بررسی همدیدی سیل حوضه آبخیز بالیخلوچای اردبیل (مطالعه موردی: 16 اسفند 1388 و 17 آذر 1389)

سیلاب به‌عنوان یکی از بلایای طبیعی با داشتن بیش‌ترین فراوانی نسبی وقوع همواره زندگی بشر را تهدید نموده است. هدف از انجام این تحقیق کشف روابط الگو‌های گردش جوی با سیلاب‌های حوضه آبخیز بالیخلو‌چای اردبیل به‌منظور جلو‌گیری از مخاطرات آن با رویکرد محیطی به گردشی است. برای این کار داده‌های دبی برای سه ای...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: بهروز سبحانی, مهدی فروتن
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2023-04-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_42305_1294fc0508df8dcab432755398c72eb8.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832592574240522240
author بهروز سبحانی
مهدی فروتن
author_facet بهروز سبحانی
مهدی فروتن
author_sort بهروز سبحانی
collection DOAJ
description سیلاب به‌عنوان یکی از بلایای طبیعی با داشتن بیش‌ترین فراوانی نسبی وقوع همواره زندگی بشر را تهدید نموده است. هدف از انجام این تحقیق کشف روابط الگو‌های گردش جوی با سیلاب‌های حوضه آبخیز بالیخلو‌چای اردبیل به‌منظور جلو‌گیری از مخاطرات آن با رویکرد محیطی به گردشی است. برای این کار داده‌های دبی برای سه ایستگاه پل‌الماس، نیر، گیلانده از سال (1353-1392) از اداره آب‌ منطقه‌ای استان اردبیل اخذ شد و با استفاده از روش خوشه‌بندی سلسله‌مراتبی ward دو مورد از سیلاب رخداده در تاریخ 16 اسفند 1388 و 17 آذر 1389 به‌عنوان فرین انتخاب و تحلیل گردید. داده‌های مربوط به سطوح فوقانی جو از سایت مرکز ملی پیش‌بینی محیطی (NCEP-NCAR) تهیه شد و نقشه‌های ترکیبی فشار تراز سطح دریا با ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال، بردار باد با آب قابل بارش، امگا با تاوایی و هاف مولر رطوبت ویژه در محیط نرم‌افزار گردس ترسیم گشت. نتایج تحلیل سینوپتیکی نشان داد حاکمیت سامانه کم‌فشار حرارتی مدیترانه‌ای و پر‌فشار حرارتی چین عامل مهمی در اغتشاش جوی بوده و در کنار آن قرار‌گیری منطقه موردمطالعه در جلوی محور فرود ناوه‌ی شرق مدیترانه حرکات چرخندی هوا را در پی داشته و وضعیت سرعت قائم هوا و تاوایی روی منطقه موردمطالعه بیانگر جوی ناپایدار بوده است. مقدار نم ویژه نیز از روز قبل از وقوع سیل در لایه‌های پایینی اتمسفر افزایش یافته و شار رطوبت دریای مدیترانه از طریق باد‌های غربی جنب‌حاره‌ای بر جو منطقه موردمطالعه در ایجاد بارش‌های سیل‌آسا نقش مهمی داشته است.
format Article
id doaj-art-76decfdf520c4e4699d6c2f53a8c024b
institution Kabale University
issn 2322-1682
2383-3076
language English
publishDate 2023-04-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
spelling doaj-art-76decfdf520c4e4699d6c2f53a8c024b2025-01-21T06:40:34ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762023-04-0112111713510.22067/geoeh.2022.75724.119642305بررسی همدیدی سیل حوضه آبخیز بالیخلوچای اردبیل (مطالعه موردی: 16 اسفند 1388 و 17 آذر 1389)بهروز سبحانی0مهدی فروتن1عضو هیأت‌علمی دانشگاه محقق اردبیلی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایراندانشجوی دکتری تخصصی رشته آب و هواشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایرانسیلاب به‌عنوان یکی از بلایای طبیعی با داشتن بیش‌ترین فراوانی نسبی وقوع همواره زندگی بشر را تهدید نموده است. هدف از انجام این تحقیق کشف روابط الگو‌های گردش جوی با سیلاب‌های حوضه آبخیز بالیخلو‌چای اردبیل به‌منظور جلو‌گیری از مخاطرات آن با رویکرد محیطی به گردشی است. برای این کار داده‌های دبی برای سه ایستگاه پل‌الماس، نیر، گیلانده از سال (1353-1392) از اداره آب‌ منطقه‌ای استان اردبیل اخذ شد و با استفاده از روش خوشه‌بندی سلسله‌مراتبی ward دو مورد از سیلاب رخداده در تاریخ 16 اسفند 1388 و 17 آذر 1389 به‌عنوان فرین انتخاب و تحلیل گردید. داده‌های مربوط به سطوح فوقانی جو از سایت مرکز ملی پیش‌بینی محیطی (NCEP-NCAR) تهیه شد و نقشه‌های ترکیبی فشار تراز سطح دریا با ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال، بردار باد با آب قابل بارش، امگا با تاوایی و هاف مولر رطوبت ویژه در محیط نرم‌افزار گردس ترسیم گشت. نتایج تحلیل سینوپتیکی نشان داد حاکمیت سامانه کم‌فشار حرارتی مدیترانه‌ای و پر‌فشار حرارتی چین عامل مهمی در اغتشاش جوی بوده و در کنار آن قرار‌گیری منطقه موردمطالعه در جلوی محور فرود ناوه‌ی شرق مدیترانه حرکات چرخندی هوا را در پی داشته و وضعیت سرعت قائم هوا و تاوایی روی منطقه موردمطالعه بیانگر جوی ناپایدار بوده است. مقدار نم ویژه نیز از روز قبل از وقوع سیل در لایه‌های پایینی اتمسفر افزایش یافته و شار رطوبت دریای مدیترانه از طریق باد‌های غربی جنب‌حاره‌ای بر جو منطقه موردمطالعه در ایجاد بارش‌های سیل‌آسا نقش مهمی داشته است.https://geoeh.um.ac.ir/article_42305_1294fc0508df8dcab432755398c72eb8.pdfتحلیل همدیدسیلحوضه بالیخلوچایاردبیل
spellingShingle بهروز سبحانی
مهدی فروتن
بررسی همدیدی سیل حوضه آبخیز بالیخلوچای اردبیل (مطالعه موردی: 16 اسفند 1388 و 17 آذر 1389)
جغرافیا و مخاطرات محیطی
تحلیل همدید
سیل
حوضه بالیخلوچای
اردبیل
title بررسی همدیدی سیل حوضه آبخیز بالیخلوچای اردبیل (مطالعه موردی: 16 اسفند 1388 و 17 آذر 1389)
title_full بررسی همدیدی سیل حوضه آبخیز بالیخلوچای اردبیل (مطالعه موردی: 16 اسفند 1388 و 17 آذر 1389)
title_fullStr بررسی همدیدی سیل حوضه آبخیز بالیخلوچای اردبیل (مطالعه موردی: 16 اسفند 1388 و 17 آذر 1389)
title_full_unstemmed بررسی همدیدی سیل حوضه آبخیز بالیخلوچای اردبیل (مطالعه موردی: 16 اسفند 1388 و 17 آذر 1389)
title_short بررسی همدیدی سیل حوضه آبخیز بالیخلوچای اردبیل (مطالعه موردی: 16 اسفند 1388 و 17 آذر 1389)
title_sort بررسی همدیدی سیل حوضه آبخیز بالیخلوچای اردبیل مطالعه موردی 16 اسفند 1388 و 17 آذر 1389
topic تحلیل همدید
سیل
حوضه بالیخلوچای
اردبیل
url https://geoeh.um.ac.ir/article_42305_1294fc0508df8dcab432755398c72eb8.pdf
work_keys_str_mv AT bhrwzsbḥạny brrsyhmdydysylḥwḍhậbkẖyzbạlykẖlwcẖạyạrdbylmṭạlʿhmwrdy16ạsfnd1388w17ậdẖr1389
AT mhdyfrwtn brrsyhmdydysylḥwḍhậbkẖyzbạlykẖlwcẖạyạrdbylmṭạlʿhmwrdy16ạsfnd1388w17ậdẖr1389