادبیات موجود در خصوص چنین راهکارهایی در مقابله با بیماریهای عفونی در قالب مدل پایه ای مشهور SRI است. بدین منظور در این مطالعه، نحوه استفاده از تابع کنترل و چگونگی تبیین راهکارهای ارائه شده در راستای بررسی جمعیتهای سالم، عفونی و بهبودیافته با در نظر گرفتن اهداف مورد نیاز، در بین فعالیتهای انجام شده مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفته است. براساس تعداد متغیرهای کنترل بهکار گرفته شده در درمان که مبین طرق مختلف پیشگیریهای همزمان اعم از واکسیناسیون، درمان عفونت، قرنطینه و نظایر آن است و یا نوع مدل، این مطالعه دستهبندی و نتایج حاصل ارائه گردیده است؛ همچنین در این مرور به نحوههای پیادهسازی مدلها از نظر محاسبات عددی نیز پرداخته شده است و حالتهای تأخیر زمانی، تصادفی و گسسته زمانی در مورد SIR نیز بررسی شده است. این مرور برای پژوهشگران بهمنظور شناخت و اشراف داشتن به موضوع و فعالیت های انجام شده جهت ادامه تحقیقات بسیار مفید خواهد بود.https://jamm.scu.ac.ir/article_19114_8b4f3d620a4b86dc44e07e5fdb42fa49.pdfکنترل بهینهمدل ریاضی sirمعادلات دیفرانسیلبیماری عفونی |
| spellingShingle | مریم نیکبخت علیرضا فخارزاده جهرمی مروری بر راهکارهای کنترل بهینه برای مهار بیماری های عفونی واگیردار مدلسازی پیشرفته ریاضی کنترل بهینه مدل ریاضی sir معادلات دیفرانسیل بیماری عفونی |
| title | مروری بر راهکارهای کنترل بهینه برای مهار بیماری های عفونی واگیردار |
| title_full | مروری بر راهکارهای کنترل بهینه برای مهار بیماری های عفونی واگیردار |
| title_fullStr | مروری بر راهکارهای کنترل بهینه برای مهار بیماری های عفونی واگیردار |
| title_full_unstemmed | مروری بر راهکارهای کنترل بهینه برای مهار بیماری های عفونی واگیردار |
| title_short | مروری بر راهکارهای کنترل بهینه برای مهار بیماری های عفونی واگیردار |
| title_sort | مروری بر راهکارهای کنترل بهینه برای مهار بیماری های عفونی واگیردار |
| topic | کنترل بهینه مدل ریاضی sir معادلات دیفرانسیل بیماری عفونی |
| url | https://jamm.scu.ac.ir/article_19114_8b4f3d620a4b86dc44e07e5fdb42fa49.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mrymnyḵbkẖt mrwrybrrạhḵạrhạyḵntrlbhynhbrạymhạrbymạryhạyʿfwnywạgyrdạr AT ʿlyrḍạfkẖạrzạdhjhrmy mrwrybrrạhḵạrhạyḵntrlbhynhbrạymhạrbymạryhạyʿfwnywạgyrdạr |