Gelir Gruplarına Göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Hesapları ve Gelir Dağılımı Ölçümü İçin Yeni Bir Öneri
Bu çalışma gelir gruplarına göre tüketici fiyat endeksi (TÜFE) hesaplanması konusunu incelemektedir. Tüketim alışkanlıklarının en büyük belirleyicilerinden biri gelir düzeyidir. Dolayısıyla gelir düzeyine göre bireylerin tüketici mal sepetleri de değişm...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Istanbul University Press
2022-06-01
|
| Series: | Journal of Economy Culture and Society |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1931984 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832541077620391936 |
|---|---|
| author | Esat Daşdemir |
| author_facet | Esat Daşdemir |
| author_sort | Esat Daşdemir |
| collection | DOAJ |
| description | Bu çalışma gelir gruplarına göre tüketici fiyat endeksi (TÜFE) hesaplanması konusunu incelemektedir. Tüketim alışkanlıklarının en büyük belirleyicilerinden biri gelir düzeyidir. Dolayısıyla gelir düzeyine göre bireylerin tüketici mal sepetleri de değişmektedir. Bu bağlamda gelir düzeylerine göre bireylerin karşılaştığı enflasyon oranları farklılık gösterir. Çalışma kapsamında Türkiye Cumhuriyeti ölçeğinde 2006-2021 yılları arasında gelir düzeyi düşük bireylerin daha yüksek enflasyon oranlarıyla karşılaştığı gözlemlenmiştir. Düşük gelir grubunda bulunan bireyler, yüksek gelir grubunda bulunan bireylere göre daha yüksek enflasyon oranları ile karşılaşmaktadır. Bu nedenle gelir düzeyi aynı kalsa dahi, gruplar arası enflasyon farklılığı nedeniyle düşük gelirli gruplar ile yüksek gelirli gruplar arasındaki yaşam standardı farklılığı açılmıştır. Sosyal politikaların planlanması aşamasında gelir dağılımının tespiti ve gelir eşitsizliği önemli bir yer tutmaktadır. Bu nedenle çalışma kapsamında gelir dağılımı analizlerine alım gücündeki değişmelerin dâhil edilmesi önerilmiştir. Bu çalışma Gini katsayısına atıf yapılarak gelir dağılımı hesabında alternatif bir yöntem geliştirilmiştir. Bu yöntemin kullanılması için gelir gruplarını temsil eden tüketici mal sepetleri kullanılarak her gelir grubu için farklı TÜFE hesabı yapılmıştır. Çalışma TÜFE ve gelir dağılımı hesabına getirdiği yenilikçi eleştiriler ile literatüre katkı sunmayı amaçlamaktadır. Bu yönüyle çalışma sosyal politikaların belirlenmesi ve uygulanması aşamalarında politika yapıcılara referans olacaktır. |
| format | Article |
| id | doaj-art-738f5c2413df40398ce03c658907e322 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2645-8772 |
| language | English |
| publishDate | 2022-06-01 |
| publisher | Istanbul University Press |
| record_format | Article |
| series | Journal of Economy Culture and Society |
| spelling | doaj-art-738f5c2413df40398ce03c658907e3222025-02-04T10:18:43ZengIstanbul University PressJournal of Economy Culture and Society2645-87722022-06-016539541410.26650/JECS2021-9844804Gelir Gruplarına Göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Hesapları ve Gelir Dağılımı Ölçümü İçin Yeni Bir ÖneriEsat Daşdemir0https://orcid.org/0000-0001-8950-2020İSTANBUL GELİŞİM ÜNİVERSİTESİ, İSTANBUL GELİŞİM MESLEK YÜKSEKOKULUBu çalışma gelir gruplarına göre tüketici fiyat endeksi (TÜFE) hesaplanması konusunu incelemektedir. Tüketim alışkanlıklarının en büyük belirleyicilerinden biri gelir düzeyidir. Dolayısıyla gelir düzeyine göre bireylerin tüketici mal sepetleri de değişmektedir. Bu bağlamda gelir düzeylerine göre bireylerin karşılaştığı enflasyon oranları farklılık gösterir. Çalışma kapsamında Türkiye Cumhuriyeti ölçeğinde 2006-2021 yılları arasında gelir düzeyi düşük bireylerin daha yüksek enflasyon oranlarıyla karşılaştığı gözlemlenmiştir. Düşük gelir grubunda bulunan bireyler, yüksek gelir grubunda bulunan bireylere göre daha yüksek enflasyon oranları ile karşılaşmaktadır. Bu nedenle gelir düzeyi aynı kalsa dahi, gruplar arası enflasyon farklılığı nedeniyle düşük gelirli gruplar ile yüksek gelirli gruplar arasındaki yaşam standardı farklılığı açılmıştır. Sosyal politikaların planlanması aşamasında gelir dağılımının tespiti ve gelir eşitsizliği önemli bir yer tutmaktadır. Bu nedenle çalışma kapsamında gelir dağılımı analizlerine alım gücündeki değişmelerin dâhil edilmesi önerilmiştir. Bu çalışma Gini katsayısına atıf yapılarak gelir dağılımı hesabında alternatif bir yöntem geliştirilmiştir. Bu yöntemin kullanılması için gelir gruplarını temsil eden tüketici mal sepetleri kullanılarak her gelir grubu için farklı TÜFE hesabı yapılmıştır. Çalışma TÜFE ve gelir dağılımı hesabına getirdiği yenilikçi eleştiriler ile literatüre katkı sunmayı amaçlamaktadır. Bu yönüyle çalışma sosyal politikaların belirlenmesi ve uygulanması aşamalarında politika yapıcılara referans olacaktır.https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1931984gelir dağılımıgini katsayısıtüketici mal sepetitüketici fiyat endeksialım gücüincome distributiongini coefficientconsumer goods basketconsumer price indexpurchasing power |
| spellingShingle | Esat Daşdemir Gelir Gruplarına Göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Hesapları ve Gelir Dağılımı Ölçümü İçin Yeni Bir Öneri Journal of Economy Culture and Society gelir dağılımı gini katsayısı tüketici mal sepeti tüketici fiyat endeksi alım gücü income distribution gini coefficient consumer goods basket consumer price index purchasing power |
| title | Gelir Gruplarına Göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Hesapları ve Gelir Dağılımı Ölçümü İçin Yeni Bir Öneri |
| title_full | Gelir Gruplarına Göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Hesapları ve Gelir Dağılımı Ölçümü İçin Yeni Bir Öneri |
| title_fullStr | Gelir Gruplarına Göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Hesapları ve Gelir Dağılımı Ölçümü İçin Yeni Bir Öneri |
| title_full_unstemmed | Gelir Gruplarına Göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Hesapları ve Gelir Dağılımı Ölçümü İçin Yeni Bir Öneri |
| title_short | Gelir Gruplarına Göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Hesapları ve Gelir Dağılımı Ölçümü İçin Yeni Bir Öneri |
| title_sort | gelir gruplarina gore tuketici fiyat endeksi tufe hesaplari ve gelir dagilimi olcumu icin yeni bir oneri |
| topic | gelir dağılımı gini katsayısı tüketici mal sepeti tüketici fiyat endeksi alım gücü income distribution gini coefficient consumer goods basket consumer price index purchasing power |
| url | https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1931984 |
| work_keys_str_mv | AT esatdasdemir gelirgruplarınagoretuketicifiyatendeksitufehesaplarıvegelirdagılımıolcumuicinyenibironeri |